De invulling voor 2014 van het bestuurlijk akkoord voor de geestelijke gezondheidszorg dient de komende weken haar beslag te krijgen. De poh-ggz doet in veel huisartspraktijken zijn intrede, de eerste lijn gaat generalistische basis-ggz (gb-ggz) heten en wordt gefinancierd middels vier ‘producten’ van drie tot maximaal twaalf behandelingen. Het veld heeft zich gecommitteerd aan ambulantisering, bevordering van zelfmanagement en een zeer beperkte groei.
Herverkaveling van het veld
Het goede nieuws is dat de hoge drempel naar de eerstelijns ggz, die de politiek zelf heeft opgeworpen, in de gb-ggz lager wordt. Het slechte nieuws is dat de ‘herverkaveling’ van het veld is ontaard in een machtsstrijd over het hoofdbehandelaarschap.
In februari zette de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) het akkoord op zijn kop met haar preadvies over het hoofdbehandelaarschap. De inspectie zette – samen met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie – in op beperking van het hoofdbehandelaarschap in de gespecialiseerde ggz tot de psychiater en de klinisch psycholoog. Dit betekent dat sommige disciplines, waaronder de psychotherapeut, niet langer hun werk kunnen doen in de verzekerde zorg. Daarnaast kunnen ggz-instellingen dit met hun beperkte capaciteit aan psychiaters en klinisch psychologen ook helemaal niet waarmaken: een groot tekort aan behandelaren dreigt. De sector had tot eind mei de tijd om tot een gezamenlijke veldnorm over het hoofdbehandelaarschap te komen. Inmiddels is dat verlengd tot eind juni, maar die overeenstemming gaat er naar verwachting niet komen.
Verstoken van psychotherapie
In het bestuurlijk akkoord hebben alle partijen getekend voor de psychotherapeut in de gespecialiseerde ggz en voor terugdringing van de medicalisering in de ggz. Beide plannen zullen dus niet doorgaan.
Als het preadvies van de inspectie uitgangspunt wordt, zullen vanaf 2014 jaarlijks vijftig- tot honderdduizend cliënten verstoken zijn van psychotherapie. In een zelfstandige vestiging kunnen ze dan alleen terecht voor een korte behandeling in de gb-ggz.
Was het akkoord nu bedoeld om de zorg te verbeteren, de kosten te remmen of om te laten zien wie de ‘baas’ is in de ggz?
De Nederlandse ggz wordt zo ook beroofd van een kenmerkende pijler: nevenschikking en integratie van geesteswetenschappelijke naast natuurwetenschappelijke (medische) verklaringsmodellen en behandelingen. Het zal voor cliënten bijna onmogelijk worden psychotherapie te krijgen. Op dit moment zitten vrijgevestigde psychotherapeuten vol. Kenmerkend voor hen is ‘psychotherapie op maat’. Daar is veel vraag naar. Bij ggz-instellingen is psychotherapie maar mondjesmaat te krijgen en worden behandelingen steeds meer in modulevorm aangeboden.
De cliënten van de ggz worden dus geen haar beter van dit akkoord. Zij gaan er zelfs fors op achteruit en zullen straks met een lampje en een zak geld op zoek moeten naar goede psychotherapie.
Arnoud van Buuren, arts-psychotherapeut
Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Vrijgevestigde Psychologen en Psychotherapeuten
Hierboven schrijft ‘bezorgde’: ‘Psychotherapeut is geen beschermde titel voor een breed universitair en vervolg opgeleide kwaliteitsbehandelaar.’ Ik begrijp niet wat daarmee bedoeld wordt. Psychotherapeut is immers wel een beschermde titel.
Volgens mij is het feit dat de patiëntenverenigingen niet klagen maar iemand die andere belangen behartigt precies de reden waarom patiënten aan het kortste eind trekken.
Ende frustreert uzelve niet, gij roependen in de zorgwoestijn van het Binnenhof alwaar, verdeeld over 2 kamers , een grote ruimte is voor een doof-en blindeninstituut, dat gefaciliteerd wordt vanuit een geluidsgeisoleerde , geblindeerde Haagse toren , met veel uitzicht zonder inzicht, door voornamelijk reputatiemanagers .
Huisartsen worden onder druk gezet een POH-GGZ in dienst te nemen. Zij krijgen er daarmee een taak bij, die niet echt tot hun domein hoort: managen van eerstelijns GGZ. Tot nu toe verwijst de huisarts in voorkomende situaties gewoon naar een goede psycholoog/therapeut/psychiater waar hij ervaring mee heeft opgedaan . Bij implementatie van de POH-GGZ is er evident een financieel belang voor de huisarts. Hij moet de spreekuren van de POH wél vol krijgen. Zo niet, dan kost dat geld. Zodra een en ander operationeel is, zullen de zorgverzekeraars gaan korten. Als het niet op de POH-gelden is, dan wel op andere onderdelen van de honorering. Dat is ook zo gebeurd na de introductie van de POH-somatiek. Daardoor was de omzet –en waren ook de kosten- toegenomen. Zodra Schippers het bewind van Klink overnam, is gezegd: kijk, het Budgettair Kader Huisartsenzorg is overschreden, dus we gaan jullie korten. Voor volgend jaar zijn de zorgverzekeraars voornemens, de bijdrage voor de inmiddels geïmplementeerde POH-somatiek aanzienlijk te verlagen, voor mijn praktijk per patiënt van 8,44 euro naar 4,24 euro. Dat kost mij 12.000 euro; er moet door mij geld bijgelegd worden. Wij hebben helaas te maken met een onbetrouwbare overheid die op zorggebied sinds jaar en dag wordt aangestuurd door niet-deskundigen, zoals geschiedenisleraren, sociologen en politicologen. Onbegrijpelijk. De huisarts moet huisarts blijven en geen eerstelijnszorgmanager worden.
C.J. Dekker, huisarts te Urk
Het conceptadvies van de igz over hoofdbehandelaarschap:http://www.ggznederland.nl/publiek-nieuws/concept-advies-igz-hoofdbehandelaarschap-in-de-gespecialiseerde-ggz.pdf
Vind ik reëel. Psychotherapeut is geen beschermde titel voor een breed universitair en vervolg opgeleide kwaliteitsbehandelaar.
ik vrees dat u gelijk heeft. hoewel iedereen beweert dat de patiënt zoveel als mogelijk is de regie moet (kunnen) hebben over zijn behandeling, laten de beleidmakers zich vooral leiden door de vraag hoe de zorg als macrocategorie betaalbaar kan blijven voor de belastingbetalers. dat de overheid haar budgetverantwoordelijkheid goeddeels heeft overgedragen aan de zorgverzekeraars helpt daarbij niet. die moeten daardoor niet alleen letten op het belang van hun individuele verzekerde (kwalitatief adequate zorg tegen een betaalbare prijs) maar ook op de belangen van hun aandeelhouders (winst) en de collectiviteit (macrobudget). en dat kan niet anders dan tot conflicten leiden in wat hun essentiële rol zou moeten zijn: adviseur en vertrouwenspersoon naast de verzekerde, zij aan zij met diens medische adviseurs.