Het TOC-systeem (Theory of Constraints) was in 2009 een nieuwe manier van werken en denken op de verpleegafdelingen in Dordwijk en Zwijndrecht, zo legt het ziekenhuis uit. Doel van het systeem is  om zo doelmatig mogelijk zorg te geven aan elke individuele patiënt. ‘Voor die tijd kon het gebeuren dat patiënten onnodig “lagen te wachten” op bepaalde onderzoeken of een artsenbezoek. De oorzaak van dergelijke vertraging was puur organisatorisch, er was geen medische noodzaak. Binnen TOC kan en mag dat niet meer voorkomen. Aan het begin van een opname wordt al beslist hoe lang een patiënt normaalgesproken in het ziekenhuis zou moeten verblijven, op basis van de aandoening, de ingreep, leeftijd en conditie. Vervolgens wordt logistiek alles in het werk gesteld om die planning te halen.’

Slimme software

Dankzij slimme software krijgt het ziekenhuis een seintje zodra een patiënt “uit de planning loopt”. Personeel van de afdeling komt dan in actie om bijvoorbeeld een bepaald onderzoek toch eerder te laten plaatsvinden. Lammers legt uit: ‘Zorgverleners gaan elkaar aanspreken: Kan deze handeling eerder? Waarom dan niet? Is er maatwerk mogelijk? Dat werkt enorm goed. Vooral onze verpleegkundigen verdienen echt lof voor de manier waarop zij dit systeem laten werken. Vroeger gingen we er met z’n allen iets te makkelijk vanuit dat er vast een reden was voor de vertraging.’
Dat past niet meer in deze tijd, betoogt Lammers. ‘Allereerst omdat geen enkele patiënt onnodig in het ziekenhuis wil liggen, de mensen zijn liever thuis. Maar ook omdat we steeds meer doordrongen zijn van de schaarste van middelen en personeel. Ziekenhuiszorg is duur. Dankzij TOC kunnen we op een verantwoorde manier efficiënter werken. Het systeem is uiteraard flexibel: als een patiënt toch langzamer herstelt dan vooraf aangenomen, wordt hij of zij echt niet zomaar weggestuurd.’

Betere afspraken

Een ander onderdeel in het streven naar ligduurverkorting zijn de betere afspraken met verpleeg- en verzorgingshuizen in de regio. Hierdoor is de afgelopen jaren steeds minder wachttijd ontstaan voor een overplaatsing, ook weer met minder onnodige ziekenhuisdagen tot gevolg.

De behaalde reductie van de ligduur met drie dagen is heel mooi, maar het doel is nog niet bereikt. Lammers: ‘Ziekenhuizen die al langer werken met TOC, laten zien dat de ligduur bij ons ook nog met een extra dag omlaag zou moeten kunnen. Daarvoor gaan wij het systeem nog verder verfijnen en nog strakker de vinger proberen te leggen op knelpunten in de logistiek binnen het ziekenhuis, uiteraard altijd binnen de grenzen van verantwoorde en veilige zorg en het welzijn van de patiënt.’