Wat is het voordeel van het LSP?
‘LSP is de nieuwe standaard voor uitwisseling van medicatiegegevens tussen apotheken, huisartsen, ziekenhuizen en andere betrokken zorgverleners. Via het LSP kunnen huisartsen ook het waarnemingsdossier raadplegen. In dat opzicht verschilt het niet veel van OZIS. Voordelen zijn al wel dat (waarnemende) huisartsen ook toegang krijgen tot de actuele medicatiegegevens en dat patiënten – via de expliciete toestemming die ze moeten geven – zelf veel meer grip hebben op de uitwisseling van hun gegevens. Binnen OZIS bestaat dat niet. Op korte termijn komen via het LSP ook extra medicatiegegevens beschikbaar die niet binnen OZIS bestaan, zoals voorschriften vanuit ziekenhuizen of allergiegegevens die nodig zijn voor goede medicatiebewaking. Naast deze verschillen is sowieso al geruime tijd geleden besloten om te stoppen met OZIS. De standaard wordt niet meer vernieuwd en de ondersteuning verdwijnt. In principe moet landelijk iedereen voor 1 januari 2015 over zijn, maar dat zal mogelijk iets uitlopen.’
Het LSP bestaat al een tijd. Waarom duurde de overstap zo lang?
‘Vanuit het verleden was er veel scepsis over het LSP. Ook in Friesland hadden we daar mee te maken. Dat had deels te maken met de voorloper, het Landelijk EPD en de politiek daaromheen. Maar ook omdat de eerste ontwerpen van het LSP niet voldeden aan de wensen en voorwaarden van Friese zorgverleners. Het ministerie van VWS en de VZVZ riepen al vanaf het begin dat het LSP een betere oplossing is, maar in de praktijk bleek het gewoon nog niet te werken. Ondanks dat dacht Friesland al langer na over invoering van het LSP. De Friese apotheekhoudenden, verenigd in stichting OZIS Fryslân, hebben in maart 2012 besloten over te gaan naar het LSP, mits aan hun beroepsgerelateerde voorwaarden werd voldaan, waarvan het goed werken in alle praktijksituaties de belangrijkste is. Sindsdien werken we als stichting GERRIT samen in een project om alle voorwaarden in te vullen. Niet alleen met de partijen in Friesland zelf, maar ook met alle leveranciers en met de VZVZ. Heel belangrijk daarbij was het aantrekken van een projectapotheker binnen OZIS Fryslân. Dat was cruciaal om functioneel alle puntjes op de i te zetten en om alle apotheekhoudenden goed te ondersteunen in de overgang.’
Had de omschakeling van OZIS naar het LSP veel voeten in de aarde?
‘Friesland is de eerste grote regio die compleet is overgestapt en dat was nog niet eenvoudig. Allereerst hadden we duidelijkheid nodig dat het LSP echt de nieuwe (landelijke) standaard wordt. Over politiek en financiering mocht geen onduidelijkheid meer bestaan. Daarnaast moesten in het LSP nog een aantal functies worden gerealiseerd, zoals de “signaalfunctie” waarmee de apothekers hun rol op het gebied van medicatiebegeleiding kunnen oppakken. Verder moest de uitwisseling van informatie overal storingsvrij en foutloos verlopen en moest de uitgewisselde informatie compleet en juist zijn. We hebben daarvoor alle systeemcombinaties getest. Huisartsen, apotheken en ziekenhuizen werken namelijk allemaal met meerdere verschillende systemen. De eerste tests zijn begin 2014 gestart en het bleek dat veel pakketten onderling nog niet goed werkten. We wilden eerst per 1 juli over, maar dat lukte niet vanwege de onvolkomenheden in de uitwisseling. Gelukkig hebben leveranciers en VZVZ onze signalen goed opgepakt en de noodzakelijke verbeteringen doorgevoerd. Vervolgens heeft onze projectapotheker nog heel veel werk verzet om het uitzetten van OZIS – wat in de vele verschillende systemen gecoördineerd moet gebeuren en waarover ook alle gebruikers goed geïnformeerd moeten worden – in goede banen te leiden. Uiteindelijk zijn we per 5 november definitief overgestapt in Friesland en daarmee lopen we landelijk voorop.’
Zijn de zorgpartijen tevreden?
‘Twee weken terug hadden we een GERRIT open podium, waarin we met veel zorgaanbieders de eerste ervaringen hebben uitgewisseld. Daar sprak bijvoorbeeld de coördinator van het Apotheek Service Punt uit het ziekenhuis Nij Smellinghe. Zij vertelde dat de overgang na enige kinderziektes goed verlopen is en dat het systeem nu goed werkt. Zij was blij met de overgang maar had in de praktijk nog wel last van het relatief lage percentage patiënttoestemmingen. Bij OZIS kregen zij meer dan 95 procent van de opgevraagde gegevens, omdat patiënten geen toestemming hoefden te geven. Nu is het percentage fors lager en moeten zij de gegevens per telefoon, fax of via de patiënt opvragen. We zien wat dat betreft nog grote verschillen tussen de apotheken. De ene apotheek zit er hard achteraan en scoort nagenoeg honderd procent toestemming. Andere zorgverleners kiezen ervoor om bijvoorbeeld alleen een brief te sturen. De “achterblijvers” met nog weinig toestemming krijgen nu veel meer aanvragen voor medicatiegegevens. Dat kost hen allemaal extra tijd en moeite. We zien daardoor nu de toestemmingsaantallen ineens sneller oplopen. Honderd procent zullen we wel niet halen, maar ik verwacht dat we vrij snel op acceptabel niveau zitten.’
