Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties7

‘Ziekenhuizen kunnen best 1,9 miljard euro besparen’

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
Ziekenhuizen kunnen prima toe met minder geld als ze de zorg voor oudere patiënten beter organiseren. Om substitutie van zorg naar huisartsen te laten slagen, zouden zorgverzekeraars omzet moeten weghalen bij ziekenhuizen. Dat zeggen de wetenschappers Peter Groenewegen en Xander Koolman tegen Zorgvisie.
financiële prikkels msb's belemmeren de juiste zorg op de juiste plek
Foto: Fotolia

Ziekenhuizen stellen dat de bezuiniging op de ziekenhuiszorg onverantwoord is. Zes directeuren van grote topklinische ziekenhuizen trokken onlangs aan de bel. Ze noemden de bezuiniging van 1,9 miljard euro op de curatieve zorg zelfs dromerij. Ziekenhuizen, wijkverpleging, curatieve ggz en huisartsen zullen dat bedrag samen moeten ophoesten, zo staat in het regeerakkoord van het kabinet-Rutte III. Het kabinet wil dat in hoofdlijnenakkoorden afspreken.

Stijging zorguitgaven onvermijdelijk

Ook zorgeconoom Wim Groot denkt de beoogde besparing op de curatieve zorg van Rutte-III onhaalbaar is. Hij verwijst naar de doorrekening van het regeerakkoord door het Centraal Planbureau (CPB). Het CPB schat in dat een beperking van de volumegroei tot 900 miljoen euro in 2021 haalbaar is. Een opdrijvend effect heeft de stijging van de lonen. Door de schaarste op de arbeidsmarkt zullen de inkomens sterker gaan stijgen in de zorg. Dat tikte behoorlijk aan, want loonkosten bedragen 70 tot 80 procent van de totale uitgaven van zorgaanbieders, zo stelt Groot. Het CPB rekende in maart 2016 met een groeipercentage van 3,4 procent. Daar is de commissie van topambtenaren, die zich heeft gebogen over de zorguitgaven, ook van uitgegaan.

Ziekenhuiszorg gaat goedkoper worden

Maar kunnen ziekenhuizen de bezuiniging echt niet ophoesten? Zorgeconoom Xander Koolman meent dat het best wel kan. ‘Als we verder gaan op de huidige weg, dan gaat het grootste deel van de economische groei op aan extra ziekenhuisuitgaven, zoals het CPB in september 2016 nog voorspelde. Die raming zou alarmbellen moeten doen afgaan in de politiek. Een deel van de groei lijkt terecht, maar stijgende loonkosten kunnen worden opgevangen met productiviteitswinst. En hoewel de bevolking ouder en daarmee zieker wordt, geldt voor de groeiende groep van 80-plussers dat complexe ingrepen steeds minder wenselijk zijn. Zij hebben juist behoefte aan eenvoudige zorg dichtbij huis. Dat gaat de ziekenhuiszorg uiteindelijk goedkoper maken.’

Verminderen onzinnige zorg

Ziekenhuizen kunnen volgens Koolman ook veel doen aan het verminderen van onzinnige zorg. ‘Als er nu één plek is in het zorgstelsel waar onzinnige zorg wordt gegeven, dan is het wel in het ziekenhuis. In verpleeghuizen en de wijkverpleging is daar veel minder sprake van. Ook kunnen ziekenhuizen eenvoudige ziekenhuiszorg naar de eerstelijnszorg overhevelen of via e-health het ziekenhuisbezoek terugdringen. Daarom kunnen ziekenhuizen best wel inleveren.’

Substitutie van ziekenhuiszorg

Ook Peter Groenewegen, werkzaam bij het NIVEL en gespecialiseerd in huisartsenzorg, denkt dat ziekenhuizen toekunnen met minder geld. De substitutie van ziekenhuiszorg naar de eerstelijnszorg leidt in zijn ogen veelal niet tot besparingen doordat ziekenhuizen de omzet behouden en daarvan andere dingen gaan doen. Daarom moeten zorgverzekeraars het budget bij ziekenhuizen weghalen. Veel winst valt er ook te halen als ziekenhuizen de zorg voor oudere patiënten beter organiseren en beter samenwerken met huisartsenposten. Lees hier het hele interview met Peter Groenewegen.

7 REACTIES

  1. Dank voor deze nuancering. De trend doorzetten van extramuralisatie, inclusief het verwijderen van het schot tussen de 1e en 2e lijn en medisch specialisten dichter bij de patiënt samen met generalistische huisartsen te kunnen werken, waar mogelijk, kan heel effectief en efficiënt zijn. Onnodige majeure zorg in ziekenhuizen is nog nooit aangetoond, terwijl daar groeiende wachttijden en onderbehandeling steeds vaker worden gesignaleerd. In vergelijking met omringende landen loopt Nederland niet uit de pas voor de kosten van curatieve zorg en preventie; wel voor de care en andere voorzieningen.

  2. Lees alle reacties
  3. Het bericht is wellicht wat verwarrend en daardoor zijn deze reacties begrijpelijk. Zelf ben ik (en ik vermoed Peter Groenewegen ook) niet direct voor een bezuiniging op de ziekenhuiszorg. Zonder beleid verwachtte het CPB dat de ziekenhuiszorg met ongeveer 5 miljard (ruim 10%) zou groeien in deze kabinetsperiode. Nu wordt ingezet op een daling van die groei met 1,9 miljard zodat er nog ruim 3 miljard kan worden gegroeid. Zelf spreek ik daarom ook niet van bezuinigingen, maar van minder groei.

    Die 3 miljard zou voldoende moeten zijn. Laten we de ziekenhuiszorg harder groeien dan gaat dat zeker ten koste van substitutie naar de 0e-, 1e- en 1,1/2e-lijn en e-health. Ook neemt de druk af om iets aan de onnodige zorg te doen die nog volop geleverd wordt in ziekenhuizen.

    In de wetenschap zijn er twee grote vakgebieden die onderzoek doen naar de organisatie van zorg: health services research (Peter Groenewegen) en gezondheidseconomie (mijn vakgebied). Beide komen hier tot dezelfde conclusie, en dat is niet altijd zo. Er is overtuigend bewijs dat zorgeuro’s die worden besteed in de eerste lijn meer opleveren, zeker bij oudere patienten met multimorbiditeit. Extra euro’s in de zorg zouden daarom eerst daar moeten worden besteed.

  4. Wat mij telkens verbaasd als er weer mensen van achter hun bureau ( wetenschappers) geheel gratuite iets gaan roepen over de portomonnaie van iemand anders. In theorie klopt het allemaal wel echter er wordt geschoven met werklast en er wordt een besparing aan gehangen. Ofwel we gaan het werk bij een dure speciaalzaak weghalen en dan wordt alles opeens voor iedereen goedkoper . Wat we vergeten is dat het gaat om een zorgproduct waar kennis , kunde en mensenhanden voor nodig zijn. Van achter een bureau roepen dat voor oude mensen er minder zorg in een ziekenhuis moet worden geleverd omdat die beter dicht bij huis kunnen worden vertroeteld , slaat wel een aantal belangrijke stappen in dit proces over. Bijvoorbeeld wat vindt de betreffende patiënt en zijn of haar familie daarvan ? Bottom line : u redeneert het geld met de mond bij elkaar en laat de momenteel betrokkenen voor tijdens en na de verschuiving met de werklast achter en gaat ervan uit dat die betrokkenen het met de mond bij elkaar beredeneerde geld ( de besparing) moeten ophoesten .
    Mijn antwoord: we kunnen in Nederland heel goed zonder dit soort wetenschappers . Ik weet niet hoeveel ervan zijn , maar misschien kunnen we die allemaal vast in de bijstand opnemen en de besparing van hun salarissen goed besteden aan de mensen die door hun wetenschap de dupe worden van slechte , minder toegankelijke , of gewoon niet meer te betalen zorg .
    Mijn advies : vanuit de bijstand consultant worden bij een bedrijf dat zeer overbetaald wordt voor adviezen die gebaseerd zijn ol uw eigen “wetenschappelijk” onderzoek dat nou toevallig ertoe heeft geleid dat de rekening van een ziek gezondheidszorg systeem telkens weer bij de werknemers in de zorg wordt neergelegd ipv bij de zorgafnemers/ verzekeraars / overheid .
    Als je een boom wilt snoeien , die dat dan bin de takken ipv de wortels door te snijden .
    Het wordt tijd voor een goede opticien ! ( die kan het namelijk net zo goed als de oogarts , blijkt vast ergens uit wetenschappelijk onderzoek !)

  5. Ziekenhuiszorg kan en moet zeker goedkoper. Ook het substitueren naar de eerste lijn of het samenwerkingsverband aanbieden van medisch specialistische zorg in de eerste lijn is een goede bespaar methode. Echter, waar het om draait wordt al jaren vergeten. De verspilling in de grote conglomerate fusie ziekenhuisorganisaties. Efficiëntie en effectiviteit zijn geen items die belangrijk zijn. Daarnaast wordt er in ziekenhuisland zoveel dubbel gedaan en niet afgestemd op de behoefte, wensen en noodzaak voor de patient als klant, dat het eigenlijk dwijlen met de kraan open is. Verder wordt er gesproken over de stijgende personeelskosten. Een punt dat echter nooit benoemd wordt zijn de kosten van de medisch specialisten. Zij verdienen zo veel zonder dat de WNT hiervan weet heeft. De Nederlandse medisch specialisten behoren tot de best verdienende van Europa? Daarnaast hebben de medisch specialisten allemaal hun wensen en noodzakelijke lijstjes met innovatieve zaakjes die noodzakelijk zijn om hun praktijk uit te voeren. Innovatie moeten ze dit. Echter, zelf investeren ze niet. Dit moeten de ziekenhuizen doen hetgeen conform zorgverzekeringswet vergoed moet worden. Dit is waar het geld en de kosten in de 2de lijn (de ziekenhuizen) gemaakt worden. En hier moet de 1,9 miljard, als het goed wordt doorgevoerd kan dit zelfs opgeschroefd worden tot 2,5 miljard, mee binnengehaald worden. Let wel, medisch specialisten mogen goed verdienen, echter zoals het nu gaat is veel te buitensporig.

  6. Volledig eens met bovenstaande reacties.
    Daarnaast moeten we wel even kijken of de eerstelijn de zorg die men wil verschuiven vanuit de ziekenhuizen wel aan kan. Als we naar huisartsen kijken dan zien we dat ze in sommige regio’s al volledig over de kop gaan van de vele zorgvragen. Ze roepen nu de hulp in van medisch specialisten die op locatie komen en als adviseur betaald worden. Al met al wordt het daar niet goedkoper van. De locatie is elders, maar de gebouwen waar zorg geleverd wordt en de apparatuur staan er nog steeds. De huisartsen moeten meer speciale apparatuur en software kopen en de patient vertrouwt het niet meer. Chapeau.

  7. De KOP 1.9 miljatd besparen door de substitutie aan te jagen en te verleggen van ziekenhuizen naar huisartsen. In feite een googeltruck uit de mond! Al jaren wordt door zorgverzekeraars, ook met ziekenhuizen elk jaar onderhandeld over QenP. Dan is het heel raar dat je deze kop leest ”besparing 1.9 miljard! In Nederland barst het van weerprofeten op allerlei werkterreinen. Beter zou zijn dat dit soort onzin niet meer wordt geplaatst. Het jaagt de onrust aan. Het doet schade aan bedrijfsvoering, want ook ziekenhuizen zijn bedrijven waar de kosten moeten renderen! We moeten toch niet willen in Nederland dat patiënten nog verder moeten reizen naar een ziekenhuis. De omliggende landen staan met open deuren patiënten op te vangen omdat het Nederlands systeem Ziekenhuizen dichtslibben. Als de patiënt niet meer telt gaan de namaak boekhouders er van door met praatjes over substitutie, etc.

  8. Wat een simpele gedachtegang over dit belangwekkende onderwerp. Het is zeker een goed idee om zorg uit het ziekenhuis te verplaatsen richting eerste lijn, mede mogelijk gemaakt door nieuwe technieken. Echter daar zal medisch specialistische kennis en kunde en medisch specialistische man/vrouwkracht bij nodig zijn, hetgeen door ontschotting mogelijk wordt. Ziekenhuiszorg (beter medisch-specialistische zorg) is in Nederland in vergelijking met ons omringende landen niet duurder, bovendien neemt de vraag alleen maar toe, dus hier even bijna 10% weghalen kan deels alleen maar met nog grotere efficiëntieslagen en lijkt verder DE formule voor langere wachttijden en onderbehandeling. Onzinnige zorg zou ik eerst door “evidence based” zorgspecialisten laten aantonen en niet door wantrouwende buitenstaanders.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.