Dat verklaren de brancheorganisaties in de zorg (BoZ) in een brief aan de Tweede Kamer. De zorgorganisaties pleiten voor een werkbare en werkzame medezeggenschap, waarbij regelgeving ruimte biedt aan nieuwe vormen en maatwerk. ‘De voorgestelde Wmcz mist de aansluiting met de gevarieerde praktijk van de medezeggenschap’, aldus de BoZ. De nieuwe wet zou een ‘lawyers paradise’ creëren in de zorgsector.

Formalisering en juridisering

De brancheorganisaties onderschrijven de noodzaak om de huidige Wmcz te actualiseren, zodat maatwerk en meerdere medezeggenschapsvormen mogelijk gemaakt worden. Het nieuwe wetsvoorstel biedt enkele bruikbare aanknopingspunten. ‘Daar staat echter tegenover dat de nieuwe wet te vaak kiest voor formalisering en juridisering van medezeggenschap van cliënten’, verklaart BoZ. De uitbreiding en aanscherping van diverse bevoegdheden, zoals het toekennen van het enquêterecht, dreigen een werkbare en werkzame medezeggenschap te frustreren.

Meningsverschillen tussen cliëntenraad en bestuurder kunnen door maar liefst vier instanties beoordeeld worden, wat kan leiden tot langdurige juridische procedures. De brancheorganisaties vrezen dat cliëntenraden onbeperkt juridische kosten bij zorgorganisaties kunnen declareren. ‘Besluiten die de kerntaken van een zorgorganisatie betreffen, kunnen hierdoor jaren vertraagd worden, waardoor de continuïteit en kwaliteit van de zorg in het gedrang kan komen.’

Adders onder het gras

KansPlus, het belangennetwerk verstandelijk gehandicapten, is tevreden over een aantal verbeteringen in het wetsvoorstel. Toch meent KansPlus dat er adders onder het gras zitten. Zo zou de wet, met het instellen van lokale raden, geen rekening houden met de sector voor verstandelijk gehandicapten. ‘Teleurstellend is dat het kabinet het recht op eigen cliënten- en verwantenraden voor kleinschalige voorzieningen ernstig verzwakt heeft’, aldus het belangennetwerk.

Bovendien vreest ook KansPlus voor de kostendeclaratie van cliëntenraden bij zorginstellingen ‘die redelijkerwijs noodzakelijk zijn voor de vervulling van onafhankelijke ondersteuning’. Het belangennetwerk vindt de term ‘redelijkerwijs’ niet duidelijk gedefinieerd. ‘Het is van groot belang dat de cliëntenraad geheel vrij is te kiezen uit verschillende alternatieven.’ KansPlus pleit voor een bewuste keuze voor een ondersteuner van buiten de zorgorganisatie.

Aanpassing Wmcz

De brancheorganisaties in de zorg dringen bij de Tweede Kamer aan op aanpassing van de wet. Zij stellen dat het huidige wetsvoorstel met alle formalisering en juridisering een open dialoog over cliëntbelangen in de weg staat.