CDA: ‘Bij fusies letten op kwaliteitseffecten’

Tweede Kamerlid Margreeth Smilde over het verkiezingsprogramma van het CDA

Het CDA wil de lijn voortzetten die minister Klink van Volksgezondheid voorstaat: betere samenwerking tussen professionals, ketenzorg opzetten, meer doelmatigheid door prestatiebekostiging en meer aandacht voor preventie. Margreeth Smilde staat op plaats 16 van de concept-kandidatenlijst: “Voor mij is het belangrijkste dat in een volgende kabinetsperiode de curatieve zorg overstapt op prestatiebekostiging en dat echt knopen worden doorgehakt over welke zorg in de AWBZ thuishoort en welke zorg niet. Wij vinden dat je niet alle zorg uit de AWBZ moet overhevelen naar de Zorgverzekeringswet of naar de Wmo. En als zorg naar bijvoorbeeld de gemeenten gaat, horen daar ook de financiële middelen bij. Als je de functie begeleiding verplaatst naar de gemeenten zou je daarom niet op voorhand de helft van de middelen moeten meegeven zoals in het advies van de commissie-Heroverweging langdurige zorg wordt beschreven.”

Inkomens specialisten

Het CDA wil ook dat de inkomens van medisch specialisten worden begrensd en dat hun diensten onderdeel worden van de prijs van zorgproducten. “We kunnen ons vinden in de plannen die minister Klink onlangs naar de Kamer heeft gestuurd. Het is op voorhand niet nodig alle specialisten in loondienst te nemen. Wel moeten we meer specialisten opleiden vanwege de krappe arbeidsmarkt en de groeiende vraag naar zorg. Er is bijvoorbeeld een tekort aan verpleeghuisartsen. Met het afschaff en van de numerus fixus moet je behoedzaam omgaan omdat je ook niet wilt dat er over vier jaar niet genoeg opleidingsplaatsen zijn.”

Preventie

In het verkiezingsprogramma wordt benadrukt dat er meer aandacht moet komen voor preventie. Zorgverzekeraars zouden meerjaarspolissen moeten aanbieden. “Wij denken aan een looptijd van twee tot drie jaar. Nu zeggen zorgverzekeraars vaak dat het weinig zin heeft om in preventie te investeren omdat een verzekerde na een jaar al naar een concurrent kan verstappen. Het wordt dan aantrekkelijker om gerichte preventieprogramma’s aan te bieden. Ik ben het eens met de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg dat gezond gedrag van mensen meer moet worden gestimuleerd. Ik zie alleen niets in het opzetten van aparte inloopcentra. Je kunt beter aansluiten bij bestaande structuren, zoals eerstelijnsgezondheidscentra en de centra voor jeugd en gezin.”

Fusies

Over fusies in de zorg is de partij duidelijk. De NMa moet niet langer het laatste woord hebben als het gaat om het beoordelen. “In de afgelopen periode hebben we gezien hoe het misliep bij Meavita en Espria. Het CDA wil dat bij fusies de kwaliteit van de zorg gewaarborgd is. De overheid moet daar scherper op letten en het oordeel van de Nederlandse Zorgautoriteit moet daarom meer invloed krijgen.”

PvdA wil geen private investeerders in de gezondheidszorg

Kamerlid Eelke van der Veen over het programma van de PvdA

De PvdA zet zich in zijn partijprogramma af tegen marktwerking in de zorg. Eelke van der Veen: “Wij willen geen private investeerders in de zorg. Laten we eerst maar eens bepalen van wie bijvoorbeeld een ziekenhuis eigenlijk is. Het zijn nu los zwevende organisaties die niemands eigendom zijn maar ze zijn wel met publieke middelen opgebouwd. Hoe kun je dan contracten met derden sluiten over privaat kapitaal en het uitkeren van winst? We moeten heel goed nadenken over welk sturingsprincipe past bij wat we willen bereiken. We vragen ons onvoldoende af of de olifant wel danst zoals we willen. Van de zorginkoop door zorgverzekeraars komt weinig terecht. De financiële efficiency is gering. Verzekerden stappen niet over naar een andere verzekeraar. Het verhaal van minister Klink is een en al ideologie. De markt zorgt niet voor meer samenhang in de zorg. Als je nu naar de zorg in een regio kijkt als één geheel, bijvoorbeeld naar de afstemming van ziekenhuiszorg op de eerste lijn of naar het aantal academische ziekenhuizen in ons land, ontstaan er problemen met de Nederlandse Mededingingsautoriteit vanwege de spelregels. Daar willen we vanaf. Misschien moet je regiobudgetten introduceren die zijn afgestemd op de benodigde hoeveelheid zorg in een gebied op basis van sociaal-economische gezondheidsaspecten en de vergrijzing.”

Budgetteren en geld terughalen

De partij wil de zorg budgetteren en bij overschrijdingen geld terughalen. “Een ‘budget’ is niet meer dan een ‘begroting’. Misschien moet je een ander woord gebruiken. Wij willen niet terug naar vroeger. We willen dat zorgaanbieders tot beter gedrag worden aangezet en niet tot meer volume. Dat een aanbieder die betere kwaliteit levert, meer geld ontvangt.”

Economische motieven

De PvdA wil eveneens een scheiding aanbrengen tussen de economische belangen van medisch specialisten en de zorginhoudelijke keuzes die ze maken. Momenteel stellen de wetenschappelijke verenigingen richtlijnen op voor de behandeling van aandoeningen. De richtlijnen geven een toegangskaartje tot een vergoeding door de zorgverzekeraar. Het gebeurt echter ook dat de richtlijnen worden beïnvloed door economische motieven. De buitenwereld krijgt hier moeilijk zicht op. Van der Veen: “Er moet daarom een onafhankelijk instituut komen dat bepaalt of een behandeling echt toegevoegde waarde heeft. In het Verenigd Koninkrijk werken ze met zo’n instituut. Een dergelijke aanpak zal veel geld opleveren. Dit levert meer op dan het verwijderen van de pil of de rollator uit het pakket. En je stelt ook iets zeer wezenlijks aan de orde: de betrouwbaarheid van de medisch specialist.”

SP: ‘Geef overheid een grotere rol in de zorg’

Tweede Kamerlid Renske Leijten over het verkiezingsprogramma van de SP

De bezuinigingsvoorstellen voor de care en cure van de ambtelijke commissies zijn sinds april openbaar. Welke voorstellen ziet Leijten wel zitten? “Nou, dat specialisten in loondienst moeten met dagvergoeding. Dat levert toch best veel op aan besparingen. Dat hebben wij ook altijd al geroepen.” Veel andere lichtpuntjes ziet Leijten niet in de voorstellen. “Het verhogen van het eigen risico is uit den boze. En die verplichte vijf euro voor ieder huisartsenbezoek is ontzettend dom.” Ook de voorstellen voor de langdurige zorg bevatten volgens Leijten weinig goeds. Geen van de vier scenario’s kunnen de goedkeuring van de SP wegdragen. “Ook niet die eerste variant waarin de AWBZ blijft bestaan. Dat zou je van ons misschien wel verwachten, maar dat is volgens ons ook een gedrocht vanwege de enorme verschraling.”

Besparen of bezuinigen

Waar kan volgens de SP dan wel op bezuinigd worden? “Wij hebben het niet over bezuinigingen, maar over besparingen. Dat is toch wat anders. Besparen impliceert dat je ervoor zorgt dat het geld beter wordt uitgegeven en veel meer op de juiste plaats terechtkomt. Maar er hoeft in totaal niet minder geld uitgegeven te worden in de zorg. Dat in tegenstelling tot bezuinigingen, waarbij dat wel het geval is.” Een voorbeeld van een zorgsector waar veel te besparen valt, is volgens Leijten te vinden in de hoek van de geneesmiddelen. Daar kan volgens eigen berekeningen van de SP voor achthonderd miljoen opgehaald worden.

Farmaceutische industrie

De aanpak van de farmaceutische industrie is een lang gekoesterde wens van de socialisten. In het SP-verkiezingsprogramma komt de term ‘kleinschalige zorg’ vaak voor. Leijten: “Kijk, of er met de Buurtzorg-methode echt twee miljard bespaard kan worden, moet nog worden bezien. Maar het is in potentie wel mooi dat je met kleinschaligheid kunt besparen. Die grote zorgfusies, daar moeten we vanaf.”

Keuzevrijheid

Opmerkelijker dan hun standpunt over kleinschaligheid is de SP-visie op keuzevrijheid. Die keuzevrijheid is voor cliënten alleen belangrijk bij de keuze voor de medewerker die voor hen zorgt. En dus hoeft er volgens Leijten in een regio geen groot keuzeaanbod te zijn van verschillende thuiszorgorganisaties. “De keuze voor een organisatie zal ouderen een worst wezen als hun eigen medewerker maar lijft komen. Ik snap dat de zorgaanbieder een machtspositie heeft over de cliënt, maar daarop moet de overheid gewoon streng toezicht houden. Zo kun je ons standpunt ook in zijn algemeenheid formuleren: de overheid moet zich niet terugtrekken uit de zorg, maar juist een grotere rol gaan spelen.”

VVD: ‘Een vettax is uit den boze’

Kamerlid Anouchka van Miltenburg over het programma van de VVD

Eind april hield de VVD haar congres over het verkiezingsprogramma. Over welke zorgthema’s heeft de VVD-achterban haar stem laten horen? “Wat onder andere opviel was dat de leden nog een extra paragraaf hebben toegevoegd aan onze tekst over het levenseindebeleid. Zelfbeschikking is voor liberalen natuurlijk het hoogste goed. Het congres wil daarom borgen dat iedereen, en niet alleen ouderen, zelf kunnen kiezen over levensbeëindiging.” Onder het huidige beleid kan een arts alleen bij uitzichtloos lijden helpen bij euthanasie, en vaak weigeren artsen hiertoe over te gaan. Het VVD-congres wil dit op zo’n manier veranderen dat iedereen kan kiezen voor een waardig leven en een waardig afscheid kan krijgen.

Specialistische zorg concentreren

De VVD-leden hoefden over de partijlijn betreffende ziekenhuiszorg niet lang te debatteren. Volgens de visie van de VVD moet specialistische zorg geconcentreerd worden op een aantal plaatsen in het land en moeten er voldoende streekziekenhuizen in de buurt zijn voor de algemene zorg. De bekostiging van ziekenhuizen moet volgens de dbc-systematiek blijven gebeuren. “Hier is de VVD op zich tevreden over maar er moet veel aan verbeterd worden. Maar los daarvan willen we verder inzetten op de dbc-bekostiging en zorgen voor een snellere uitbreiding van de vrije prijzen.” Waar kan volgens Van Miltenburg in de ziekenhuiszorg bespaard worden? “Wij zien de besparing voornamelijk in een kleiner basispakket. Daar zitten een aantal zaken in die er niet thuishoren.” Van Miltenburg noemt als voorbeeld de rollator die eruit kan. “Dat ding kost maar zes tientjes en bij ieder verzorgingshuis struikel je over de rollators.” Daarnaast kan er bespaard worden door de eigen bijdrage te verhogen. “We willen de eigen bijdrage omhoog, maar zeker niet naar de 750 euro die de bezuinigingscommissie heeft berekend. Dat gaat ons veel te ver. Een dergelijke verhoging is niet redelijk in combinatie met een hoge zorgpremie. Wij gaan voor een verdubbeling van de eigen bijdrage tot 300 euro.”

Keuzevrijheid van de patiënt

Wat betreft de curatieve zorg wil Van Miltenburg ook aanstippen dat zij ketenzorg weliswaar belangrijk vindt maar dat het niet de keuzevrijheid van de patiënt in de weg mag komen te staan. “Ketenvorming moet wel cliëntgestuurd blijven en niet aanbodgestuurd.” Wat betreft preventie heeft de VVD een ander standpunt dan de linkse partijen. “Je moet wel zorgen voor goede voorlichting, maar mensen via de premie of via een vettax laten betalen voor ongezond gedrag is wat ons betreft uit den boze. Dat gaat toch helemaal niet werken en is volkome arbitrair. Het is vreemd dat linkse partijen met de mond vol van solidariteit, als het gaat om preventie zo snel die solidariteit uit het oog verliezen.”

Langdurige zorg

Het standpunt over de langdurige zorg van de VVD blijft dat dit overgeheveld kan worden naar de Zorgverzekeringswet (Zvw). “Natuurlijk moet dat wel geleidelijk en met zorg gebeuren maar het is wel iets waar wij naar streven. Bij staatssecretaris Bussemaker misten wij een heldere stip aan de horizon. Wij zeggen dat de overheveling naar de Zvw ons einddoel is.” Daarnaast moet volgens Van Miltenburg het pgb eindelijk in de wet gewaarborgd worden. Nu is het namelijk nog een subsidieregeling. Ten slotte moet een organisatie zoals MEE blijven bestaan om licht verstandelijk beperkte mensen te begeleiden en ondersteunen. “Daartegenover willen we de aanspraak op begeleiding voor verstandelijk gehandicapten, met een IQ boven de 70, schrappen.”

PVV is tegen grootschalige zorg

Verkiezingen Kamerlid Fleur Agema over het programma van de PVV

De Partij voor de Vrijheid wil meer geld uittrekken voor de gezondheidszorg. Er moet 0,75

miljard euro extra naar de langdurige zorg om tienduizend meer verpleegkundigen en verzorgenden aan te nemen en tegelijk de salarissen te verhogen. Naar de langdurige zorg

gaat nu veel te weinig geld.

Niet bezuinigen op de zorg

Wij zijn de enige partij die per saldo niets bezuinigt op de zorg. Ik maak me echt zorgen over de bezuinigingen die andere partijen willen doorvoeren. Ik vind dat een raar verhaal. De vraag naar zorg blijft immers groeien door de vergrijzing. In de ouderenzorg werken te weinig mensen en de salarissen zijn laag. Wij willen dat de hele sector de komende vier jaar met rust wordt gelaten. Er moeten geen grote stelselwijzigingen worden ingevoerd in de langdurige zorg. Met de marktwerking bij de ziekenhuizen moet je een pas op de plaats maken. De zorg wordt daar niet goedkoper van maar duurder, want zorg is een schaars goed. Je ziet dat ziekenhuizen aan ‘cherrypicking’ gaan doen en zich toeleggen op behandelingen waar ze meer aan verdienen. Als ze dan ook nog verliesgevende behandelingen gaan ontmoedigen of weigeren, bevind je je op een hellend vlak.

Marktwerking

We zijn geen tegenstander van marktwerking zoals die tot nog toe heeft plaatsgevonden, maar je moet goed evalueren of het werkt en dat is nog niet gebeurd. We willen ook meer kleinschaligheid in de zorg. Fusies hebben tot veel ellende geleid. We zijn tegen gigantische instellingen, zoals Meavita. Uit onderzoek blijkt dat kleine zorginstellingen beter presteren. De kwaliteit van de zorg is hoger en de zorg is goedkoper. Een instelling moet maximaal drie locaties hebben en niet meer dan 500 cliënten of patiënten. In die kleinere zorginstellingen hoef je niet met veel managers te werken. Wij willen een proef waarin drie instellingen, een verzorgingshuis, een verpleeghuis en een gehandicapteninstelling, een tijd zonder management functioneren. Een hoofdverpleegkundige kan voor de coördinatie zorgen en misschien heb je ook nog een boekhouder nodig, maar dat is het dan wel. Na 2015 gaan we kijken of we grootschalige zorginstellingen kunnen dwingen om kleiner te worden.

Rechten van gevangenen

Van de zomer ontdekte ik dat gevangenen meer rechten hebben dan cliënten in een verzorgings- of verpleeghuis. Zij hebben er bijvoorbeeld recht op om iedere dag te douchen en iedere dag een uur naar buiten te gaan. Maar in de ouderenzorg komt het voor dat mensen soms een week of langer niet naar buiten kunnen. Wij willen daarom dat de rechten van cliënten worden opgenomen in de zorgzwaartepakketten in de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. Dat zal een enorm effect hebben op het bewustwordingsproces bij personeel en het welbevinden van cliënten.

Voortrekken allochtonen en illegalen

Verder moet de overheid stoppen met het voortrekken van allochtonen en illegalen. Dit voortrekken blijkt uit allerlei subsidies aan stichtingen van allochtonen en bijvoorbeeld uit het betalen van tolken. Wij vinden dat patiënten die de Nederlandse taal niet machtig zijn zelf moeten betalen voor een tolk. Illegalen moeten acute zorg ontvangen als dat nodig is, maar ze moeten daar wel voor betalen. Zorg is niet gratis. Alle Nederlanders betalen voor de Zorgverzekeringswet, dus illegalen moeten dat ook doen. Gelukkig is het taboe dat over dit onderwerp hing, verdwenen.

D66: ‘Wij besteden extra aandacht aan de ggz’

Voorzitter werkgroep Zorg Michiel Verkoulen over het programma van D66

Volgens kandidaat Kamerlid Verkoulen heeft het CPB uitgerekend dat de zorgkosten per Nederlander in 2015 met 893 euro is gestegen. D66 wil deze pijn op een zo rechtvaardig mogelijke manier verdelen; namelijk op basis van zorgverbruik en draagkracht. “We schaffen het eigen risico af. Ons plan voor de eigen bijdrage is dat die evenredig omhoog gaat tot maximaal 400 euro voor de hoogste inkomens in de hoogste belastingschijf. Verder gaan burgers meer uit eigen zak betalen naarmate zij meer zorg gebruiken. Men moet straks voor iedere zorgbehandeling tien procent zelf betalen.”

Armsten en chronisch zieken

D66 houdt hierbij wel de armste burgers en de chronisch zieken in de gaten. “We willen niet dat de kosten van regelmatig artsbezoek voor iemand met een chronische aandoening de pan uitrijzen. Die hoeven het percentage niet zelf te betalen. We denken overigens wel na over hoe we mensen bewust kunnen maken van hun ongezonde levenswijze om zo het aantal chronisch zieken te verminderen.” Wat burgers voor de langdurige zorg zelf gaan betalen, moet volgens D66 worden bepaald aan de hand van een inkomenstoets. Daarnaast zijn de sociaal-liberalen voorstander van het scheiden van wonen en zorg in de care.

Investering

Tot zover de verdeling van de lasten; wordt er ook nog geïnvesteerd in de zorg door D66? Verkoulen: “We besparen natuurlijk wel veel, maar ook bij ons gaan de zorguitgaven netto nog omhoog. Voor extra geld in de curatieve zorg willen we privaat kapitaal gaan introduceren.” Verkoulen en de zijnen zien een rol voor institutionele investeerders zoals pensioenfondsen als aandeelhouders van zorginstellingen. Zij kunnen dan in zorgvastgoed investeren en krijgen een deel van de winst uitgekeerd. “Verder willen we extra aandacht schenken aan de geestelijke gezondheidszorg.

Ondersteunen ggz

Waar de PVV in haar partijprogramma expliciet zegt op de ggz te zullen bezuinigen, willen wij deze sector juist meer ondersteunen. We hebben daar geen expliciet budget voor, maar wel innovatief beleid klaarliggen.” Een ander belangrijk punt voor de partij is de uitbreiding van b-segment in de ziekenhuissector. Het deel van de vrije prijzen wordt op zijn minst uitgebreid tot vijftig procent. Andere speerpunten zijn een vrijere toegang voor nieuwe aanbieders op de zorgmarkt. Toezichthouders moeten niet vooraf nieuwe initiatieven, zoals ZBC’s, weren, maar achteraf de kwaliteit toetsen bij deze nieuwkomers. Daarbij zet D66 tot slot in op de verpleegkundige als spil in de zorg.

GroenLinks: ‘Wij gaan voor gereguleerde concurrentie in de zorg’

Tweede Kamerlid Jolande Sap over het verkiezingsprogramma van GroenLinks

Volgens Sap is de discussie over de zorg al jaren sterk gepolitiseerd en betrekken de partijen na de val van het kabinet en na de aangekondigde bezuinigingen de oude vertrouwde stellingen. Voor GroenLinks betekent dat onder andere een sterke nadruk op preventie. “Wij vinden dat een heel belangrijk thema”, zegt het Tweede Kamerlid. “We willen de ongezonde levensstijl van veel burgers bij de bron aanpakken. Dat betekent aan de ene kant dat we eten met veel fout vet en vlees licht willen belasten en anderzijds biologische groente en fruit goedkoper willen maken.” Verder investeert GroenLinks in haar begroting in gezonde lunches op school en in de terugkeer van de verplichte gym- en zwemles.

Investeren en bezuinigen

Hoeveel investeert de partij van Sap, los van preventie, over de gehele lijn in de zorg? “Per saldo staat er voor 250 miljoen euro aan investering in de zorg in de schaduwbegroting van GroenLinks. Maar we bezuinigen natuurlijk ook.” Zo kunnen aanpassingen van de dbc-systematiek veel geld aan besparingen opleveren, zeker in combinatie met specialisten in loondienst. Belangrijk verschil tussen GroenLinks en SP hierin is dat de partij van Sap niet compleet af wil van het dbc-systeem. “Wij zijn wel voor vrije prijzen, maar alleen met de voorwaarde dat de kosten transparant zijn. Het systeem moet wat dat betreft wel aangepast worden.” Een voorbeeld van zo’n aanpassing betreft de rol van de verzekeraars; de positie van verzekeraars in het dbc-verhaal moet wat Sap betreft sterker. “En we moeten van de nacalculatie af. Onze lijn is kort samengevat gereguleerde concurrentie.”

Versterken eerste lijn

Sap wil daarbij gezegd hebben dat haar partij flink wil inzetten op het versterken van de eerste lijn. Aanpassingen in het bekostigingssysteem van de dbc’s moeten ervoor zorgen dat huisartsen in kleinschalige centra kunnen samenwerken met wijkverpleegkundigen en jeugdzorg. Wat betreft de langdurige zorg staat Sap een mix voor van de vier scenario’s die door de ambtelijke commissie zijn voorgesteld. “Per saldo bezuinigen we wel op de AWBZ, daar lopen we niet van weg. Maar wel met het doel mensen veel langer thuis te kunnen laten wonen en de zorg veel meer in de buurt te kunnen organiseren. Gemeenten mogen wat ons betreft dus een grotere rol gaan spelen in de AWBZ.” De rol van gemeenten ziet Sap dan bijvoorbeeld bij het uitvoeren van begeleiding en ondersteuning. De bekostiging in de care zou volgens de parlementariër cliëntvolgend moeten zijn middels de pgb’s. Daarnaast kunnen grote delen van de AWBZ publiek verzekerd worden.

ChristenUnie ontziet oudere werknemers

Verkiezingen Kamerlid Esmé Wiegman over het programma van de ChristenUnie

“Het is tijd om kritisch te kijken naar het onderscheid tussen de zorg die we collectief betalen

en de zorg waarvoor mensen een eigen verantwoordelijkheid hebben. Veel principes voor de inrichting van ons zorgstelsel zijn nog gebaseerd op het welvaartsniveau van de jaren vijftig. Sindsdien zijn mensen welvarender geworden en dat betekent dat ze meer zelf kunnen bijdragen. De ChristenUnie kiest voor verkleining van het vergoedingenpakket. Mensen kunnen zelf betalen voor kosten die bij het leven horen, zoals de anti-conceptiepil voor vrouwen boven de 21, rollators of dieetvoeding.

Palliatieve zorg

Palliatieve zorg moet wel worden opgenomen in het basispakket. Ons uitgangspunt is dat mensen met de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Daarom willen we de eigen bijdrage verhogen afhankelijk van het inkomen. We vinden eveneens dat meer gelet moet worden op wat mensen zelf kunnen organiseren in hun omgeving. De wisselwerking tussen formele en informele zorg kan groter zijn. In de Jeugdzorg wordt gewerkt met Eigen Kracht-conferenties waarbij gekeken wordt naar het netwerk rond jongeren met een probleem. Vroeger werden jongeren uit hun thuissituatie weggehaald, maar dat hoeft niet als het netwerk rondom die jongeren wordt versterkt. Dat kan met hulp van een professional of door de mantelzorg uit te breiden. Je kunt het principe van de Eigen Krachtconferenties ook inzetten in de ouderen- en de gehandicaptenzorg. Eigenlijk investeer je dan in het sterker maken van mensen.

Ontzie kwetsbaren

Tegelijk vinden we dat mensen die kwetsbaar zijn, moeten worden ontzien. Niet iedereen is in staat om verantwoordelijkheid te dragen. Dan moet de overheid dit van mensen overnemen. Zorg moet menswaardig zijn. Met bijvoorbeeld ouderen moet je respectvol omgaan. Je moet ernaar streven om hen zolang mogelijk thuis te laten wonen. Dat kan door de wijkverpleging en de geestelijke verzorging goed te organiseren. De betaalbaarheid van de ouderenzorg is niet het grootste probleem maar de eenzaamheid bij ouderen. Daarnaast heb je te maken met personeel dat steeds ouder wordt. Wij vinden dat verpleegkundigen en verzorgenden met veel ervaring coulant moeten worden bejegend als het om scholingseisen gaat. Zo kun je voorkomen dat ervaren krachten uit de zorg verdwijnen. Dat betekent niet dat ze maar wat kunnen doen en geen kwaliteit hoeven te leveren. Als ze naar tevredenheid werken, moet je geen extra hoge scholingseisen stellen. Dit punt in ons verkiezingsprogramma sluit aan bij een recent onderzoek waaruit blijkt dat de helft van het personeel in de zorg uitkijkt naar een andere baan. We hebben die mensen hard nodig. Echte marktwerking past niet bij de zorg. Wij vermijden het woord ‘marktwerking’ zoveel mogelijk en we willen terughoudendheid.

Bereikbaarheid en kwaliteit

Winstuitkering aan aandeelhouders past niet bij het karakter van de zorg. We vinden dat kleine ziekenhuizen die nodig zijn voor de bereikbaarheid van basiszorg of acute zorg open moeten blijven. We vinden het echter ook goed om specifieke zorg te concentreren als daarmee de kwaliteit omhoog gaat. En we willen doorgaan met de prestatiebekostiging omdat dan duidelijk wordt voor welke zorg wordt betaald. Zzp’s en dbc’s geven meer inzicht in de zorg die patiënten ontvangen dan de financiering per bed.”

Samengesteld door Eric Bassant en Wouter van den Elsen / Twitter