Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

CPB ziet beperkt effect van hogere eigen bijdrage op zorggebruik

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Ouderen en langdurig zieken gaan niet op grote schaal de thuiszorg mijden als er hogere eigen bijdragen worden gevraagd. Het effect van een hogere eigen bijdrage is beperkter dan gedacht.
Foto: AdobeStock

Dat rapporteert het CPB in het vandaag verschenen CPB-Discussion-Paper.

Eigen bijdrage

Wanneer de eigen bijdrage met 10 procent stijgt, daalt de kans dat iemand zorg gebruikt met gemiddeld 1,4 procent in het daaropvolgende jaar. Exact een jaar na een toename van de eigen bijdrage met 10 procent is de kans op zorggebruik gedaald met in totaal 2,6 procent. Als iemand zorg blijft gebruiken, blijkt een verhoging van de eigen bijdrage vrijwel geen effect te hebben op het aantal uren zorg dat deze persoon gebruikt. Voor meerpersoonshuishoudens en gebruikers van relatief eenvoudige zorgvormen is het effect iets sterker.

Zorg mijden

Sinds de decentralisatie van delen van de AWBZ in 2015, is er regelmatig discussie over de effecten van de eigen bijdrage op het gebruik van langdurige zorg, zoals persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding. De vereniging Ieder(in) en vaktitel Binnenlands Bestuur waren tot nu toe de enigen die hier systematisch onderzoek naar hebben gedaan. Uit hun enquêtes kwam naar voren dat een kwart van de ouderen en langdurig zieken zorg zou gaan mijden als gevolg van verhoging van de eigen bijdrage. Het CPB ziet na onderzoek een gematigder beeld: er is wel een effect, maar er is geen bewijs gevonden voor het op grote schaal mijden van zorg.

Wmo

Het nieuwe kabinet heeft het voornemen de eigen bijdrage in de Wmo te verlagen tot een vast tarief van maximaal 17,50 euro per vier weken. Dit beperkt gemeenten in hun inzet van de eigen bijdrage als sturingsinstrument. Voorheen konden gemeenten, binnen bepaalde plafonds en voor verschillende inkomenscategorieën, zelf de eigen bijdrage vaststellen. Zij hielden daarbij rekening met vermindering van het kostenbewustzijn bij gebruikers, een toename van onnodige zorg bij te lage eigen bijdragen en het risico op ongewenst zorg mijden bij te hoge eigen bijdragen. Volgens het CPB-onderzoek zijn deze effecten minder sterk dan gedacht.

Langdurig zorggebruik

Gebruikers van langdurige (thuis)zorg reageren wel op de hoogte van de eigen bijdrage, maar deze reactie is niet bijzonder groot. De grootste effecten ontstaan bij mensen in meerpersoonshuishoudens. Daarnaast zijn de effecten vooral zichtbaar bij gebruikers van persoonlijke verzorging. Dit suggereert dat vooral cliënten met een relatief eenvoudige zorgbehoefte en met toegang tot mantelzorg afzien van collectief gefinancierde zorg. Het CPB maakt als kanttekening dat het gevolg kan zijn dat een groter deel van de financiële lasten wordt gedragen door het deel van de bevolking dat langdurige zorg gebruikt. In de onderzoeksgroep heeft dit in een aantal gevallen geleid tot een forse verhoging van de huishouduitgaven aan zorg.

 

 

 

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.