Gezondheid is ongelijk verdeeld in Nederland. De gezondheid van mensen in lagere sociaaleconomische groepen is over het algemeen slechter dan die van mensen in hogere sociaaleconomische groepen. Zo leven mensen volgens recent onderzoek van het Centraal bureau voor de statistiek (CBS) met alleen basisschool zeven jaar korter dan mensen met een hbo- of universitaire opleiding; het verschil in levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen is zelfs meer dan vijftien jaar. Deze verschillen tussen sociaaleconomische groepen zijn de afgelopen tien jaar niet kleiner geworden. Van der Meeren pleit ervoor het probleem van de stijgende zorgkosten ook aan te pakken door het gat tussen welvarend Nederland en minder welvarend Nederland te dichten.
Solidair
Van der Meeren: ‘We hebben in Nederland een solidair stelsel waarbij gezonde mensen premie betalen om de zorg voor zieke mensen mede te bekostigen en dat moeten we zo houden. Ik zie als oplossing voor de groeiende zorgkosten daarom niets in de zogenaamde ‘eigen-schuld-dikke-bult’ polissen. Dat zijn polissen waarin preventie wordt afgedwongen door bijvoorbeeld rokers meer premie te laten betalen of mensen forceren meer te bewegen. Het idee is dat we dan de zorgkosten beteugelen, maar welke kant gaan we dan op? Moeten we de premie dan ook verhogen van mensen die ongezond hard werken of te vaak naar de snackbar gaan en wil je in een samenleving wonen waarin we dat controleren?’
Schuldenlast
De CZ-voorzitter ziet veel meer in oplossingen die bewerkstelligen dat minder mensen kwakkelen met hun gezondheid. ‘Dat zijn vaak mensen zonder baan en ook het hebben van schulden kan doorwerken op je gezondheid. Door initiatieven als bijvoorbeeld gesubsidieerde arbeid of betere toegankelijke scholing zul je veel meer preventief effect sorteren dan door weer meer van het macrobudget in de zorgsector te steken. Wij doen hier als CZ bijvoorbeeld wat aan met anders omgaan met mensen met betalingsachterstanden. Daarbij helpen we mensen die hun zorgpremie niet meer kunnen betalen in plaats van ze op te jagen te betalen. Dat waarderen mensen enorm en uiteindelijk betalen ze ook nog beter. Ook gaan we bijvoorbeeld in Den Haag met onder meer de gemeente samen optrekken om 250 gezinnen met schulden te helpen met betere en goedkopere plannen voor het oplossen van hun problemen. Schulden hebben impact op de gezondheid en vaak ook op zorgconsumptie.’
Dossier Zorginkoop
Zorgverzekeraars kopen zorg in bij zorgaanbieders. De contractonderhandelingen verlopen niet altijd even gemakkelijk. Hoe het de partijen vergaat, leest u in het dossier zorginkoop.
Laagopgeleide mensen zijn inderdaad vaker en langer ziek. Maar als je kijkt naar het mechanisme erachter is dat voornamelijk de bijbehorende leefstijl: roken, een slecht voedings- en beweegpatroon en/of overmatig alcoholgebruik. Ook daar liegen de cijfers niet om.
Weliswaar zou een cursus Gezond Koken en Eten, als 'scholing', voor veel mensen nuttig zijn omdat o.a. er over voeding veel indianenverhalen rondgaan, over bijv. dat aspartaam kankerverwekkend zou zijn. Maar ik denk dat laagopgeleiden een prikkel nodig hebben om zo’n cursus te gaan doen.
Een financiële prikkel, in de vorm van zorgpremiekorting voor mensen met een gezond voedings- en beweegpatroon. Dat moet afgelezen kunnen worden aan bepaalde biomarkers, waar men zich vrijwillig periodiek op moet kunnen laten testen. Zie voor meer informatie https://gezondezorg.org/preventiebeleid.php#premiekorting.
Als dhr. Van der Meeren iets voor de minder gelukkigen in onze samenleving wil doen, zou ik hem adviseren om meer politieke druk te genereren om het huidige eigenrisicosysteem geheel van tafel te krijgen. Want daarin zijn mensen zonder zorgtoeslag maar met een chronische ziekte waar ze in het geheel niets aan kunnen doen toch elk jaar het eigen risico kwijt.
Een veel socialer en tegelijkertijd effectiever alternatief daarvoor is redelijke eigen bijdragen voor >alleen< zelfvoorgeschreven c.q. zelfverwezen zorg. Zie daarvoor verder https://gezondezorg.org/eigen-bijdragen.