Het personeelstekort in de Noordwest Ziekenhuisgroep (NWZ) in Alkmaar is zo hoog opgelopen dat het ziekenhuis een beroep heeft gedaan op andere ziekenhuizen in Noord-Holland. In een brief aan de raden van bestuur van de ziekenhuizen in Hoorn, Beverwijk, Purmerend, Zaandam, Haarlem en Amsterdam is de anderen gevraagd hun personeel tijdelijk in Alkmaar te laten werken. Alkmaar mist een kwart van de capaciteit aan gespecialiseerde seh-verpleegkundigen. ‘Het acute tekort is een ongelukkige samenloop van omstandigheden’, zegt NWZ-woordvoerder Sanne van Hoolwerff. ‘We hebben te maken met uitstroom naar ambulancediensten en verpleegkundigen die de acute zorg helemaal verlaten.’

Noodkreet aan andere ziekenhuizen

Als andere ziekenhuizen onvoldoende aan het verzoek kunnen voldoen, zou gedeeltelijke sluiting de uiterste optie zijn. Per week zou de seh in Alkmaar op drie relatief rustige avonden en nachten per 1 september de deuren sluiten. De noodkreet aan andere ziekenhuizen is twee weken geleden gedaan. Sindsdien is er intensief gezocht naar manieren om ‘Alkmaar’ open te houden. Het ziekenhuis in Alkmaar heeft een bovenregionale traumafunctie. Andere nabijgelegen ziekenhuizen zouden zware traumapatiënten niet zomaar kunnen overnemen. Zij zouden dan naar één van de Amsterdamse umc’s moeten. ‘Het was al snel duidelijk dat gedeeltelijke sluiting een bijzonder onaantrekkelijk scenario was, dat we per se wilden voorkomen’, zegt woordvoerder Van Hoolwerff. ‘Ambulances zouden langere ritten moeten maken. Je verschuift het probleem dan naar andere ziekenhuizen of verergert het.’

Sluiting spoedeisende hulp van de baan

De inspanningen werpen hun vruchten af. Volgens Van Hoolwerff is de optie van gedeeltelijke sluiting van de baan dankzij de hulp van andere ziekenhuizen. VUmc, AMC en het Spaarne Gasthuis hebben toegezegd dat er seh-verpleegkundigen uit hun ziekenhuis tijdelijk in Alkmaar gaan werken. Ook de ambulancedienst stelt verpleegkundigen beschikbaar. Daarnaast zet Alkmaar ervaren algemene verpleegkundigen in op de seh. Ook doen aio’s een deel van de triage. Verder leidt de NWZ extra seh-verpleegkundigen op en probeert de NWZ gespecialiseerde verpleegkundigen uit het buitenland aan te trekken.

Tekort is vrijwel onoplosbaar

‘Er valt Alkmaar niets te verwijten’, zegt een bestuurder van een nabijgelegen ziekenhuis, die liever anoniem wil reageren. ‘Dit had ons ook kunnen overkomen. Het tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen is zo enorm. Het tekort is na het aantrekken van de economie wel erg snel opgelopen. Dit is in feite niet op te vangen. Ik heb de oplossing niet. Er zit bijna geen rek in het rooster. Alle ziekenhuizen hebben te maken met een uitstroom naar de ambulancediensten. En gespecialiseerde verpleegkundigen trekken hun eigen plan. Ze nemen ontslag en laten zich inhuren als zzp’er. Geef ze in deze arbeidsmarkt eens ongelijk.’

Rode Kruis Ziekenhuis

Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk kampt ook met een tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen, laat bestuurder Jaap van den Heuvel weten. ‘Het kost ons ook veel moeite om de seh open te houden. Op de korte termijn zal het personeelstekort niet minder worden. Wel leiden we nu meer dan gemiddeld gespecialiseerde verpleegkundigen op.’

Personeelstekort

Ook elders in Nederland kampen ziekenhuizen met tekorten aan gespecialiseerde verpleegkundigen op de seh, de operatiekamer (OK) en de intensive care (ic). Anders dan de seh, hoeven de OK en ic meestal niet helemaal dicht. Een OK kan gefaseerd worden gesloten. Er is dan minder capaciteit, waardoor operaties moeten worden afgezegd en wachtlijsten oplopen. Ook de ic kan per bed worden afgebouwd. Voor de seh is dat minder makkelijk te organiseren. De acute zorgstroom loopt altijd door en is vaak onverwachts. Een seh is of open of dicht.
Dat ziekenhuizen met zulke tekorten kampen, komt doordat ze tijdens de economische crisis te weinig hebben opgeleid en zelfs hebben bezuinigd op gespecialiseerde verpleegkundigen.