Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Ondernemen om te overleven

Richard Lankester
[Exclusief] Net iets meer dan 5 procent van de Nederlandse beroepsbevolking werkt in de verzorging, verpleging of thuiszorg (vvt). De sector is, zeker als het gaat om parttimers en de lagere inkomensgroepen, zeer belangrijk voor de werkgelegenheid.
Ondernemen om te overleven

In 2013 is de werkgelegenheid in de vvt voor het eerst in lange tijd afgenomen met circa 10.000 banen. UWV verwacht voor 2014 nogmaals een verlies van 20.000 banen. Sinds 2009 lopen de tarieven in de vvt terug. Veel zorginstellingen voeren in antwoord op de teruglopende marges operational-excellenceprogramma’s uit, gericht op procesoptimalisatie bij ondersteunende diensten, om de zorg met gelijkblijvende kwaliteit goedkoper te organiseren.  Een flink aantal zorginstellingen heeft daarnaast zelfsturende teams ingevoerd. Succesvolle implementatie van zelfsturing leidt tot een grotere inzetbaarheid van medewerkers, meer arbeidsvreugde en kwalitatief betere zorg. Ook zelfsturing moet de zorg efficiënter en goedkoper maken.

Marktinnovatie

De innovatiegraad op markt- en productniveau is afgezien van enkele voorzichtige experimenten echter nihil. In 2015 komt met de decentralisatie van zorg de volgende uitdaging voor de vvt. De gemeenten gaan nadrukkelijk kijken of de gevraagde hulp en zorg noodzakelijk is, wat de zorgvrager zelf kan, en of familie, vrienden, en vrijwilligers in de vraag kunnen voorzien. Met name in de thuiszorg wordt een grote volumeafname als gevolg van de decentralisatie verwacht.
De vraag die nu op de bestuurlijke tafel van zorgaanbieders ligt is: moet de thuiszorg als verlieslijdende bedrijfsonderdeel worden stopgezet, en zo ja wat is daarvan het effect op de nu nog renderende bedrijfsonderdelen en de moederorganisatie? Als bestuurders niet handelen, komt de financiële continuïteit van de gehele organisatie in gevaar. Ze staan voor de taak enkele ledematen (verantwoord) af te snijden om de romp te bewaren. Om niet nu het been, en straks de arm af te moeten snijden is een perspectiefwisseling nodig. De behoefte aan zorg neemt toe, terwijl mantelzorg of vrijwillige zorg niet voor het oprapen liggen. Het is voor gemeenten nu al niet eenvoudig om Wmo-aanvragen op inhoudelijke gronden af te wijzen, laat staan als straks meer mensen, met meer complexe zorgvragen, aan het Wmo-loket verschijnen. Kortom, de financiering verandert, maar de vraag blijft. Wil de vvt-sector een van de grootste werkgevers blijven dan zullen de vvt-organisaties moeten transformeren in ondernemingen. Ondernemerschap begint met nieuwe markten zoeken – buiten de gesubsidieerde zorg om – en deze markten bespelen met nieuwe producten en diensten.

Productinnovatie

Een voorbeeld van productinnovatie is de ThuishulpPlus in Zaanstad. De ThuishulpPlus doet naast de gebruikelijk hulp in de huishouding andere zorgtaken zoals de cliënt begeleiden en coachen en het  informele zorgaanbod stimuleren. De ThuishulpPlus heeft een signalerende functie en legt contact met andere zorgverleners  en  sociale wijkteams. De gemeente financiert het additionele hulpaanbod. Mogelijke vormen van marktinnovatie zijn het invoeren van een privaat label of het bieden en organiseren van hulp aan huis voor andere clientèle. In België kan huishoudelijk hulp via zorgcheques worden geregeld, waarbij de zorg-ondernemer zorgt voor de verkoop van huishoudelijke hulp en de verloning richting de hulpverlener.

Richard Lankester, senior management consultant ConQuaestor

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.