Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties6

Conny Helder wil de ouderenzorg ‘radicaal’ veranderen

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Conny Helder zei het een jaar geleden al, toen ze nog zorgbestuurder was: de ouderenzorg moet radicaal veranderen en snel ook. Als VWS-minister voor langdurige zorg kan ze daar nu zelf het voortouw in nemen.
conny helder wil ouderenzorg radicaal veranderen
Foto: Paul Tolenaar

Lees de cijfers en je begrijpt de problemen waar de ouderenzorg in toenemende mate mee te kampen krijgt: binnen twintig jaar verdubbelt het aantal 90-plussers en het aantal mensen met dementie stijgt tot 330.000. Op basis van de prognoses is er in 2030 een tekort van 24.000 bedden en in 2040 een tekort van 96.000 bedden. Als het aantal banen in de ouderenzorg evenredig mee zou groeien, zijn er in 2040 zo’n 700.000 banen nodig terwijl het er in 2016 nog 350.000 waren. Dit terwijl er vanaf 2025 sprake is van een licht krimpende beroepsbevolking.

Helder benadrukte het, in haar hoedanigheid van bestuurslid bij brancheorganisatie ActiZ: ‘Er moet snel aandacht komen voor de crisis in de ouderenzorg. Er is een brede maatschappelijke discussie nodig en het nieuwe kabinet zal duidelijke keuzes moeten maken.’

Registratielast

De nieuwe minister kan zich meteen op het zorgstelsel storten en de bureaucratie aanpakken. Haar eigen advies aan de politiek was in maart 2021: ‘We hebben een complex stelsel met veel regelgeving, het is hartstikke ingewikkeld en tijdrovend om passende zorg te regelen. De toenemende werkbelasting is een groot risico voor ons, met hoge werkdruk, hoog ziekteverzuim en onnodige uitstroom. Dit kun je tegengaan door de bureaucratie en de registratielast te verminderen en te zorgen dat je gemakkelijker complexe zorg kunt regelen.’

Schrijf u in voor de dagelijkse gratis nieuwsbrief van Zorgvisie.

Huisvesting

Om de stroom aan hulpbehoevende ouderen op te vangen, is uitbreiding van verpleeghuisplaatsen nodig. Daarnaast zijn er ook nog 40.000 verpleeghuisplaatsen die sterk verouderd zijn en die hoognodig aan vervanging toe zijn. Hierbij lopen zorgorganisaties vast in stroperige procedures. Ook in dit geval kan de overheid zorgen voor vereenvoudiging van de trajecten.

Op de lange termijn zullen er veel meer woonvormen voor ouderen moeten komen. Een taak van de overheid is om te zorgen voor voldoende aanbod van combinaties van wonen en zorg voor ouderen. Dat zou moeten gebeuren door gezamenlijke plannen van gemeenten, provincies, zorgkantoren en woningbouwcorporaties. De plannen moeten volgens de brancheorganisaties in de ouderenzorg in samenspraak met hen zo spoedig mogelijk ten uitvoering worden gebracht.

Salaris zorgpersoneel

Wellicht gaat het onder Helder en haar VWS-collega Kuipers lukken om de salarissen van het zorgpersoneel aan te passen. Werkgevers in de zorg doen wat ze kunnen om de instroom aan nieuwe zorgmedewerkers te vergroten en te zorgen voor voldoende zij-instromers. Misschien nog wel belangrijker is om te voorkomen dat medewerkers voortijdig afknappen op de zorg. Helder pleitte als ActiZ-bestuurder voor betere arbeidsomstandigheden en een goed salaris. Daar is ook de politiek voor nodig.

Innovatieve zorgtechnologie

Voor innovatie is een lange adem nodig. Met haar ouderenzorgorganisatie tanteLouise gaf Helder het goede voorbeeld. Zij sloot in mei 2021 een vijfjarig contract af met het zorgkantoor van CZ om te kunnen werken aan een toekomstbestendige ouderenzorg. ‘Door de inzet van innovatieve zorgtechnologie en het implementeren van een therapeutisch klimaat kunnen we ervoor zorgen dat mensen veel langer thuis kunnen wonen en minder kwetsbaar worden’, zei Helder. ‘Nu is het zaak om dit soort technologie over het hele land uit te rollen en ook bij mensen thuis op de juiste manier toe te passen. Iedereen verdient een droge stoel en een droog bed.’

Digitalisering

Een stokpaardje van Helder is informatieuitwisseling. De overheid moet de producenten aanpakken, vindt ze: ‘De digitale infrastructuur moet op orde zijn, dat vraagt regie van de rijksoverheid en standaardisering. Niet iedereen hoeft hetzelfde systeem te gebruiken maar de overheid zou wel moeten afdwingen bij de producenten dat de systemen met elkaar kunnen ‘praten’. Het zou ook fijn zijn als de informatie niet meer op tien plekken tegelijk moet worden ingevoerd. Als we het zo met elkaar kunnen regelen, doen we voor twee partijen iets goeds: we doen het beter voor de cliënt en zijn mantelzorg en we doen het beter voor de medewerker.’

Mondkapjesrichtlijn

In het begin van de coronapandemie was er een tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen voor zorgmedewerkers. De schaarse middelen die er waren, gingen allereerst naar de ziekenhuizen. Dit leidde er mede toe dat het RIVM in de richtlijnen opnam dat bij ‘vluchtig contact’ tussen zorgmedewerker en patiënt zo’n ‘klein risico’ op besmetting bestond dat bescherming niet noodzakelijk was. In het programma Nieuwsuur uitten zorgmedewerkers hierop kritiek en vertelden dat zij zich niet veilig hadden gevoeld. Helder zei daarover in de Volkskrant: ‘De richtlijnen zijn vastgesteld door het RIVM en het Outbreak Management Team. Ik ga ervan uit dat bij het RIVM de virologische kennis zit. De richtlijnen werden wekelijks bijgesteld. We hebben ze doorlopend, zowel met andere organisaties als met teams binnen verpleeghuizen besproken. Iedereen kon zich erin vinden, ook de mensen op de werkvloer.’

RONAZ

Helder heeft aan de wieg gestaan van het eerste Regionaal Overleg Niet Acute Zorg (RONAZ) dat op verzoek van de Brabantse veiligheidsregio’s op 12 maart 2020 is opgericht. Tijdens de ontwikkelingen rondom het coronavirus werd snel duidelijk dat er naast regionale coördinatie in de acute zorgketen, ook behoefte was aan afstemming in de keten van de langdurige zorg en thuiszorg. Daarbij werd ook de behoefte duidelijk aan gestructureerde afstemming tussen de niet-acute en acute zorgketen. Het RONAZ heeft als doel om beleidslijnen en adviezen snel met elkaar te kunnen uitwisselen. Later verschenen er in de andere delen van het land ook RONAZ-en.


CV Conny Helder

Conny Helder (1958) begon haar loopbaan als operatieassistent in Den Haag. Ze belandde al snel in het management. Eerst bij ziekenhuizen in Den Haag, Amsterdam en later als divisiemanager in het UMC Utrecht. In 2010 werd ze bestuursvoorzitter van SGE (Stichting Gezondheidscentra Eindhoven). In 2017 gaat ze aan de slag als bestuursvoorzitter van tanteLouise, vvt-aanbieder in West-Brabant. Tante-Louise heeft zeventien locaties, een omzet van circa 100 miljoen euro en er werken 1.900 medewerkers. Sinds januari 2020 is zij bestuurslid van branchevereniging ActiZ. Helder is dit jaar als eerste bestuurder uit de care doorgedrongen tot de top tien van de Skipr 99. Ze staat op plaats 6 van deze ranglijst van meest invloedrijke bestuurders in de zorg.

Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws in de zorg en de beste artikelen van Zorgvisie in uw mailbox ontvangen? Schrijf u dan in voor onze gratis Zorgvisie nieuwsbrieven.

Met de dagelijkse nieuwsbrief krijgt u elke weekdag voor 8 uur de nieuwste artikelen van Zorgvisie in uw e-mail. De Zorgvisie tech nieuwsbrief verschijnt elke dinsdag met de nieuwste tech artikelen.

De nieuwsbrieven zijn gratis en u kunt zich op elk gewenst moment uitschrijven.

6 REACTIES

  1. Vervolg: Als de gemeente genoeg geld i h gemeentefonds heeft of meer geld ontvangt naarmate deze minder voor een WLZ vorm kiest ( de landelijke overheid betaalt bij WLZ namelijk de begeleiding en verpleging) dan ontstaat er een positieve financiële prikkel en zouden er nieuwe, meer eenvoudige vormen van ouderenhuisvesting kans van ontwikkelen hebben en heeft de samenleving meer kans dat deze meer eenvoudige vormen van de grond komen na participatie van de burgerij. Als de plaatselijke bevolking kiest voor ouderenhuisvesting zonder zorg waarbij de thuiszorg altijd die taak op kan pakken en de WMO de begeleiding g kan borgen zou dat mogelijk moeten kunnen zijn. Het gaat dan om nieuwe vormen die buiten de langdurige zorg vallen maar waarbij wel de lichte zorg gedekt kan worden met thuiszorg;: het zogenaamd sociaal beschut wonen. Een vorm waar burgerbevolking meer spontaan kan participeren en ontmoeting gestimuleerd kan worden tussen mensen. Met minder professionele sturing. We zouden misschien meer kunnen ontzorgen….het gaat de overheid immers om kostenreducering. In het kort gezegd: Er kunnen moeilijk nieuwe eenvoudige vormen ontwikkeld worden als gemeenten de samenkomsten van belangenpartijen coördineren omdat ze helaas niet onafhankelijk zijn…al zou de intentie er zijn. Is het mogelijk dat de nieuwe minister voorwaarden kan creëren die buiten de kaders en belangen van de langdurige zorg en bij Actiz liggen.of anders gezegd: Als Helder de long stay care dekt eb Kuipers the short stay, wie dekt dan het sociaal beschut wonen verhaal wat buiten het zorgdomein.valt. Bijkomend voordeel is dat ouderen hun te grote woningen eerder kunnen verlaten en dat deze vrij kunnen komen voor de woningmarkt, een markt waar een tekort aan bestaat.

  2. Lees alle reacties
  3. Huisvesting ouderen. Er is een sterk vereenvoudigde vorm van het voormalige verzorgingshuis mogelijk. Het gast om zelfstandig wonen in voormalige oudere verzorgingshuizen met een ontmoetingsruimte waar thuiszorg eventuele zorg biedt. Voorwaarde is wel dat gemeenten genoeg geld in het gemeente fonds moeten hebben. Als n.l. de gemeente coördineert bij nieuwe vormen van huisvesting voor ouderen waar wooncorporaties, de zorgverzekeraars zorgorganisaties samenkomen voor het ontwikkelen van ideeën, kan het zijn dat meer eenvoudige voenen geen kans van slagen hebben. Alle partijen zullen kiezen voor vomen die onder de WLZ vallen: wonen met zorg zodat de gemeente de WMO nuet hoeft te betalen, de zorgverzekeraar de verpleging niet en de zorgorganisaties het beste verdienmodel
    Nieuwe vorm

  4. Met aandacht het artikel gelezen vandaar mijn reactie.
    Ik heb 46 jaar in de zorg gewerkt, waarvan 38 jaar in de ouderenzorg. De laatste jaren ben ik nauw betrokken geweest bij intakegesprekken bij mensen thuis, voor een opname in een van de 3 verzorgingstehuizen. Ik zie het sluiten van verzorgingstehuizen als oorzaak van de problematiek. Ik ben 9 jaar lid geweest van een clientenraad in een ziekenhuis, met ouderenzorg als een van mijn aandachtsgebieden. Ook hier is de druk erg groot, zowel op de spoedeisende hulp als de afdelingen, er is geen of nauwelijks doorstroming voor ouderen die uitbehandeld zijn. Dat betekent een langer verblijf in het ziekenhuis, met alle gevolgen van dien, en een grote druk op de reguliere bedden. Sinds juni 2021 ben ik lid van de CCR van een grote Zorggroep. Ook hier ervaart men enorme druk op de 1e en 3e-lijnszorg. Het plan van de overheid is om nieuwe woonvormen tussen het aloude eigen huis en het verpleegtehuis te bouwen. In zekere zin was dat toch voor het sluiten van de verzorgingstehuizen het geval. Niemand gaat graag weg uit het eigen huis, maar als het moeilijk gaat worden is dat nog niet zo verkeerd, is mijn ervaring . Daarom, hoe heeft de overheid kunnen besluiten de verzorgingstehuizen te sluiten, terwijl het aantal (kwetsbare) ouderen en zo ook de zorgvraag toeneemt?
    Mijn advies , laat de verzorgingstehuizen terugkomen, dat is voor (kwetsbare) ouderen zowel lichamelijk, psychisch, als sociaal wenselijk en voorkomt eenzaamheid. Bijkomend zou het ook goed zijn voor de woning bouw er hoeft minder gebouwd worden.

  5. Mooi iemand die haar meters in de (ouderen-) zorg heeft gemaakt, dat kan helpen in deze complexe wereld! Naast succes wens ik haar ook toe breder te kijken dan de nu genoemde standaard punten. Het wijkgericht werken, ontzuiling tussen in ieder geval EMZ en IMZ (en wmbt ook de welzijn stvig koppelen/integreren. Een stap is gezet in Rotterdam/010 waar een welzijnaanbieder en VVT aanbieder voor 4 wijken hebben meegedaan met de aanbesteding wel Een grote kans om voorliggende veld en zorgketen te verbinden!) kan zal en gaat veel winst opleveren, scholen van ‘de nieuwe medewerker’ die, vanuit wijkgerichte werken gedachtengoed, inzetbaar is waar de client/pat/bew is levert meer flexibiliteit en diversiteit op en dat is winst voor alle actoren. Voor nu als laatste -> werk hard aan de mindset verandering van de bevolking! Zorgdragen voor elkaar, verwachtingen en rechten/plichten! Succes mevr Helder, we zijn altijd bereid mee te denken, we staan immers voor hetzelfde doel!

  6. We zagen vanaf 1979 dat het steeds veder mis ging. Er werd door politici nogal eens dappere taal uitgeslagen en ook de politieke partijen hadden mooie voornemens en het ging maar slechter en slechter, tot de dag van vandaag. Het zou mooi zijn wanneer de minister met een concreet plan komt waaruit blijk dat zij er daadwerkelijk werkelijk alles aan doet om meer handen aan bed te krijgen en te houden. Dat menig verpleegkundige en verzorgende denkt: eerst zien dan geloven; praatjes vullen geen gaatjes, heeft de politiek aan zichzelf te wijten.

  7. Ouderenzorg is niet alleen verpleeghuiszorg!
    Goed en fijn dat een bestuurder vanuit de VVT als bewindspersoon aan de slag gaat. En zoals uit bovenstaande blijkt ligt er al een goed gevulde agenda om mee aan de slag te gaan; we hopen snel de deadlines te horen voor de oplossingen. Ik hoop wel op een spade dieper om de systeemproblemen aan te pakken en niet te volstaan met cosmetische oplossingen.
    Toch een aandachtspunt: hier lijkt de ouderenzorg vooral over de intramurale ouderenzorg te gaan, zoals de tekorten op verpleeghuisplaatsen. Zeker belangrijk, maar ik hoop dat de nieuwe minister ook vooral ziet dat de grootste uitdaging ligt op de thuiszorg. De knelpunten op financiering, arbeidsmarkt en capaciteitsvraag liggen de komende decennia toch vooral in de zorg in de eigen omgeving bij de mensen thuis. Des te beter die zorg wordt georganiseerd en gefinancierd (zorgverzekeraars: schrijven jullie mee?) des te beter kan de druk op de intramurale zorg (grootschalig en kleinschalig) opgevangen worden. Op dit moment constateren we vooral verschraling in de thuiszorg in de wijk (dus naast wijkverpleging ook WMO-zorg); het zou mooi zijn als Conny die verschraling een halt kan toeroepen en een start maakt met daadwerkelijk investeren in de zorg thuis. Daar hebben we met Conny alle vertrouwen in. We kijken uit naar de samenwerking!

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.