Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties6

Vrije artsenkeuze is de motor van de marktwerking

‘Daar is hij weer’, dacht ik toen ik onlangs alweer een pleidooi voor de afschaffing van de vrije artsenkeuze las. Opnieuw is er aanleiding gevonden om deze ter discussie te stellen. ‘Passende zorg’ is nu het toverwoord waardoor de wijziging van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet op tafel ligt bij het overleg rond het Integraal Zorgakkoord (IZA).
Aad de Groot
Foto: DSW

Met het wijzigen van dit artikel wordt de vrije artsenkeuze van verzekerden ingeperkt of zelfs geschrapt. Dat heeft grote gevolgen voor patiënten, voor zorgverleners en voor het machtsevenwicht tussen verzekerden, zorgverzekeraars en zorgverleners. DSW publiceerde in 2014 al een open brief en liet ook in 2020 weten het niet eens te zijn met een voorgenomen wijziging van artikel 13. DSW is nog steeds tegen alle vormen van inperking van de vrije artsenkeuze.

Marktwerking

Een verzekerde is verplicht zich te verzekeren en premie te betalen. In ruil daarvoor heeft hij de vrijheid om te kiezen door wie hij zich in geval van ziekte wil laten behandelen. Zorgverzekeraars mogen verzekerden niet hinderen in hun vrije keuze. Wanneer een verzekerde kiest voor een behandelaar die geen contract heeft met de zorgverzekeraar, dan moet een redelijk deel van de nota vergoed worden. Die vrijheid van de verzekerde is in ons zorgstelsel essentieel. Want waar er vrije keuze voor een arts is, zijn er voor zorgaanbieders, ook voor nieuwe toetreders, mogelijkheden om uit te blinken ten gunste van de patiënt. Precies de juiste prikkel voor verbetering van de kwaliteit van zorg, innovatie en een gezonde vorm van marktwerking. Artikel 13 van de Zorgverzekeringswet is daarmee van groot belang voor het goed functioneren van ons zorgstelsel.

Tekenen bij het kruisje

Het argument voor de beoogde wetswijziging is dat een zorgverzekeraar bij een gecontracteerde zorgaanbieder beter zou kunnen sturen op kwaliteit en passende zorg dan bij een niet-gecontracteerde zorgaanbieder. Een argument dat verwondering wekt als je bedenkt dat juist zorgverzekeraars via naturapolissen en budgetpolissen bewust niet alle zorgverleners contracteren. Als zorgverzekeraars door afschaffing van artikel 13 ook nog eens de mogelijkheid krijgen om voor niet-gecontracteerde zorg geen of een zeer lage vergoeding te geven, dan valt er voor de zorgverlener niets meer te onderhandelen. Het is dan echt tekenen bij het kruisje. Voor de verzekerde wordt keuzevrijheid dan alleen nog een recht voor degenen die het zich kunnen permitteren de nota van de behandeling zelf te betalen. Het vergroot de ongelijkheid in de toegang tot zorg tussen zij die het zich wel en zij die het zich niet kunnen veroorloven. Het machtsevenwicht tussen verzekerde, zorgaanbieder en zorgverzekeraar, dat essentieel is voor kwalitatief hoogwaardige betaalbare zorg, raakt door het afschaffen van artikel 13 volledig uit balans.

Passende zorg

’Passende zorg‘ is nu het mantra van het Integraal Zorgakkoord. Ik vraag me daadwerkelijk af of voor iedereen duidelijk is wat daarmee precies bedoeld wordt en welke gevolgen hieraan kleven. Ik zie in elk geval veel verschillende definities voorbij komen. Afschaffen van artikel 13 betekent dat de zorgverzekeraar leidend wordt in het bepalen wat passende zorg is. Dat moeten zorgverzekeraars niet willen, het feit daargelaten dat ze het ook helemaal niet kunnen. Goede afspraken maken over kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid vraagt samenwerking en vertrouwen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Het vraagt dat alle partijen zo nu en dan over hun eigen belang heen kijken. Om dit te bereiken zal de afschaffing van artikel 13 juist een averechts effect hebben.

Door Aad de Groot, voorzitter raad van bestuur DSW Zorgverzekeraar

6 REACTIES

  1. Op zichzelf een prima betoog van Aad de Groot. Toch roept het wel vragen op. Want blijkens de polisvoorwaarden vergoedt DSW de eigen keuze niet als het gaat om GGZ of wijkverpleging. Principes zijn blijkbaar ook bij DSW betrekkelijk. Ik zou van Aad de Groot wel willen horen wat de overweging van DSW is om voor een sector als de GGZ, waar vertrouwen in de professional zeer bepalend is voor het behandelsucces, de vrije artsenkeuze wel te beperken door het opwerpen van een hinderpaal in de vergoeding.

    • DSW is een combinatiepolis, dus dat houdt in het kort in dat ze sommige niet-gecontracteerde zorg 100% vergoeden en andere zorg 75%. Dit zie je in de GGZ ook terug in de vergoeding van de tarieven aan de gecontracteerde zorgaanbieder, alleen het tarief voor de psychiater wordt vergoed boven de 80% van het NZa-tarief, de rest van de behandelaren die het merendeel van het werk doen worden vergoed onder 80%. Het blijft een zorgverzekeraar in hart en nieren.
      DSW werkt administratief samen met Stad Holland zorgverzekeringen en dit is een restitutie zorgverzekering, ze vergoeden alle zorg wel en niet gecontracteerd 100%, ook in de GGZ en Wijkverpleging. Is wel een dure maar je krijgt een zorgverzekering zoals die hoort te zijn in een solidair zorgsysteem.

  2. Lees alle reacties
  3. Het zou goed zijn als het bestuur van ZN, of de bestuurders die zich binnen IZA manifesteren (CZ, VGZ zich nader uitspreken. Zij zijn in ieder geval degenen die bij VWS aankaarten dat zij “alleen nog maar hun werk kunnen doen als art. 13 wordt geschrapt (voor GGZ en Wijkverpleging) of op zijn minst aangepast”. Ook de nieuwe voorzitter van Ineen (oud bestuurder van Menzis) spreekt graag over “keuze mogelijkheid” in plaats van “keuzevrijheid”. Zo zie je maar, waar een bestuurder van een zorgverzekeraar ook heen gaat na vertrek, zijn oude pet zet die nooit af.

  4. Verloedering in het hele zorgstelsel. De burger wordt steeds meer afhankelijk gemaakt en de macht ligt dan bij de verzkeraars. Als ik in een vrij land woon, wil ik de vrijheid hebben om te kiezen. Ik betaal een vette premie en wil ook zelf kiezen. Zo worden wij in onze vrijheid beknot in een land waar ‘democratie ‘ hoogtij viert. Dus niet!

  5. Helder betoog, van harte mee eens.
    Het opheffen van de vrije artsenkeuze zou m.i. het wantrouwen van zorgverleners en patiënten tegenover verzekeraars alleen maar voeden. Het bevorderen van het vertrouwen in zorgprofessionals moet een flinke positieve impuls krijgen. En dat geldt overigens niet alleen voor zorgprofessionals, zoals ook blijkt uit wetgeving op sociaal terrein.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.