Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Voorzorg: de meest spraakmakende podcasts van 2021

In februari 2015 begon ik als redacteur bij Skipr. Zorgvisie was toen nog de grote concurrent. Inmiddels maken we al enige jaren met één redactie deze twee toptitels. Nog altijd schrijf ik met veel interesse over de organisatie van de Nederlandse gezondheidszorg, van vastgoed en finance tot de belangen van patiënten en zorgmedewerkers. Sinds april 2021 ben ik adjunct-hoofdredacteur van Skipr en Zorgvisie.
In de podcast Voorzorg spreekt de redactie van Skipr, Zorgvisie en Qruxx met prominenten over de urgente thema’s, de grote ontwikkelingen en de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg. Beluister (nogmaals) de meest spraakmakende podcasts van het jaar.
Image Voorzorg 660x440

Tegen de achtergrond van de aanhoudende coronacrisis blijven de grote opgaven actueel. Zo is het belang van preventie tijdens de coronacrisis pijnlijk duidelijk geworden.

Preventie te vrijblijvend

De coronacrisis is een wake-upcall om preventie een betere plek in het zorgstelsel te geven. Dat is de afgelopen veertig jaar niet gelukt doordat preventie te vrijblijvendheid is. ‘Alleen harde gezondheidsdoelen voor de minister van VWS maakt preventie minder vrijblijvend’, zegt hoogleraar Economie van de Volksgezondheid Jochen Mierau in de podcast Voorzorg.

Die vrijblijvendheid van preventie steekt ook Karien van Gennip. Preventie heeft de wind mee. Iedereen heeft zijn mond vol over de noodzaak tot preventie. Maar de bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar VGZ constateert dat er te weinig gebeurt. Dat komt doordat ‘preventie van niemand is’, zegt ze in Voorzorg. Zij maakt zich dan ook hard voor nieuwe betaaltitels die zorgverzekeraars kunnen gebruiken voor preventie.

GGD-directeuren Rianna van den Berg en Samantha Dinsbach pleiten op hun beurt voor het oormerken van budgetten. GGD’en moeten kunnen rekenen op een vast budget voor gezondheidsbevordering, preventie en infectieziektebestrijding, stellen zij.

Van marktwerking naar samenwerking

Samenwerking in de zorg is nog zo’n thema dat door corona vleugels lijkt de krijgen. Eerder werden zorgaanbieders aangemoedigd om met elkaar te concurreren. Een gezonde marktwerking zou de zorg beter maken. Daar waren de meningen al over verdeeld en de afgelopen jaren leek het tij alweer te keren. ‘Iedereen is klaar met marktwerking in de zorg’, zegt LUMC-bestuurder Douwe Biesma dan ook in Voorzorg.

Zorgaanbieders bereiken meer met samenwerking dan met marktwerking, zeggen ook de MUMC+-bestuurders Helen Mertens en Annemie Schols in de podcast. Het Maastricht UMC+ leidt de inzet op gezondheid en preventie in Limburg. ‘We moeten nog meer samenwerken’, zegt Mertens. ‘Limburg is een unieke regio, met twee buitenlanden dichtbij. De vergrijzing is hier sterker. De gezondheid van de bevolking blijft achter bij de rest van Nederland. De levensverwachting is lager, met name in sommige wijken. Als je daar iets aan wilt doen, zul je moeten samenwerken. Dat kun je niet alleen.’

Passende zorg

Samenwerking tussen zorgaanbieders, in de regio en over de domeinen heen, moet de zorg ook meer passend maken. Ziekenhuis Bernhoven kampt door de coronacrisis met financiële problemen, maar Peter Bennemeer vertelde in de eerste podscast van dit jaar hoe het ziekenhuis zichzelf opnieuw kon uitvinden door in te zetten op zinnige zorg.

Sjaak Wijma, bestuursvoorzitter van Zorginstituut Nederland, ziet in de inzet op passende zorg de weg voorwaarts. Hij is niet de enige, want in het nieuwe coalitieakkoord is passende zorg benoemd als middel om de stijgende zorgkosten te beteugelen. Passende zorg betekent dat zorgaanbieders stoppen met behandelingen waarvan ze niet weten of die wel werken. ‘Passende zorg raakt aan de bestaanszekerheid van ziekenhuizen’, tekent Wijma hierbij aan. Bij passende zorg hoort daarom een passende bekostiging die ziekenhuizen in staat stelt om minder te behandelen en te opereren, stelt hij.

Passende jeugdzorg

In één sector neemt het gebrek aan passende zorg soms hartverscheurende vormen aan. Dat is in de jeugdzorg. Een op de acht jongeren kreeg het afgelopen jaar een vorm van jeugdzorg. En toch worden nog lang niet alle jongeren écht geholpen, stelt Sterre ten Houte de Lange. Zij schrijft voor Zorgvisie veel over de jeugdhulp en komt aan het woord in Redacteur aan Tafel, de speciale editie van Voorzorg.

Korrie Louwes was hoofdinspecteur van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) in een tijd dat deze alarmerende rapporten schreef over de jeugdhulp. Veel van de problemen lijken voort te komen uit de decentralisatie van deze zorg naar de gemeenten. Het idee achter de decentralisatie van jeugdzorg is volgens Louwes goed navolgbaar: de gemeenten staan dichter bij de burger en kunnen dus beter kijken wat er nodig is in een gezin. Maar sommige onderdelen van de jeugdzorg passen niet op gemeenteniveau, zag Louwes. Bijvoorbeeld jeugdpsychiatrie. ‘Het is maar goed ook dat niet elke gemeente haar eigen jeugdpsychiater nodig heeft’, zegt ze in Voorzorg.

Volgens Kim Putters, bestuurder van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is het kabinet aan zet. ‘Wat is de stip aan de horizon voor gemeenten, qua financiering en organisatie van de jeugdzorg en het sociale domein? Kunnen ze extra belasting heffen als gemeenten financieel niet uitkomen?’, zegt Putters in de podcast.

Bureaucratie

Het kabinet Rutte-IV dat inmiddels in de maak is, staat de komende jaren voor een grote opgave. Hoe te beantwoorden aan een stijgende en complexer wordende zorgvraag temidden van een pandemie, terwijl er niet genoeg zorgpersoneel bijkomt. Tijdens de crisis zijn er veel pleidooien gehoord voor uitbreiding van de capaciteit. Zo stelt UMCG-arts en OMT-lid Alex Friedrich in de podcast Voorzorg dat de capaciteit in de zorg op de lange termijn met 15 tot 20 procent moet worden uitgebreid.

Een antwoord moet echter ook worden gezocht in het terugdringen van de bureaucratie. Dat zegt Erik Gerritsen, die afscheid nam als secretaris-generaal van VWS. ‘Als je op meerdere domeinen problemen hebt, dan word je in Nederland heel goed georganiseerd van het kastje naar de muur gestuurd’, zegt Gerritsen in Voorzorg. ‘Wat we moeten doen als corona straks weg is, is onszelf eraan herinneren dat we dit kunnen met elkaar. Zonder wetswijzigingen. Het feit dat we nog steeds overbodige bureaucratie hebben, te weinig domeinoverstijgend samenwerken, te weinig tempo maken met innovatie of soms mensen van het kastje naar de muur sturen, is net zo erg als een virus.’


Onderstaand het volledige overzicht van de podcast Voorzorg:

 

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.