De kosten van no shows zijn hoog, laten ziekenhuizen weten aan Zorgvisie. De meeste hebben het niet precies becijferd, maar komen uit op enkele miljoenen euro’s per jaar. UMCG schatte onlangs in een interview met RTV Noord de jaarlijkse kosten op 3 à 3,5 miljoen euro. 

Boetes opleggen

15 van de 55 mensen die hebben meegedaan aan de poll vinden dat ziekenhuizen dan ook boetes moeten opleggen aan mensen die niet komen opdagen op afspraken. “We klagen wanneer er wachttijden zijn of de kwaliteit niet goed is. Het minste dat we dan als burger kunnen doen, is komen opdagen bij onze afspraak”, zegt een respondent.  

Sommige van deze respondenten zien een rol weggelegd voor de zorgverzekeraar bij no shows. Zo kunnen zorgverzekeraars volgens een respondent in hun polis opnemen dat bij no shows de patiënt de kosten zelf dient te vergoeden. De zorgverzekeraar moet de kosten dan verrekenen met de verzekerde. 

De positie van ziekenhuizen ten opzichte van zorgverzekeraars wordt volgens een van de lezers ook verzwakt door no shows. “Ons ziekenhuis gaat nu inzetten op sms-berichten aan de patiënt om no shows te voorkomen. Voor het ziekenhuis is dit belangrijk, want gaten in de productie verzwakt onze positie ten opzichte van de zorgverzekeraars.” 

Afspraak zonder afstemming

Veel respondenten vinden dat ziekenhuizen de hand in eigen boezem moeten steken. Sommige ziekenhuizen versturen nog brieven met daarin een datum en tijdstip voor een afspraak zonder na te gaan of de patiënt op dat moment wel kan. Deze brieven worden verstuurd naar adressen waar de patiënt inmiddels niet meer woont. Vervolgens zijn ziekenhuizen telefonisch slecht bereikbaar om de afspraak te kunnen wijzigen. Een van de Zorgvisie-lezers zegt: “Eerst maar eens uitzoeken waarom mensen niet komen opdagen.”  

Volgens een adviseur patiëntenlogistiek maken ziekenhuizen consulten van vijf minuten en moeten patiënten vervolgens ook nog eens wachten in de wachtkamer omdat andere consulten uitlopen. “Patiënten moeten een halve dag in de agenda reserveren vanwege barre logistiek en een soort van no show door het ziekenhuis. Je krijgt wat je verdient!”

Niet-nuttige afspraken

Een kwaliteitsmedewerker uit een ziekenhuis vindt ook dat sommige afspraken gewoon niet nuttig of onnodig zijn. Het zijn standaard afspraken die volgens de protocollen gemaakt worden omdat het nu eenmaal zo gaat of omdat het goede gesprek niet wordt gevoerd. “Kritisch met patiënt bespreken of een afspraak nodig is – misschien kan het ook telefonisch – en waarom. Mijn kind is ook patiënt en ik kreeg twee jaar na het laatste polibezoek ineens een uitnodiging voor een poliafspraak. Zonder uitleg waarom en hoe lang het zou duren. Na een telefoontje om de datum van de afspraak te wijzigen, begreep ik dat mijn kind op de wachtlijst stond en dat dit automatisch gaat. Uiteindelijk waren we een groot deel van de middag daar omdat er testen gedaan werden, dat wisten we van tevoren niet. Communicatie en afstemming zijn dus erg belangrijk.”

Koppeling met pgo

‘De patiënt centraal stellen’ blijkt uit deze reacties van lezers dus nog niet in alle ziekenhuizen zo gangbaar. Een van de respondenten vraagt zich dan ook af waarom het maken van afspraken en het sturen van bevestigingen en herinneringen geen onderdeel is van persoonlijke gezondheidsomgevingen (pgo’s), zoals MedMij. Op die manier krijgen patiënten meer controle over hun eigen afspraken.    

Uit de reacties blijkt ook dat veel mensen genuanceerder kijken naar no shows bij de ggz. Binnenkort verschijnt Zorgvisie een apart artikel over no shows in de ggz.