Ook was de schijn van belangenverstrengeling niet vermeden. Daarnaast constateerden de IGJ en de NZa dat de raad van commissarissen zijn werkgeversrol niet goed kon vervullen omdat hij de bestuurders niet kon ontslaan.
Wetten niet nageleefd
Ook constateerden IGJ en NZa dat de WTZi, de Wkkgz en de Governancecode Zorg niet steeds waren nageleefd. Daarom hebben zij de wetgever opgeroepen om te regelen dat de raad van commissarissen van grotere zorgvennootschappen standaard de bevoegdheid heeft om de bestuurders te ontslaan. Bij zorginstellingen dient volgens hen altijd sprake te zijn van een volwaardig en goed functionerend systeem van checks and balances tussen de bestuurlijke organen.
Onderaannemers van een stichting
Deze raad van commissarissen was weliswaar enigszins vleugellam maar hij was er tenminste. Niet alle zorgvennootschappen hoeven een raad van commissarissen te hebben. Vaak zijn zorgvennootschappen, maar ook coöperaties of maatschappen die medisch-specialistische bedrijven exploiteren, onderaannemers van een stichting. Die stichting valt dan onder de reikwijdte van de WTZi en de Wkkgz. De onderaannemers leveren feitelijk de zorg maar vallen zelf doorgaans niet onder de reikwijdte van deze wetten. Een WTZi-toelating hebben ze niet nodig, die heeft de stichting al. De stichting contracteert met de zorgverzekeraars. En in de Wkkgz staat letterlijk dat een instelling die een deel van de zorg verleent binnen het kader van de zorg die een andere instelling verleent, niet onder de reikwijdte van de Wkkgz valt. Wel moet de hoofdaannemer met hen een schriftelijke overeenkomst sluiten die waarborgt dat zij zich bij hun werkzaamheden laten leiden door de op de hoofdaannemer rustende wettelijke verplichtingen en interne regels inzake de zorgverlening. Maar dat gaat niet zo ver dat ze een interne toezichthouder moeten aanstellen. En het toezichthoudend orgaan van de hoofdaannemer is niet bevoegd om bijvoorbeeld de bestuurders van de onderaannemers te ontslaan.
Checks and balances
Het wettelijk systeem van checks and balances kent dus grenzen. Als ondernemer in de zorg doe je er echter goed aan om zelf te zorgen voor een goed functionerend systeem van checks and balances, ook als je onderneming niet direct onder de reikwijdte van de Wkkgz en de WTZi valt. Nog voordat de wetgever zo ver is, komt er een dag dat externe stakeholders dat gaan eisen.
Door: Simona Tiems, advocaat gezondheidsrecht bij Legaltree
