“Het kabinet overdrijft de problemen rond de AWBZ schromelijk. Dat er problemen zijn met de ‘houdbaarheid’ van de AWBZ wordt ons aangepraat. Helaas om de geesten rijp te maken om er vervolgens in te gaan snijden.

Externe oorzaken voor oorzaken kostenstijging

Als er meer zorg nodig is, bijvoorbeeld door de vergrijzing, dan is het logisch en terecht dat de kosten toenemen. En een deel van de kostenstijgingen komt doordat er zaken buiten de AWBZ worden afgewenteld op de AWBZ. De kosten voor begeleiding in de jeugdzorg zijn bijvoorbeeld niet goed geregeld en komen voor rekening van de AWBZ. Ook welzijnsactiviteiten, waarop gemeenten al jaren bezuinigen, komen op het bordje van AWBZ. Het kabinet zou die problemen moeten aanpakken.

Kabinet kleedt AWBZ uit

Maar wat doet het kabinet? Het helpt het recht op AWBZ-zorg sluipenderwijs om zeep. De huishoudelijke zorg is naar gemeenten gegaan. Er wordt veel strenger geïndiceerd op verpleging. Het recht op ondersteunende en activerende begeleiding is beknot. Zo wordt de AWBZ stap voor stap uitgekleed, terwijl het kabinet dat niet eerlijk zegt.

SER-rapport neemt verkeerd uitgangspunt

De discussie over de AWBZ wordt verkeerd gevoerd. Het SER-rapport neemt de financiering als uitgangspunt en het advies is daarmee een technocratisch stuk. Het uitgangspunt voor de AWBZ moet zijn welke zorg mensen nodig hebben en vervolgens hoe je die organiseert. Het geld moet dan volgen. Een deksel op de uitgaven kan niet, want dat is in strijd met het recht op zorg. Als we het er over eens zijn waar mensen recht op hebben – wat uiteraard altijd en permanent een maatschappelijke en politieke discussie blijft – dan moet dat vervolgens ook voor iedereen zonder wachtlijst en van goede kwaliteit zijn.

SP wil buurtzorg

Dat betekent niet dat de SP onnodig veel geld wil uitgeven. Het punt is nu dat de middelen niet efficiënt worden besteed. Breng niet de mensen naar de zorg, maar de zorg naar de mensen, dat moet het motto worden. Het is tijd om aan structurele verbetering te gaan werken, waarbij meer menselijkheid, intimiteit, meer sociale contacten en kleinschaligheid de kernbegrippen zijn. De zorg moet in de buurt worden gebracht en daarvoor is de thuiszorg een essentiële spil. De SP stelt voor dat de verantwoordelijkheid voor hulp en thuiszorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten in handen komt van buurtzorgteams van wijkverpleegkundigen en verzorgenden. Deze zelfstandige teams krijgen de vrijheid om zorg en hulp te verlenen en te organiseren, van aanmelding en beoordeling tot uitvoering. Er wordt heel veel geld verspild door de indicatiestelling en controlerende instellingen. Het Centrum Indicatiestelling Zorg moet worden afgeschaft.

NZa opheffen

Het argument dat professionals het belang van hun eigen organisatie dienen, gaat niet op. Niet hun organisatie, maar de patiënt staat bij hen voorop, tenminste bij de mensen op de werkvloer. Die beroepseer moeten we koesteren en stimuleren, en niet de concurrentie. De SP wil dan ook helemaal af van marktwerking en concurrerende instellingen. De marktwerking leidt juist tot hogere kosten. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) kan als propagandamachine van marktwerking ook in deze vorm worden opgeheven.

Toezicht door regionale zorgbrigades

Ook het toezicht moet heel anders. Nu controleert de Inspectie voor de Gezondheidszorg de kwaliteit en de NZa de doelmatigheid, maar je kunt die twee niet los van elkaar zien. De SP wil regionale zorgbrigades die zorginstellingen controleren op kwaliteit en doelmatigheid. Die regionale brigades staan veel dichter bij de burger, waardoor je de drempel voor klachten verkleint. Nu blijven die vaak hangen bij de landelijke inspectie.

Wmo aanpassen

De SP wil de Wmo niet in de huidige vorm handhaven. Er zijn inmiddels drie initiatiefwetten ingediend: één om de verplichte aanbesteding te stoppen, één voor invoering van een basistarief voor de huishoudelijke zorg, en één om het geld dat gemeenten krijgen te oormerken.” (Zorgvisie – Bart Kiers)

Zorgvisie organiseert op donderdag 12 juni een congres over de toekomst van de AWBZ. Staatssecretaris Bussemaker van VWS, Margo Vliegenthart (SER), Rien Meijerink (RVZ), politici en andere deskundigen geven hun visie. Opgeven kan via www.elseviergezondheidszorg.nl/evenementen