Preventie

Passende zorg

‘Zorginstituties’ dansen naar een ‘passend zorgstelsel’

Een passend zorgstelsel groeit organisch doordat de NZa en het Zorginstituut een ruimere interpretatie geven van hun taakopvatting. “De zorginstituten dansen met het zorgstelsel, waardoor het geleidelijk verandert”, zei Jochen Mierau, hoogleraar economie van de volksgezondheid, op het Zorgvisie-congres over passende zorg op 19 maart in Utrecht.
Ziekenhuiszorg
radboudumc, umc, Bertine Lahuis

Bertine Lahuis: ‘We moeten inzetten op gezondheid en duurzaamheid’

De voorzittersrol van Bertine Lahuis is gekleurd door covid. Zorgvisie spreekt met Lahuis over de urgentie van preventie, het hoog houden van de moraal onder medewerkers en de muren van samenwerking.
Ziekenhuiszorg
Helenmertens

Helen Mertens: ‘Covid heeft het zorglandschap goed gedaan’

Zeven Nederlandse ziekenhuizen behoren dit jaar tot de top 200 van beste ziekenhuizen ter wereld, waaronder Maastricht UMC+. Daarnaast staat het ziekenhuis in de ranking World’s Best Smart Hospitals. Zorgvisie spreekt met bestuursvoorzitter Helen Mertens over vitaal werkgeverschap, het regionale preventieprogramma en de lessen van covid.
Ziekenhuiszorg
Ernst Kuipers, erasmus mc, umc, ziekenhuiszorg

Ernst Kuipers: ‘Marktwerking in de ziekenhuiszorg werkt allang niet meer’

Zeven Nederlandse ziekenhuizen behoren dit jaar tot de top 200 van beste ziekenhuizen ter wereld, waaronder Erasmus MC. Zorgvisie spreekt met bestuursvoorzitter Ernst Kuipers over de IC-capaciteit, de waarde van marktwerking en slagvaardige allianties. ‘De huidige uitdagingen vereisen meer urgentie en tempo.’

Over preventie

Waarom preventie?

Preventie van ziekte wordt steeds belangrijker. Het aantal mensen met een chronische ziekte groeit zo hard, dat de gezondheidszorg onbetaalbaar wordt. Het RIVM voorziet een stijging van 5,3 miljoen chronisch zieken in 2011 naar 7 miljoen in 2030. In de helft van de gevallen is de chronische ziekte gerelateerd aan een ongezonde leefstijl. Er valt dus veel gezondheidswinst te boeken door mensen aan te zetten tot een gezondere manier van leven. Meer bewegen, gezond eten. De technologische ontwikkelingen maken het mogelijk dat mensen veel meer zelf de regie gaan voeren over hun gezondheid. Er komen steeds meer apps en apparaten op de markt waarmee mensen in de thuissituatie relevante waardes zelf kunnen volgen, gezonder kunnen leven en zo preventie in eigen hand nemen.

Lees meer

Zorgstelsel stimuleert preventie niet

Toch komt het preventiebeleid maar moeilijk van de grond. In ons zorgstelsel ontbreekt een regisseur voor preventie. Het Nederlandse zorgstelsel is ingesteld op ziekte. Zodra mensen ziek worden, is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Zorgverleners krijgen betaald voor het behandelen van zieke mensen. Als artsen of andere hulpverleners door een goed gesprek voorkomen dat er zorg wordt geleverd, dan krijgen ze daar niet voor betaald. Met andere woorden, het stelsel prikkelt niet tot de inzet op preventie.

Initiatieven voor preventie

Desondanks zijn er wel veel initiatieven op het gebied van preventie. Ziekenhuizen willen verantwoordelijkheid nemen voor de gezondheid van de bevolking in hun werkgebied. Specialisten gaan de wijk in en geven voorlichting aan huisartsen en andere zorgverleners in de eerstelijnszorg. Wijkverpleegkundigen proberen mensen aan te zetten tot gezonder gedrag. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders experimenteren met populatiebekostiging, waarbij ze verantwoordelijkheid nemen voor gezondheid van de bevolking in een gebied. Gemeenten richten zich op risicogroepen, zoals jeugdigen met een risico op overgewicht, mensen met een verhoogd risico op diabetes, vroegsignalering van overbelasting bij mantelzorgers van thuiswonende ouderen met dementie. Knelpunt bij dit soort initiatieven is dat de baten van deze investeringen door gemeenten terechtkomen bij zorgverzekeraars. Het lijkt dan ook redelijk dat zij mee betalen aan preventie. Samenwerking tussen zorgverzekeraars en gemeenten staat echter nog in de kinderschoenen.