Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties9

Transparant maar niet openbaar

Dirk de Korne
Openbare kwaliteitsinformatie stimuleert betere zorgverlening. Althans, deze aanname vormt in het Westen een belangrijke basis voor het werken aan publieke prestatie-indicatoren. In Singapore is men het daar echter niet mee eens.
Transparant maar niet openbaar

Amerikaans onderzoek heeft mij geleerd dat er inderdaad enig wetenschappelijk bewijs is dat het openbaar maken van gegevens leidt tot betere prestaties. Judith Hibbard en anderen toonden aan dat publiekelijk beschikbare prestatierapporten ziekenhuizen sterker stimuleren tot verbeteren dan niet-openbare rapporten. Dit effect is uiteraard nog groter als het ziekenhuis ook meer betaald krijgt voor de betere prestaties (Lindenaur et al. 2007).

Onderscheid interne en externe indicatoren

Dat is Amerika. In Engeland lieten Jack Tu en collega’s in de JAMA zien dat uitkomsten bij behandeling van hartfalen niet verbeterden na invoeren van publieke rapporten. En in eigen land wezen Marc Berg en Wim Schellekens in 2002 al op het duidelijk onderscheiden van doel en functie van interne en externe indicatoren. Interne indicatoren zijn zeer specifiek, relevant voor professionals, bedoeld om te leren en te verbeteren, maar veelal onbruikbaar of nietszeggend voor het publiek. Externe indicatoren zijn uitgebreid gevalideerd, veelal aspecifiek en globaal, en bedoeld om verantwoording af te leggen.

Nuance ontbreekt

Openbare informatie is nooit neutraal, maar vraagt om een oordeel. De afgelopen jaren hebben laten zien dat afhankelijk van het doel van de opsteller allerhande rankings mogelijk zijn. Het onderscheid intern-extern raakt verward en de nuance ontbreekt. Want uiteindelijk is er maar één geldend dichotoom publiek oordeel: goed of slecht.

Gezichtsverlies

Dat laatste is precies de reden waarom men in Singapore (en breder in Azië) terughoudend is met openheid. Gezichtsverlies ligt er immers zeer gevoelig. ‘Deskundigen’ moeten informatie beoordelen en ook bepalen hoe en met wie het gedeeld wordt. Je zoekt op internet tevergeefs naar een rapport over vermijdbare sterfte in Singaporese ziekenhuizen. Of naar de infectiecijfers. Of naar het percentage patiënten dat weer goed ziet na een cataractoperatie.

Aan interne informatie geen gebrek

Maar, en dat verraste mij zeer, dit betekent niet dat deze informatie niet bekend is bij degenen die er iets mee moeten. Integendeel. Er is uitgebreid nationaal onderzoek gedaan naar voorkombare sterfte, volgens de geldende internationale methoden. En ieder ziekenhuis heeft de rapportage beschikbaar, inclusief een groot aantal ministeriële richtlijnen hoe er verbeterd kan en moet worden ten opzichte van de huidige situatie. Van alle oogziekenhuizen die meedoen in een internationale benchmark, is dat van Singapore het verst gevorderd met gedetailleerde meerjaarsuitkomstinformatie voor alle subspecialismen. Intern heeft men zeer goed zicht op waar men staat en waar men heen wil. En de financier van de zorg (Minstery of Health) heeft inzicht in een groot aantal procesuitkomsten en past daar ook de vergoedingen op aan.

Zinvolle duiding

Maar dat staat niet op een website. En het komt niet in de krant. Er is geen wet openbaarheid van bestuur. Op een internationale transparantieranglijst staat Singapore echter op de 5e positie. Nederland op de 9e. Op het gebied van ‘accountability’ staat Singapore stukken lager en met persvrijheid komt men niet verder dan de 135ste positie. Nederland staat op 3. Hier vraagt men zich echter af hoeveel welvaart en welzijn ons dat brons eigenlijk oplevert. En hoeveel harmonie. Want openbare informatie die niet zinvol geduid kan worden is bedreigend voor deze belangrijke maatschappelijke waarde.


Dr. Dirk de Korne is deputy director bij het Singapore National Eye Centre, SingHealth

https://www.zorgvisie.nl/Kwaliteit/Verdieping/2013/5/Transparant-maar-niet-openbaar-1246441W/

9 REACTIES

  1. Ziekenhuizen zijn gebouwen. De uitkomsten van zorg per individuele arts horen bekend te zijn om een verantwoorde keuze te kunnen maken.
    Het is onbegrijpelijk dat huisartsen jaren patienten bleven sturen naar falende artsen als Jansen Steur, de Bruin, Reijnen etc. Waarschijnlijk stuurden ze hun familieleden er niet naar toe.
    Artsen horen hun informatie en zorgplicht ogv de WGBO na te komen.

  2. Lees alle reacties
  3. Als u weet dat bij ziekenhuis A dubbel zo vaak tumorweefsel achterblijft na een operatie als bij ziekenhuis B, dan bent u genegen te denken dat ziekenhuis B een beter ziekenhuis is. Toch?
    Maar als u dan weet dat bij ziekenhuis B (vanuit medisch protocol of omdat ze weten dat ze publiekelijk beoordeeld worden op uitsluitend # recidiven) in bijna alle gevallen voor een volledige borstamputatie gaat, waar ziekenhuis A, ten behoeve van de patiënt, vaker een borst-besparende operatie uitvoert? En om dat te kunnen doen de top-chirurgen in dienst heeft genomen? Waardoor echter wel de kans op recidief verdubbelt van 0,002 naar 0,004.
    Dan blijkt ziekenhuis A misschien ineens toch het ‘betere’ ziekenhuis te zijn.
    Een heel eenvoudig voorbeeld, dat wel aangeeft hoe kwaliteitsindicatoren wel nuttig zijn, maar ook door de patient met een informatie-achterstand verkeerd geinterpreteerd kunnen worden. En zelfs tot onwenselijk gedrag bij ziekenhuizen kan leiden.
    Geen appel tegen transparantie, maar juist voor méér transparantie, maar wel met het besef dat kwaliteit in de zorg niet met één of twee kwaliteitsindicatoren afgedaan kan worden. Voor deze complexe interpretatie van kwaliteit komt de patient wellicht halverwege, maar voor de tweede helft is een onafhankelijk professional nodig: de huisarts. Geef hem (ook) de cijfers.

  4. Als u weet dat bij ziekenhuis A dubbel zo vaak tumorweefsel achterblijft na een operatie als bij ziekenhuis B, dan bent u genegen te denken dat ziekenhuis B een beter ziekenhuis is. Toch?
    Maar als u dan weet dat bij ziekenhuis B (vanuit medisch protocol of omdat ze weten dat ze publiekelijk beoordeeld worden op uitsluitend # recidiven) in bijna alle gevallen voor een volledige borstamputatie gaat, waar ziekenhuis A, ten behoeve van de patiënt, vaker een borst-besparende operatie uitvoert? En om dat te kunnen doen de top-chirurgen in dienst heeft genomen? Waardoor echter wel de kans op recidief verdubbelt van 0,002 naar 0,004.
    Dan blijkt ziekenhuis A misschien ineens toch het ‘betere’ ziekenhuis te zijn.
    Een heel eenvoudig voorbeeld, dat wel aangeeft hoe kwaliteitsindicatoren wel nuttig zijn, maar ook door de patient met een informatie-achterstand verkeerd geinterpreteerd kunnen worden. En zelfs tot onwenselijk gedrag bij ziekenhuizen kan leiden.
    Geen appel tegen transparantie, maar juist voor méér transparantie, maar wel met het besef dat kwaliteit in de zorg niet met één of twee kwaliteitsindicatoren afgedaan kan worden. Voor deze complexe interpretatie van kwaliteit komt de patient wellicht halverwege, maar voor de tweede helft is een onafhankelijk professional nodig: de huisarts. Geef hem (ook) de cijfers.

  5. Je moet een verschil maken tussen de publiek beschikbaar stellen van informatie en hoe het publiek omgaat met deze gegevens. Transparantie is juist gegeven de juridische kaders die ingeven dat de uitgaven transparant moeten zijn. Hoe het publiek omgaat met deze gegevens is een ander verhaal. Als zij een ranking hiervan maken is dat hun interpretatie. Bij ranking geldt dat er op basis van gestandaardiseerde gegevens een categorische indeling kan worden gemaakt. In hoeverre je landen met elkaar kunt vergelijken vraag ik me af. Dus in Nederland is het goed om de cijfers van ziekenhuizen te kennen temeer daar het verleden heeft uitgewezen dat er veel fout gaat bij ziekenhuizen en herhaaldelijk verzwegen wordt als wel dat ziekenhuizen blijkens de praktijk het niet nauw nemen met zich houden aan wetten, regels, procedures, protocollen en richtlijnen. Ik wil wel weten of een ziekenhuis goed presteert of niet. Net zo goed als ik wil weten hoeveel en wanneer er klachten/tuchtprocedures zijn ingediend tegen een willekeurige zorgmedewerker in de GGz. Ik kan dan een bewuste keuze t.a.v. een hulpverlener.

  6. @Anoniem99. Eerst en geval zeg ik BIJVOORBEELD Janssen Steur (dat zijn niet alle ziekenhuizen!!), en ten tweede hoeveel ziekenhuizen liggen er onder vuur: Ruwaard, Catharina Eindhoven, Enschede en nog een hele rits (dat is niet een rotte appel, slimmerd). Geef a.u.b. geen reactie als je er geen moer van weet. Kijk alle Zorgvisie artikelen na en bijna elk ziekenhuis kent zijn grote of kleine schandalen en daaruit moet je kiezen voor een ernstige aandoening.
    En is DE autoriteit belangrijk als de uitlating juist; hoor je tot de diknekken die ervan uit gaan dat de gewone burger niks weet.
    Lees hiervoor wat Hankes schrijft en je realiseert je dat je praat als een kip zonder kop

  7. Transparantie betekent per definitie openbaar.
    Is het voor een patient zinvol om te weten wat de uitkomsten zijn van medisch handelen van een individuele arts? Het antwoord kan niet anders dan bevestigend zijn. Overigens is het schandalig dat de medische sector in 5 jaar 31 miljoen euro heeft ontvangen voor het opstellen van kwaliteitsindicatoren en de ziekenhuissector slechts 7% aan uitkomstindicatoren heeft opgesteld. Er is dus nauwelijks zicht op de kwaliteit van medisch handelen in NL, anno 2013.
    Toch betalen de zorgverzekeraars alle facturen van artsen en ziekenhuizen, ongeacht het resultaat. Om wiens belang gaat het hier eigenlijk?

  8. Hallo Jan C.,
    Op basis van welke autoriteit spreek je hier.
    En een heel ziekenhuis beoordelen op 1 rotte appel!?
    Singapore kan uiteraard geen maatstaf zijn voor Nederland, hoop ik dan, omdat de mate van draagkrachtig zijn in Singapore tevens maat is voor de kwaliteit van zorg die verleend wordt. Alles over een kam scheren gaat me dus te ver. Ik vertrouw erop dat de gemiddelde hulpverlener in Nederland een ‘goed’ mens betreft, en het beste met zijn/haar patiënt voor heeft.
    Indien ik mijzelf tot een minderheid moet gaan rekenen is de dag niet ver dat de Nederlandse patiënt een no-claim overeenkomst moet gaan tekenen voordat hij geholpen wordt. En dan zij we als samenleving pas echt afgedaald……

  9. Binnen 5 jaar — maar wie denkt dan nog aan dit artikel en aan mijn bericht — is er volledige openheid ook in de zorg.
    Algemeen is bekend dat je voor de ene aandoening het best in dat ziekenhuis A behandeld kunt worden (bijv Antoni van Leeuwenhoek).
    Maar daar waar het gebied mbt ziekenhuizen grijs wordt of voor directe ondersteuning door familie dichterbij behandeld wil worden en noem nog maar tien redenen op is het toch een hele grote transparantie een geweldig hulpmiddel. En laat er dan maar enkele ziekenhuizen heel goed uitspringen; dat is dat een stimulans voor de anderen om het beter te doen, de rotte appelen (bijv Janssen Steur) er uit te gooien en nog meer zaken DIE DE PATIENT TEN GOEDE KOMEN.
    Dit artikel gaat teveel uit van ‘doe ik die en dat niet tekort (politiek)’, terwijl in mijn optiek ALLEEN DE PATIENT TELT; het is al erg genoeg dat die iets mankeert.
    Allemaal gratis adviezen van mij; doe er uw voordeel mee

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.