Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties7

Iedereen heeft baat bij gebruiks- vriendelijker ECD

Het elektronische cliëntendossier is niet erg gebruiksvriendelijk. Medewerkers in de verpeging en verzorging en thuiszorg hebben er in de dagelijkse praktijk grote moeite mee. Daardoor worden de mogelijkheden niet benut.
Iedereen heeft baat bij gebruiks- vriendelijker ECD

Gebruiksvriendelijkheid bepaalt in sterke mate of een informatiesysteem wordt gebruikt. Elektronische cliëntendossiers (ECD’s) laten wat gebruiksvriendelijkheid betreft nogal wat te wensen over. Ik merk in de dagelijkse praktijk dat vooral in de thuiszorg en verpleeg- en verzorgingshuizen, medewerkers grote moeite hebben om te (leren) werken met deze informatiesystemen. Met als gevolg dat zorginstellingen de mogelijkheden van het ECD niet optimaal benutten.

Pareltje der technologie

Onlangs was ik bij de startbijeenkomst voor de invoering van een ECD. Twee leveranciers demonstreerden de mogelijkheden van dit pareltje der technologie. Tijdens de eerste presentatie gebeurde waar je als spreker voor vreest: de ene helft van het publiek haakte af, de andere helft ging met de buurman in gesprek of had ineens dringende boodschappen per telefoon te versturen. Toen de tweede spreker startte met een demonstratie van het informatiesysteem, leek het alsof er een ander publiek in de zaal zat. Hij kreeg wél volop aandacht. Waarom? Omdat de toehoorders met eigen ogen zagen hoe intuïtief, eenvoudig, herkenbaar en vooral gebruiksvriendelijk het systeem was.

Office-menu

Dat de huidige ECD’s niet altijd als gebruiksvriendelijk worden ervaren, komt doordat het om bestaande systemen gaat die doorontwikkeld zijn. Zorgorganisaties zetten deze systemen in om indicaties te verwerken en cliëntgegevens bij te houden. In antwoord op vraag vanuit de markt hebben leveranciers deze systemen ‘uitgebouwd’ tot een ECD. En daarin zit het probleem. Men heeft gedacht dat gebruikers een systeem met een Office-menu per definitie gebruiksvriendelijk vinden. Deze aanname is niet juist. Zorgmedewerkers op de werkvloer hebben als eerste prioriteit het helpen van de cliënt. Veel van hen werken niet dagelijks met een pc. Laat staan met het voor kantoormedewerkers herkenbare Office-menu.

Pleister op de wonde

Bij veel leveranciers is inmiddels wel doorgedrongen dat de gebruiksvriendelijkheid niet optimaal is. Ze kwamen met de volgende oplossing: een dossier dat is te ontsluiten via het web en dus overal toegankelijk is. Dit ‘webdossier’ moet de werkvloer weer enthousiast maken voor het gebruik van het ECD. Maar is webtoegankelijkheid alleen wel voldoende? En werkt een dergelijk dossier niet verwarrend voor medewerkers? Wanneer gebruik je het webdossier en wanneer het ‘gewone’ elektronische dossier? In mijn optiek is het webdossier slechts een pleister op de wonde. De zorgsector heeft een systeem op maat nodig, dat volledig is afgestemd op de behoeften, werkwijzen en processen in de zorg. En aangezien een zorginstelling nu eenmaal geen kantoor is, moeten leveranciers de ‘Office-menu-gedachte’ snel laten varen.

Geen toegevoegde waarde

Veel zorginstellingen zijn ondertussen gestart met de invoering van een ECD of staan aan de vooravond hiervan. Helaas hebben de huidige ECD’s meestal onvoldoende toegevoegde waarde voor de zorgwerkvloer. Het kost medewerkers veel tijd en moeite om digitaal te registreren en het levert onvoldoende op. Er is bijvoorbeeld nog te weinig inzicht in kwaliteitsverbetering en het monitoren van eigen werkzaamheden is nog te complex.

Leren van de praktijk

Leveranciers hebben ongetwijfeld veel kennis en expertise. Maar ze zouden eens samen met een zorgmedewerker of verpleeghuisarts achter de tekentafel moeten gaan zitten. Gebruiksvriendelijkheid wordt ten slotte niet op kantoor bedacht. Je moet de werkvloer op om het werk van medewerkers en behandelaars te doorgronden. Hoe gaan een arts en verpleegkundige te werk en welke handelingen zijn eenvoudig te digitaliseren? Door deze kennis te integreren in systemen, krijgen ze direct meerwaarde.

Bestaand informatiesysteem

Ik kan alleen maar gissen naar de redenen waarom leveranciers hun ECD niet anders vormgeven. Ik vermoed dat een andere vormgeving financieel niet interessant is. De meeste leveranciers bieden een bestaand informatiesysteem voor de cliëntenadministratie, aangevuld met een ECD-module. Een andere mogelijke reden is dat ze onvoldoende zicht hebben op toekomstige ontwikkelingen. Technologische ontwikkelingen wijzen erop dat er veel gaat veranderen in de zorg. Tablets, touchscreens en sociale media zullen de komende jaren voor de nodige positieve ‘opschudding’ zorgen in de zorg. Visualisatie is daarbij cruciaal. Hiermee is een informatiesysteem zonder uitgebreide training en zelfs zonder handleiding direct te gebruiken. Wanneer gegevens visueel (en grotendeels intuïtief) weergegeven worden op het scherm, is snel duidelijk wat een medewerker ermee moet. Visualisatie zorgt ervoor dat een ECD gaat lijken op internetbankieren, chatten of online bestellen. En juist dat geeft een flinke impuls aan de gebruiksvriendelijkheid.

Harde eisen

Niet alleen de leverancier is verantwoordelijk voor succesvol gebruik van ECD’s. Ook zorginstellingen zelf moeten hun steentje bijdragen. Het is al jaren bekend dat digitalisering in de zorg steeds belangrijker wordt. Toch hebben zorginstellingen nog maar mondjesmaat geïnvesteerd in opleidingen in computervaardigheden. En ze hebben geen harde eisen gesteld aan de gebruiksvriendelijkheid van informatiesystemen. Dit komt deels door de beperkte prioriteit (zorg verlenen is belangrijker) en deels door een gebrek aan inzicht in de technische mogelijkheden. Zorgaanbieders zouden kritisch moeten zijn op de informatiesystemen die ze in huis halen. Want alleen als hun eisen duidelijk zijn en de leveranciers zich inspannen om aan die eisen te voldoen, is de gebruiksvriendelijkheid van het ECD op een hoger niveau te brengen. En daarmee is niet alleen het personeel, maar ook de patiënt gebaat.

Arjo Rozeboom, Furore

7 REACTIES

  1. Ik zou je uit willen nodigen om eens naar MeXtra te kijken. Wij streven er bij elke module naar om een optimale gebruiksvriendelijkheid te creëren.
    Het is web-based, je betaalt alleen voor datgene je ook gebruikt. De client kan zelf inloggen en participeren in het proces, dus ook zelf eigen rapportage schrijven.
    Kijk eens op http://www.symax.nl/mextra/ het is mogelijk een gratis proefaccount aan te vragen.

  2. Lees alle reacties
  3. Het is erg naief aan te nemen dat iedereen baat heeft bij een goed ECD. Dan heb je nog te weinig levenservaring om te weten hoe het er in de echte wereld aan toe gaat. Het is zo simpel foutieve informatie aan een dossier toe te voegen. In mijn directe omgeving heb ik all 3 medische specialisten wonen die bijzonder onethisch omgaan met vertrouwelijke informatie over mensen (roddel en achterklap, VERZINNEN, en van het ergste soort om mensen stuk te maken, want jaloerse gevoelens komen ook in de medische sector voor). Het ontsluiten van privegegevens leidt tot ellende. Zie je dat niet, dan neem je waarschijnlijk de aard van de menselijke soort niet mee in je meningvorming.

  4. Onderstaant noch een eerder ingezend steilbloemptje fan dhr/mw Lijbrink :
    Prof.Dr. Mr. M.P. Lijbrink
    het zou verstandige zijn de chirurg een andere baan binnen het ziekenhuis aan te bieden binnen het ziekenhuis inplaats van hem te ontslaan. de kans is bij zijn ontslag groter dat het meer gevaar op leverd als hij in dienst van een ander ziekenhuis zou komen waar die praktijken verder gaan in het verleden was dat ook zo kijk maar naar de duitse chirurg vanuit het twentse ziekenhuis die gewoon zijn gang kon gaan onder een andere beroepsnaam.in duitsland. en het amc ziekenhuis in amsterdam. waar hij nu praktijk houdt.het zou ook mogelijk zijn als de raad van bestuur hem doorsluist naar een ander ziekenhuis waar hij onder controlle aan de gang zou kunnen gaan in een soort gelijke beroep.

  5. op dit moment is het ecd nog steeds niet veilig ook nog steeds te kraken.ik zou voor een ander systeem kiezen dan het ecd.ecd zal nooit echt veilig op de markt kunnen komen.degenen die ze gebruiken is hun leven niet veilig. ook de betrouwbaarheid ervan niet.dat is nog wel bedroefend te noemen.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.