Preventie
Alliantie wijkverpleging zet in op 100 zorgzame buurten
St. Antonius buigt met IZA-transformatieplannen miljoenen euro’s om
De revolutie van goedkope MRI-scans begint bij een vvt-instelling
Stefan Sleijfer: ‘Zorgprofessional moet over eigen discipline heen kijken’
Shared savings: zo wordt preventieve netwerkzorg wel een succes
Bertine Lahuis: ‘We moeten inzetten op gezondheid en duurzaamheid’
Helen Mertens: ‘Covid heeft het zorglandschap goed gedaan’
Douwe Biesma: ‘Personeelstekorten en vermoeidheid vormen een giftige combinatie’
Ernst Kuipers: ‘Marktwerking in de ziekenhuiszorg werkt allang niet meer’
Ate van der Zee: ‘Corona was als een snelkookpan voor samenwerking’
Over preventie
Waarom preventie?
Preventie van ziekte wordt steeds belangrijker. Het aantal mensen met een chronische ziekte groeit zo hard, dat de gezondheidszorg onbetaalbaar wordt. Het RIVM voorziet een stijging van 5,3 miljoen chronisch zieken in 2011 naar 7 miljoen in 2030. In de helft van de gevallen is de chronische ziekte gerelateerd aan een ongezonde leefstijl. Er valt dus veel gezondheidswinst te boeken door mensen aan te zetten tot een gezondere manier van leven. Meer bewegen, gezond eten. De technologische ontwikkelingen maken het mogelijk dat mensen veel meer zelf de regie gaan voeren over hun gezondheid. Er komen steeds meer apps en apparaten op de markt waarmee mensen in de thuissituatie relevante waardes zelf kunnen volgen, gezonder kunnen leven en zo preventie in eigen hand nemen.
Zorgstelsel stimuleert preventie niet
Toch komt het preventiebeleid maar moeilijk van de grond. In ons zorgstelsel ontbreekt een regisseur voor preventie. Het Nederlandse zorgstelsel is ingesteld op ziekte. Zodra mensen ziek worden, is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Zorgverleners krijgen betaald voor het behandelen van zieke mensen. Als artsen of andere hulpverleners door een goed gesprek voorkomen dat er zorg wordt geleverd, dan krijgen ze daar niet voor betaald. Met andere woorden, het stelsel prikkelt niet tot de inzet op preventie.
Initiatieven voor preventie
Desondanks zijn er wel veel initiatieven op het gebied van preventie. Ziekenhuizen willen verantwoordelijkheid nemen voor de gezondheid van de bevolking in hun werkgebied. Specialisten gaan de wijk in en geven voorlichting aan huisartsen en andere zorgverleners in de eerstelijnszorg. Wijkverpleegkundigen proberen mensen aan te zetten tot gezonder gedrag. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders experimenteren met populatiebekostiging, waarbij ze verantwoordelijkheid nemen voor gezondheid van de bevolking in een gebied. Gemeenten richten zich op risicogroepen, zoals jeugdigen met een risico op overgewicht, mensen met een verhoogd risico op diabetes, vroegsignalering van overbelasting bij mantelzorgers van thuiswonende ouderen met dementie. Knelpunt bij dit soort initiatieven is dat de baten van deze investeringen door gemeenten terechtkomen bij zorgverzekeraars. Het lijkt dan ook redelijk dat zij mee betalen aan preventie. Samenwerking tussen zorgverzekeraars en gemeenten staat echter nog in de kinderschoenen.
