Evenhuis was in 2000 wereldwijd de eerste hoogleraar geneeskunde voor verstandelijk gehandicapten. Zij spreekt vandaag haar afscheidsrede ‘Van ontginnen naar oogsten’ uit aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Problematiek
De hoogleraar legt uit dat mensen met een verstandelijke beperking tegenwoordig veel ouder worden dan vroeger. Uit de praktijk blijkt dat veel van die extra jaren ongezonde, gebrekkige jaren zijn. De reden is dat deze mensen al op jongere leeftijd meerdere beperkingen en chronische ziekten tegelijk hebben die met het vorderen van de leeftijd toenemen. Zij hebben bijvoorbeeld moeite met zien of horen, waardoor het moeilijker is om met hen te communiceren. Ook slikken zij veel medicijnen. ‘Hoewel huisartsen dat kennen bij ouderen, gaat het hier vaak om ziekten en medicijnen waar zij geen ervaring mee hebben’, zegt Evenhuis. ‘Met de veel voorkomende gedragsproblemen weten huisartsen, maar ook psychiaters zich vaak geen raad. Alle huisartsen hierin scholen is geen optie, omdat het aantal patiënten met een verstandelijke beperking per praktijk meestal beperkt is.’
Noodzakelijke veranderingen
‘Ik pleit in de eerste plaats voor betere scholing op gezondheidsgebied in de beroepsopleiding van woonbegeleiders in de zorg’, zegt Evenhuis. ‘In de tweede plaats voor verplichte verbetering van de verlichting en akoestiek in groepshuizen voor de vele slechtzienden en slechthorenden. En in de derde plaats voor goede ondersteuning van huisartsen, apothekers en wijkteams door de ruim 80 gespecialiseerde poliklinieken voor verstandelijk gehandicapten. Deze zullen een kwaliteitsslag moeten maken. Het is gewenst dat in die poli’s niet alleen artsen voor verstandelijk gehandicapten werken, maar ook gespecialiseerde fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, diëtisten en psychologen. Bovendien is een goede regeling van de financiering van deze dienstverlening door de zorgverzekeraars voor verstandelijk gehandicapten van groot belang. Zeker nu de meeste mensen met beperkingen geen gebruik meer kunnen maken van de gespecialiseerde langdurige zorg.’