Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Kussen vol belevenissen

Patricia van der Zalm
[Exclusief] Ouderenzorgorganisatie Stichting Land van Horne richt zich op 'belevingsgerichte' zorg. Onderdeel daarvan is de toepassing van het 'belevingskussen' voor mensen met dementie. Het kussen is bekroond als Het Beste Zorgidee 2014.
Kussen vol belevenissen
Foto: Land van Horne

Leidinggevende Hans van Wetten maakte twee jaar geleden samen met zijn team de omslag van ‘medisch gericht’ denken naar een ‘belevingsgerichte’ aanpak in zorgcentrum Mariënburght in Budel, onderdeel van Stichting Land van Horne. Hij vroeg zijn team om mee te denken over iets nieuws voor mensen met dementie. ‘Het moest iets worden met stemmen en geluiden én makkelijk te bedienen, zonder knoppen.’

Via de faculteit Industrial Design van de TU Eindhoven kwam Van Wetten in contact met industrieel ontwerper Eriano Troenokarso, die voor het project Innovate Dementia op de TU Eindhoven bezig was met het ontwikkelen van een ‘muzikaal kussen’. Ze staken de koppen bij elkaar: Van Wetten droeg ideeën aan die zouden aanslaan bij mensen met dementie, de ontwerper ontwikkelde de technische kant. Het resultaat is het ‘belevingskussen’, onlangs door zorgverzekeraar ONVZ uitgeroepen tot Het Beste Zorgidee 2014.

Bij aanraking van een van de gekleurde vlakken maakt een cliënt contact met de eronder gelegen sensoren. Deze staan in verbinding met een computertje plus geheugenstick binnenin het kussen. Mantelzorgers en familie kunnen de verwisselbare stick vullen met de favoriete muziek van een cliënt, met favoriete geluiden, voorgelezen verhalen of gedichten. Aanraking van een kleurvak activeert het bijbehorende geluid of liedje. ‘Het kussen dóet iets met cliënten’, zegt Van Wetten. ‘Bij sommigen zie je de mimiek veranderen. Je ziet ze glimlachen, ze zijn blij verbaasd. Gebruik van het kussen stimuleert ook de beweging. Voor mensen met zware dementie kan het verleggen van een hand al een prestatie zijn.’

Prototype

Het prototype van het kussen wordt gebruikt op Van Wettens twee afdelingen (54 cliënten). ‘We hopen een producent te vinden zodat we eind van het jaar de markt op kunnen met deze gezamenlijke productie van de TU Eindhoven en Land van Horne. Uit binnen- en buitenland krijgen we enthousiaste reacties, zowel van zorginstellingen als fabrikanten.’

Van Wetten is blij met de erkenning van ONVZ, maar het kussen is slechts één onderdeel van de ‘belevingsgerichte’ aanpak in Land van Horne. ‘Verpleegafdelingen zijn niet als zodanig herkenbaar, maar hebben een huiselijke dorpssfeer, vertelt hij. ‘In het pand zijn diverse dorpsgevels nagemaakt, zoals een snoepwinkeltje of café. Mijn kantoor heeft een drogisterij-etalage. Uniformen zijn afgeschaft, medewerkers kunnen hun hond meenemen, de nachtdienst bakt vers brood, bewoners kunnen in de moestuin werken. We weten niet precies waardoor, maar de afgelopen twee jaar is bij medewerkers het ziekteverzuim en bij cliënten het aantal onrustmeldingen afgenomen.’

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.