CBS publiceerde onlangs de meest recente pgb-verbruikscijfers en thuiszorgorganisatie ZusterJansen.nl analyseerde die.

Noorden veel, westen weinig

De top vier van gemeenten met het hoogste percentage inwoners dat een pgb ontvangt, bestaat in zijn geheel uit Groningse gemeenten. In Oldambt maakt 2,71% van de inwoners gebruik van een pgb. De overige drie gemeenten zijn Pekela (2,46%), Stadskanaal (2,4%) en Veendam (2,27%).
De vier gemeenten met het laagste pgb-gebruik liggen allemaal in Noord-Holland. Blaricum kent het laagste percentage (0,25%). Ook in Laren (0,35%), Diemen (0,36%) en Volendam-Edam (0,42%) is het verbruik relatief laag.

Vergrijzing mogelijke oorzaak

Als mogelijke verklaring noemt onderzoeker Alex de Leeuw van ZusterJansen.nl in eerste instantie de vergrijzing. ‘We zien meer pgb-gebruik in de krimpregio’s, waar de vergrijzing relatief sterk is. We hebben ook de cijfers van zorg in natura bekeken, en ook die liggen in de meeste krimpregio’s hoger  dan elders. De zorgvraag in zijn geheel is daar dus groot, zeker als het gaat over de Wlz.’

Verschil in toegankelijkheid

Een andere verklaring ligt volgens De Leeuw in de toegankelijkheid. ‘Dat is tweeledig’, legt hij uit, ‘Het gaat om te beginnen over de procedure, of die eenvoudig is of ingewikkeld.’ Daarnaast vermoedt hij een verband met het voorzieningenniveau. Een hoger pgb-gebruik kan wijzen op minder mogelijkheden voor zorg in natura. ‘Als een zorgvraag niet opgelost kan worden met zorg in natura, is een oplossing zoeken met een pgb een logische keuze.’

Welvaartsniveau

De Leeuw wijst erop dat eenduidige conclusies over de verklaringen op basis van deze enkelvoudige analyse lastig te trekken zijn. Dat geldt bijvoorbeeld bij het verband tussen welvaart en pgb-gebruik. ‘Dat verband zien we zeker in de Groningse gemeenten, die naast een grote zorgvraag te maken hebben met hoge armoedecijfers. Maar in de welvarende gemeente Rozendaal zien we ook een hoge zorgvraag, voor wat betreft de Wlz zelfs de hoogste van het land.’