Het antwoord op de eerste vraag geeft Paul de la Chambre, bestuursvoorzitter van gehandicaptenzorgorganisatie ´s Heeren Loo, tijdens een gesprek over digitalisering in de bestuurskamer voor de glossy-uitgave van Zorgvisie magazine, die volgende week verschijnt. Hij legt uit dat je tegenwoordig nergens meer komt zonder e-mailadres. Digitaal bankieren is tegenwoordig ook de standaard. Dit soort digitalisering is zo enorm sturend, dat je geen andere keuze hebt dan meegaan in de ontwikkeling. Volgens De la Chambre moeten zorgbestuurders dus niet de cultuur veranderen om aan ict te beginnen, maar andersom redeneren. ‘Zorg dat de oplossing effectief en simpel is, dan gaan mensen vanzelf mee in de verandering.’

Vanuit alle hoeken

Als journalist volg ik de ict-ontwikkelingen in de zorg van alle kanten. Wat duidelijk is, is dat de zorg niet kan ontsnappen aan e-health. De ziekenhuizen, ggz-instellingen, ouderenzorginstellingen, thuiszorg, gehandicaptenzorg en een veelheid aan eerstelijnsaanbieders zijn allemaal bezig met e-health. Aan de kant van de patiënt wordt hard gewerkt aan een persoonlijk gezondheidsdossier en steeds meer mensen werken met zelfmeetapparatuur. Grote producenten van consumentenelektronica zoals Google, Apple en Fitbit proberen mensen gezond te houden. Philips en GE richten zich bijvoorbeeld op monitoring van patiënten. Overheidsorganisaties zoals VWS en de Europese Commissie stimuleren de zorgdigitalisering. Kortom, op elk vlak zijn mensen bezig om de levering van elektronische zorg te stimuleren. Het is zeker mogelijk om digitalisering nog even links te laten liggen, maar uiteindelijk zal iedereen overstag moeten. Simpelweg omdat er geen andere keuze meer is.

UMC Utrecht en Radboudumc

UMC Utrecht en het Radboudumc zijn twee inspirerende voorbeelden hoe je de organisatieomslag maakt. UMC Utrecht opende dit jaar een patiëntportaal waarmee patiënten zonder vertraging alle uitslagen van onderzoeken konden bekijken. Het leek een enorme stap en natuurlijk moesten mensen even wennen, maar uiteindelijk is de introductie volgens mij vlekkeloos verlopen. Het Radboudumc zet binnenkort een grote stap. Zij introduceren Facetalk ziekenhuisbreed, een soort Skype voor de zorg waarmee artsen met elkaar of met patiënten kunnen communiceren. Het is nog even afwachten of het ook ziekenhuisbreed wordt ingezet, maar als het lukt en goed uitpakt, kan dat een grote stimulans worden voor ziekenhuizen of andere zorginstellingen.

Gemeengoed

Het is afwachten hoelang het nog duurt voordat e-health gemeengoed is in elke zorgorganisatie. Mijn vermoeden is dat Schippers aardig in de buurt zit met haar voorspelling over de e-healthdoelen in 2019.