Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties2

Martini-Klinik is goed, maar duur

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
De Martini-Klinik in Hamburg, een gespecialiseerd centrum voor prostaatkanker, levert excellente zorg, maar is wel duur. Het concept van superspecialisatie is niet eenvoudig te kopiëren naar Nederland.
robottechnologie
Foto Axel Kirchhof

Michael Porter riep de Martini-Klinik in Hamburg in 2013 uit tot schoolvoorbeeld van value based healthcare. De in prostaatkankerzorg gespecialiseerde kliniek voegt waarde toe voor patiënten met excellente medische prestaties. Patiënten hebben na een operatie veel minder last van impotentie en continentie dan elders. Bij de Martini-Klinik is het aantal patiënten met incontinentie na 1 jaar 3,1 procent, elders in Duitsland is dat 43 procent.

Superspecialisatie zonder grote ego’s

Hoe doet de kliniek dat? Medisch directeur Marcus Graefen ging in 2015 in een interview met Zorgvisie al in op het succes achter de superspecialisatie. Een bevlogen groep medisch specialisten zonder grote ego’s, die zich samen vol passie inzetten voor verbetering van het niveau van het hele team. Een veilige cultuur waarin artsen zich kwetsbaar durven opstellen en bereid zijn om van elkaar te leren. Een systeem om de medisch relevante uitkomsten voor patiënten te registeren, meten, analyseren en bespreken.

Studiereis Morgens

Adviesbureau Morgens organiseerde in september een studiereis voor een groep Nederlandse zorgbestuurders, specialisten en managers om ‘het wonder van Hamburg’ met eigen ogen te zien. De deelnemers – onder andere Loek Winter (bestuursvoorzitter MC Groep), Hugo Keuzenkamp (raad van bestuur Westfriesgasthuis), Dianda Veldman (directeur Nederlandse Patiëntenfederatie) en Rob Dillmann (bestuursvoorzitter Isala) – zijn het erover eens dat de zorg in de Martini-Klinik erg goed is. Maar de kwaliteit vergelijken met Nederland is lastig. Duitse specialisten opereren eerder, waar Nederlandse urologen langer afwachten. De Duitse kliniek doet per jaar 2.200 operaties. In heel Nederland zijn er jaarlijks 2.500 operaties op een bevolking van 17 miljoen mensen, tegen 20.000 operaties in Duitsland op een bevolking van 82 miljoen. Wie sneller opereert, heeft na afloop ook minder complicaties.

Operatie is duur

Opvallend is dat de Martini-Klinik niet strak stuurt op kosten. Een operatie is voor particulier verzekerden ongeveer twee keer zo duur als in Nederland. De private verzekeraars betalen de kliniek 19.000 euro per operatie, terwijl die in Nederland 10.000 kost. Dat heeft te maken met het Duitse zorgstelsel. De Duitse private verzekeraars willen de kliniek exclusief aanbieden aan een elite die bereid is een dure verzekering af te sluiten. Toch bestaat de helft van de patiënten uit ziekenfondsverzekerden. Zij komen binnen via de voordeur van het academische ziekenhuis in Hamburg, dat honderd procent eigenaar is van de Martini-Klinik. Voor hen ontvangt de kliniek de helft minder per operatie. Opvallend is ook dat de Hamburgse urologen net zo goed opereren als de robots, maar dat is enkel te danken aan het grote aantal operaties dat ze doen. Per jaar doet elke uroloog zo’n 250 operaties. Nederlandse patiënten weten de weg naar Hamburg bijna niet te vinden. Wellicht omdat zorgverzekeraars de operatie niet in het pakket aanbieden. Nederlandse patiënten moeten de volledige kosten dus voorschieten en krijgen zo’n tweederde van de kosten later terug.

Kopiëren is niet eenvoudig

Wat zijn de lessen voor Nederland? Nederlandse zorgverzekeraars willen de succesformule van superspecialisatie graag kopiëren naar Nederland. Maar dat zal niet eenvoudig zijn, concludeert Dillmann. ‘De kliniek is een zwarte zwaan. Het succes is een kwestie van lange adem. De kliniek is, na een aanloopperiode van twaalf jaar, begonnen in 2004. Het succes hangt verder af van een toegewijd team, een sterke focus op de meerwaarde voor patiënten, en een systeem om de behandelresultaten bij te houden.’
Het uitgebreide reisverslag kunt u lezen in het novembernummer van Zorgvisie Magazine.

2 REACTIES

  1. In aanvulling op de opmerking van tonhanselaar is de vraag wat de gemiddelde prijs is, oftewel hoe groot het aandeel particulier verzekerden in het patiëntenbestand is. Verder is 3,1% versus 43% patiënten met incontinentie na 1 jaar een enorm verschil. Temeer daar incontinentie een flinke wissel zal trekken op de kwaliteit van leven, vooral bij mannen.

  2. Lees alle reacties
  3. Goed dat de Martini Klinik met dit soort werkbezoeken en artikels de aandacht krijgt die hij verdient. De kop van het artikel is echter verwarrend. Is de Martini Klinik wel duur?
    In het artikel worden twee tarieven genoemd, één voor private patiënten (de elite) en één voor ziekenfonds-verzekereden. Voor de laatste groep is het tarief blijkbaar de helft van 19.000 euro, i.c. 9500. Dat is zeer vergelijkbaar met de NL-situatie. Wellicht vindt de redactie van Zorgvisie ook de NL-tarieven duur, dan klopt de kop van het artikel uiteraard wel. Maar, los van de tarieven voor de elite, zijn de tarieven wel degelijk vergelijkbaar met die in Nederland. En geen argument om niet vol in te zetten op steun voor een NL-variant van de Martin Klinik.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.