Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Korte en krachtige methode om teamsamenwerking te meten

Als de teamspirit goed is, gaat de kwaliteit van de zorg omhoog. Maar hoe dit te meten? Verpleegkundig wetenschapper Susanne Maassen ging op zoek naar een korte en krachtige methode.
Handshake 1830764 1920

Ziekenhuisbestuurders breken zich het hoofd hoe ze medewerkers kunnen boeien, binden en behouden. Als zorgprofessionals met plezier werken, communiceren ze beter en maken ze minder fouten. Onderzoek wijst uit dat een positieve werkomgeving een gunstige invloed heeft op de kwaliteit van de patiëntenzorg. Als de sfeer in een team níet goed is, zullen medewerkers geneigd zijn hun heil elders te zoeken. Dan verdwijnt met deze medewerkers ook hun kennis en ervaring op die afdeling. Een vervanger heb je niet meteen, dus krijgen de achterblijvers het zwaarder te verduren. Een negatieve spiraal waarin de werkdruk toeneemt en sneller medische fouten worden gemaakt.

Medewerkersonderzoek

Maar hoe meet je de samenwerking, de sfeer? Veel ziekenhuisdirecties kiezen voor een medewerkersonderzoek (MO). Ze vragen individuele medewerkers hoe zij hun werkomgeving ervaren, hoe zij zich voelen. Vaak gebeurt dit door dure externe bureaus. Susanne Maassen van het Erasmus MC kiest voor een andere benadering: bij haar methode ligt de focus niet op de individuele medewerker, maar op het team. Werken de teamleden goed samen, gaan ze vriendelijk en respectvol met elkaar om, voelen ze zich gesteund door de leidinggevende, kunnen ze zich voldoende ontwikkelen? Maassen: ‘MO’s bevatten vaak een stortvloed aan vragen, invullen kost veel tijd. Daardoor blijft het aantal reacties laag. Elk ziekenhuis werkt weer met een ander bureau en voegt vaak zelf vragen toe, waardoor uitslagen niet met elkaar te vergelijken zijn. Wij zochten naar een kort en krachtig instrument dat de teamsamenwerking meet en uitnodigt tot dialoog. Juist daar ligt het aangrijpingspunt om de kwaliteit van zorg te verbeteren.’

Programma Sturen op Kwaliteit

Vanuit het programma Sturen op Kwaliteit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra werd Susanne Maassen projectleider van het project Teamsamenwerking – SUPPORTT. Ze vond een methode die elk ziekenhuis kan inzetten om de teamsamenwerking te meten. De van oorsprong Britse methode is geschikt voor elke afdeling en voor elke medewerker, van arts tot logistiek medewerker. Ze onderzocht vooraf systematisch via de Delphi-methode welke aspecten zorgprofessionals belangrijk vinden bij het meten van teamsamenwerking. In juni 2018 startte een pilot op de Intensive Care van het Radboudumc, gevolgd door vier pilots in het Erasmus MC. Maassen legt nu de laatste hand aan de data-analyse, als onderdeel van een promotieonderzoek. Eind 2019 kan naar verwachting ieder ziekenhuis en iedere afdeling de methode toepassen.

Barometer

‘De online vragenlijst kost ongeveer vijf minuten om in te vullen’, vertelt Maassen. ‘Het zijn simpel geformuleerde stellingen die mensen kunnen beoordelen op een schaal van 1 tot 5. De vragen zijn universeel. Voor een hoogleraar is het even belangrijk dat hij met respect wordt behandeld als voor een receptionist. Iedereen die deze methode gebruikt, kan de resultaten vergelijken met de vorige keer én met alle andere gebruikers. Het is een barometer voor de teamsamenwerking. Zodra de uitslagen van de vragenlijst bekend zijn, begint het echte werk. Dan gaan teamleden met elkaar in gesprek om daadwerkelijk tot verbeteringen te komen.’

Kort, krachtig, goedkoop

De methode is zonder al te veel kosten in te voeren, alleen de data moeten worden verwerkt. Dat kunnen zorginstellingen zelf doen. Tot nu toe blijkt dat medewerkers over het algemeen tevreden zijn over de sfeer binnen hun team, maar dat in hun ogen successen te weinig worden gevierd en waardering door het hogere management soms ontbreekt. ‘Dit is een kort, krachtig én goedkoop instrument om te sturen op teamsamenwerking. En daarmee op de kwaliteit van zorg.’

Meer weten? Neem contact op met cultuur.barometer@erasmusmc.nl.

Het programma Sturen op Kwaliteit is uitgevoerd binnen het NFU-consortium Kwaliteit van Zorg. Het programma is gefinancierd door het Citrienfonds. Dit fonds helpt duurzame en breed inzetbare oplossingen in de gezondheidszorg te ontwikkelen en is mogelijk gemaakt door ZonMw. Het project SUPPORTT werd geleid door Susanne Maassen en begeleid door dr. Catharina van Oostveen (Spaarne Gasthuis), dr. Anne Marie Weggelaar (Erasmus School of Health Policy & Management) en prof. Hester Vermeulen (Radboudumc).

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.