De film laat de worsteling zien van Alzheimer-patiënt Ger en zijn intimi. Het verlies, de wanhoop, maar ook de hoop en geslaagde pogingen om het leven op een nieuwe manier betekenis te geven. Filmmaker Pim Giel volgt Ger van 2013 tot 2015. Niet weten wat je hebt is volgens Ger de ergste periode. Hij verloor de coördinatie over zijn lichaam, liep tegen dingen op en nam de roltrap in de verkeerde richting. ‘Dan schiet je niet echt op’, zegt Ger met gevoel voor humor. Hij is bang om door plassen water te lopen. De officiële diagnose geeft duidelijkheid, maar komt ook keihard aan. Ger ervaart de ziekte als een zwaard van Damocles. Liefst zou hij tegen een trein oplopen, maar dat wil hij zijn dochter Maaike niet aandoen.
Verhuizen naar gesticht
Aan het begin van de film woont Ger nog in zijn eigen huis. Hij wil niet verhuizen maar moet wel. Zijn ex wil door met zijn leven. Als er een plek in het verpleeghuis vrij komt, accepteert hij die na grote sociale druk. Van een prachtig huis in Oud-Zuilen in Utrecht naar een soort studentenkamer. Ger ziet de opname als de weg naar de hel. Het verpleeghuis omschrijft hij als het gesticht.
Spiegel voor verpleeghuizen
De documentaire houdt de verpleeghuiszorg ook een spiegel voor. Personeel in de nachtdienst komt binnen zonder kloppen. Het respect voor de privacy vindt Ger erg vervelend. Sommige verzorgenden zijn ook streng. Als een bepaalde verzorgende dienst heeft, weet Ger dat hij niet naar het toilet mag. Niet gehoorzaam betekent straf. Zijn buurman krijgt bij een bepaalde verzorgende nooit een toetje. Ger: ‘Je bent zo afhankelijk en je moet altijd maar weer dankbaar zijn.’ Tegen de afspraak in verhuist Ger naar een andere kamer. Dan is hij een tijdje helemaal de weg kwijt en in de war.
Weer voor de klas
Maar er is ook hoop. De vrouw die in het verpleeghuis voetzoolreflexmassage geeft, speelt daarbij een belangrijke rol. Ze helpt hem zijn zelfredzaamheid te herstellen. Ze houdt zijn hand niet vast bij het lopen en sleept hem naar de hometrainer waar hij fietsend zijn conditie herstelt. Filmer Giel sluit vriendschap met Ger en helpt hem zijn leven weer op orde krijgen. Ger wordt op een ROC betrokken bij de lessen over dementie. Dat doet hem zichtbaar goed.
Eberhard van der Laan: Amsterdam dementievriendelijke stad
Rond de première is een dementie-congres georganiseerd. Burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam spreekt over de machteloosheid, schaamte en verlies. ‘Een medicijn is er voorlopig niet, dus moeten we leren leven met de ziekte. Nu zijn er nog 260.000 mensen met dementie, maar in 2040 zullen het er een half miljoen zijn. Amsterdam wil daarom een dementievriendelijke stad zijn.’ Wat dit precies inhoudt, moet Amsterdam nog ontdekken, blijkt later in een workshop. Ambtenaren spreken over ‘welkome wijken’ waarin de woonomgeving is aangepast. Winkelcentra die toegankelijk zijn ingericht. Bankjes om uit te rusten op weg naar winkelcentrum. Stoplichten die langer op groen staan.
Sociale benadering dementie
Eelco Damen, bestuursvoorzitter van Cordaan, breekt een lans voor de sociale benadering van dementie. ‘We kijken te veel met een medische bril naar dementie. De meeste mensen met dementie leven gemiddeld acht jaar thuis: zo’n 60 tot 65 procent.’ Cordaan wil in het nieuw op te richten onderzoekscentrum Ben Sajet wetenschap en praktijk verbinden. Een van de hoogleraren die meedoet in Ben Sajet is Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie. Anne-Mei The, die de sociale benadering voor dementie heeft ontwikkeld, doet op het congres een workshop met actrice Adelheid Rosen. Ze interviewt Adelheid Rosen over haar persoonlijke ervaringen met haar moeder. ‘Mijn moeder serveerde enorme biefstukken in plaats van cake bij de thee. Ze had een nieuwe bakker vertelde ze vol trots.’ Adelheid Rosen vertelt dat ze echt contact wist te leggen met haar moeder toen door de ziekte haar masker wegviel. Bij de sociale benadering van dementie draait het om verdiepen in de mens met dementie, waarnemen, echt luisteren en kijken wat iemand echt nodig heeft. Adelheid Rosen noemt het ‘mee vallen’. ‘Mijn moeder viel en ik viel met haar mee.’
