Het inspuiten van fluorescerende contrastvloeistof vóór een operatie bij een patiënt met endeldarmkanker maakt het voor chirurgen mogelijk om nog nauwkeuriger tumorweefsel te verwijderen en gezond weefsel te sparen. ‘Het effect is tweeledig. Tumoren die niet te zien zijn met het blote oog worden zichtbaar en plekken waarvan we vermoeden dat het een tumor is, maar wat gezond weefsel blijkt te zijn, kunnen dus worden gespaard’, aldus Alexander Vahrmeijer, hoofdonderzoeker en chirurg bij LUMC.

Behandeltechniek tumoren

Patiënten met een grote lokaal voortgeschreven endeldarmtumoren of met teruggekeerde endeldarmkanker krijgen een aantal dagen voor de operatie een ontwikkelde tumor-specifieke marker via infuus ingediend. Het fluorescerende contrastvloeistof hecht zich daardoor aan de tumorcellen. ‘Vergelijk het met een fluorescerende jas die oplicht in het donker als er licht opvalt’, zegt Vahrmeijer.

Tijdens de operatie gaan de lichten in de operatiekamer uit en lichten de tumoren op middels een infraroodcamera. ‘Je ziet op een monitor in de OK direct waar tumoren zitten’, aldus Miranda Kusters, chirurg bij het Catharina Ziekenhuis. Zij vertelt dat er tijdens operaties in 30 procent van de gevallen meer tumorweefsel wordt aangetroffen dan verwacht wordt. ‘Tot nu toe moesten we het doen met wat onze ogen zagen, onze handen voelden en wat vooraf op scans te zien was. Dit is een extra middel om ons als chirurg te helpen.’

Onderzoek

De eerste resultaten zijn recent gepubliceerd in het Britse medisch tijdschrift The Lancet Gatroenterology& Hepatology. ‘De komende jaren moet uit onderzoek blijken of deze techniek meerwaarde heeft voor de levensverwachting van patiënten’, vertelt Vahrmeijer. Om dit aan te tonen, wordt er een uitgebreider onderzoek gedaan onder ongeveer 200 patiënten. Om de kwaliteit van de endeldarmchirurgie te verbeteren, gaan de ziekenhuizen en het Centre for Human Drug Research een langdurig samenwerkingsverband aan.