Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Sijmons: ‘NZa tikt zorgverzekeraars nauwelijks op vingers’

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
De markt voor zorginkoop functioneert niet goed omdat zorgverzekeraars te weinig zorg inkopen. De NZa heeft allerlei middelen om op te treden, maar maakt daar nauwelijks gebruik van. Dat zegt hoogleraar gezondheidsrecht Jaap Sijmons van Nysingh advocaten.
Hoogleraar gezondheidsrecht Jaap Sijmons.
Hoogleraar gezondheidsrecht Jaap Sijmons.

Sijmons doet zijn uitspraken in het achtergrondartikel Slapende waakhond, dat is verschenen in het maartnummer van Zorgvisie Magazine. Anders dan de NZa op haar eigen website meldt, heeft Zorgvisie de NZa gevraagd om mee te werken aan het artikel. De Zorgautoriteit wees een interview af en reageerde per mail. Het volledige artikel is onderaan dit bericht bijgevoegd als pdf.

Patiënten staan op de stoep

‘Zorgverzekeraars vertalen de beperkte groei uit het hoofdlijnenakkoord vaak door naar een nullijn’, zegt Sijmons, die regelmatig zorgaanbieders vertegenwoordigt in conflicten met verzekeraars. ‘Een normaal onderhandelingsgesprek over de gevolgen van een te krap budget is vaak moeizaam. De inkopers hebben vooral een financiële taakstelling en stellen zich daarom lastig op. Ze zetten dan vraagtekens bij groei van uitgaven en gaan cijferdiscussies aan over de prestaties van ziekenhuizen op de benchmark. Dat zijn vaak abstracte discussies met open einden. De zorgaanbieders zien heel concreet de patiënten op de stoep staan. Als de zorginkopers daar niet naar willen luisteren, begrijp ik goed dat de zorgaanbieders naar andere middelen grijpen, zoals een patiëntenstop.’

Budgetplafond overschreden

Als het budgetplafond wordt overschreden, moeten zorgaanbieders de zorg uit hun eigen zak betalen als ze een contract met doorleverplicht hebben afgesproken. Daarom adviseert Sijmons: ‘Nooit doen. Een bakker levert ook geen gratis brood. Als de broodjes op zijn, moet je meer inkopen. Een doorleverplicht wentelt het risico op verliezen af op de zorgaanbieder. Vaak worden zorgaanbieders dan op voorhand gedwongen een stuk verlies te nemen en dat is heel riskant, want er kunnen zich altijd onverwachte zaken voordoen. Bovendien is het niet de bedoeling van het stelsel dat de zorgverzekeraar zijn zorgplicht afwentelt op de zorgaanbieder.’

Cliëntenstop is stakingsrecht voor zorgaanbieders

Zorgaanbieders doen van alles om zorgverzekeraars in beweging te krijgen. Maar als de gesprekken echt vastlopen, rest niets anders dan een cliëntenstop. ‘De deur op slot doen is de enige optie. Maar dan is de wereld opeens te klein en word je zelfs ontboden bij de NZa. De NZa moet toezien op zorgplicht, of verzekeraars voldoende zorg inkopen. Als de markt niet optimaal werkt, mag de NZa ingrijpen. Verzekeraars hebben heel veel onderhandelingsmacht. Kleine individuele zorgaanbieders hebben weinig in de melk te brokkelen. En ook grote moeten soms met de deuren slaan voordat verzekeraars luisteren. Ik zie de cliëntenstop daarom als een soort stakingsrecht voor zorgaanbieders.’

NZa is erg mild over zorgverzekeraars

De NZa heeft allerlei middelen om op te treden, maar maakt daar tot teleurstelling van Sijmons vrijwel geen gebruik van. De NZa kan regels maken voor marktpartijen en dwingend richting aangeven voor oplossingen. Het zwaarste middel in de Wet marktordening gezondheidszorg is de inzet van aanmerkelijke marktmacht (AAM). Daarvan is sprake als het marktaandeel van een partij tussen 25 en 55 procent ligt. Daarboven is sprake van een dominante positie, ofwel een machtspositie. Regionaal hebben zorgverzekeraars al gauw aanmerkelijke marktmacht en kan de NZa een beetje bijsturen. ‘De NZa tikt zorgverzekeraars nauwelijks op de vingers. In de marktscans is de zorgautoriteit erg mild over ze. De overheid zet ook weinig actieve druk op de NZa om kritisch te kijken naar het inkoopgedrag van verzekeraars. “Er staan patiënten te lang te wachten, u moet meer inkopen.” Dat zou de NZa ook eens moeten zeggen.’

Zorgvisie-magazine_03-2018_Artikel Zorginkoop

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.