Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

‘Meer aandacht nodig voor psycho-oncologie’

Redacteur Zorgvisie en Skipr.
Kankerpatiënten krijgen van hun oncoloog te weinig informatie over de langetermijngevolgen van de ziekte. Dat blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Volgens ex-kankerpatiënt Josje Hamel en psychotherapeut Anette Pet is het voor patiënt en maatschappij van belang dat er meer aandacht komt voor de psychologische gevolgen van kanker.
kanker meest voorkomende doodsoorzaak, cbs
Foto: iStock

De NFK voerde haar onderzoek onder 3785 (ex)kankerpatiënten uit. Ruim een derde van de patiënten gaf aan onvoldoende over de klachten na behandeling te zijn geïnformeerd door de zorgverlener. Bij ongeveer de helft van hen is er geen aandacht voor langetermijnplannen. Die signalen baart de NFK zorgen. ‘Wij roepen zorgverleners dringend op om in het gesprek met de patiënten niet alleen de medische aspecten van de behandeling te belichten, maar ook de late gevolgen’, aldus Arja Broenland, directeur-bestuurder van de NFK.

Gevolgen op de lange termijn

De uitkomsten van het onderzoek doet Josje Hamel, ex-kankerpatiënt en oprichter van het Hamelhuys, niet verbazen. ‘Je zit in een medische achtbaan waarbij je van oncoloog naar radiotherapeut en verpleegkundige vliegt. Maar er wordt niet gepraat over de gevolgen op de lange termijn. Niet zozeer uit onwil, maar omdat daar simpelweg geen tijd en ruimte voor is. Je staat op de overlevingsstand en hebt geen flauw idee van de gevolgen na de behandeling.’

Psycho-oncologie

Anette Pet, hoofd patiëntenzorg bij het Helen Dowling Instituut, vertelt dat de prioriteit bij kankerzorg momenteel sterk bij de medische behandeling ligt. ‘Maar we zouden, naast het lichamelijke, meer oog moeten krijgen voor de psychosociale gevolgen van kanker.’ Pet constateert dat een deel van de ex-kankerpatiënten met psychische problemen kampt en gespecialiseerde psychologische zorg niet altijd dichtbij beschikbaar is. ‘Daarom moet er meer aandacht komen voor psycho-oncologie. En daarom moeten we ook af van het idee dat het te veel tijd kost om tijdens een consult aan iemand te vragen hoe het gaat. Want door die vraag wel te stellen, kun je als arts of verpleegkundige iemand verder helpen’, aldus Pet.

Hamelhuys

Zelf werd Josje Hamel na haar behandeling en revalidatie arbeidsongeschikt verklaard vanwege haar chronische pijnen. Ze werd vrijwilliger bij de NFK en ontdekte de inloophuizen van brancheorganisatie Instellingen PsychoSociale Oncologie (IPSO). Omdat er toentertijd in regio Groningen geen inloophuis bestond, nam zij het initiatief en richtte zij het Hamelhuys op.

Drie jaar later telt Groningen twee inloophuizen. Hamel ziet dat de bezoeken aan het Hamelhuys de ex-kankerpatiënten en diens verwanten goed doet. ‘Bezoekers zijn blij dat er een plek is waar ze hun verhaal kwijt kunnen, waar ze door lotgenoten begrepen worden en dingen kunnen verwerken.’

Psycho-oncologische zorg in belang van mens

Volgens Put is psycho-oncologische zorg daarom in het belang van mens en maatschappij. Zij stelt dat onvoldoende medische en psychologische revalidatie re-integratie jarenlang in de weg kan staan. ‘Dat is een leed en kostenpost die we niet zonder meer mogen accepteren.’
Hamel is het daarmee eens en voegt toe: ‘Door aandacht kan dure tweedelijnszorg voorkomen worden. Inloophuizen zijn daar de juiste plek om dit op te vangen, aangezien deze laagdrempelig zijn en mensen geen doorverwijzing nodig hebben.’

Inloophuizen en psycho-oncologische centra

Om ex-kankerpatiënten te ondersteunen, zijn er diverse initiatieven opgericht. De brancheorganisatie Instellingen PsychoSociale Oncologie (IPSO) telt een kleine tachtig locaties met inloophuizen en psycho-oncologische centra. En dit aantal zal alleen maar toenemen verwacht Hamel, gezien de hogere overlevingskansen en daarmee ook het toenemende aantal ex-patiënten met chronische klachten. ‘In de ziekenhuizen is er doorgaans weinig tijd en ruimte voor nazorg. De psychosociale hulpverlening bij kanker is een andere tak van sport.’ Zij pleit voor de uitbreiding van de ondersteuning die inloophuizen bieden.

Budget van VWS nodig

Voor de inloophuizen is het op lange termijn echter van belang dat er hulp van boven komt, aldus Hamel. ‘Om de groeiende groep ex-kankerpatiënten te ondersteunen, is structureel VWS-budget nodig. Want psycho-oncologische zorg is een maatschappelijke verantwoordelijkheid.’

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.