U stelt dat mediation een plek moet krijgen in de nieuwe Wmo 2015. Waarom?

‘De gemeente moet voortaan samen met de cliënt zorgvuldig onderzoeken welke individuele ondersteuningsbehoeften er zijn en daar compensatieoplossingen voor vinden. Dit hoort plaats te vinden in een goed gesprek, het zogenoemde ‘keukentafelgesprek’. Indien iemand zich niet kan vinden in de beslissing van de gemeente, dan staat daartegen zoals gebruikelijk bezwaar en beroep open. Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) heeft in een recente brief aan de Tweede Kamer, benadrukt dat gemeenten in hun uitvoering zo veel als mogelijk moeten voorkomen dat het nodig is voor deze kwetsbare mensen om te gaan procederen. Hij geeft daarbij aan dat het belangrijk is dat gemeenten mediation inzetten.’

Hoe zou dat in zijn werk moeten gaan?

‘Links en rechts zie je al enkele gemeenten die hiermee aan de slag zijn gegaan. De Gemeente Eijsden-Margraten heeft bijvoorbeeld een speciale “Regeling mediation en second opinion maatschappelijke ondersteuning” ingesteld, waarbij in de verschillende stadia van het indicatieproces de mogelijkheid van mediation openstaat op kosten van de gemeente. Ook de gemeente Scherpenzeel heeft mediation ingevoerd indien burgers niet tevreden zijn over de invulling van de zorgvraag onder de Wmo. In plaats van dat partijen naar de rechter stappen, gaan ze naar de mediator om het conflict op te lossen.’

Maar de gemeente betaalt en kan uiteindelijk de hoeveelheid zorg betalen. Dan heeft zij in feite toch alle troeven in handen bij zo’n conflict.

‘Het mag niet uitmaken wie de mediator betaalt. Ik doe vaak mediation bij arbeidsconflicten, daar betaalt de werkgever doorgaans. Dat wil niet zeggen dat ik automatisch aan de kant van de werkgever sta. Mijn rol is ervoor te zorgen dat er meer begrip ontstaat bij beide partijen over de verschillende posities. Bij de rechter is er altijd een winnaar en een verliezer. Met bemiddeling kun je ervoor zorgen dat een win-winsituatie ontstaat.’

En los van een betere relatie met de burger scheelt het de gemeente ook geld.

‘Indien het gemeentebestuur mediation wil gaan inzetten, dan zal zij hier beleid over moeten ontwikkelen en medewerkers moeten opleiden. Zodat zaken kunnen worden geselecteerd die zich voor mediation lenen. Zo kan dan in voorkomende gevallen een concreet mediationvoorstel gedaan worden aan de burger. De gemeente kan daarbij werken met interne mediators of gebruikmaken van externe gekwalificeerde mediators. Dit alles vergt investeringen, maar bezwaarprocedures kosten over het algemeen nog steeds veel meer dan een of twee sessies met een bemiddelaar.’

Zijn er nog andere redenen voor bemiddeling in de Wmo?

‘Er zit dit jaar nieuwe regelgeving aan te komen waarin onder andere gemeenten verplicht worden uit te leggen waarom ze bij een conflict met een burger niet over zijn gegaan op mediation. Dat zijn de wetsvoorstellen van VVD-Kamerlid Ard van der Steur. House of Mediators is hierover al druk in onderhandeling. Hangende de besprekingen kan ik daar nog geen uitspraken over doen.’