Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

NZa wil waardegedreven bekostiging van zorg

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
De NZa wil de bekostiging van zorg baseren op toegevoegde waarde voor patiënten. Voor waardegedreven bekostiging moet er meer transparantie komen over kwaliteit van zorg. In de Wlz moet een benchmark komen. Verder adviseert de NZa de bewindslieden van VWS in nieuwe zorgakkoorden harde afspraken te maken over substitutie, e-health, innovatie, taakherschikking en preventie.
VBHC, waardegedreven bekostiging zorgen bekostiging
Foto: Fotolia

De Nederlandse gezondheidszorg staat er volgens de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) goed voor. Maar er zijn wel enkele grote uitdagingen om goede zorg toegankelijk en betaalbaar te houden, schetst de NZa in een brief aan de drie nieuwe bewindslieden van VWS. Zo worden mensen steeds ouder, stijgt de zorgvraag en zal ook het aantal mensen met meerdere chronische aandoeningen de komende jaren fors stijgen. Daarmee komen er dus ook steeds meer mensen die zorg ontvangen uit de drie verschillende domeinen: via de Wmo, de Wlz en de Zorgverzekeringswet. Patiënten hebben last van die schotten. Maatwerk over de domeinen ontbreekt vaak.

Waardegedreven bekostiging van zorg

De NZa wil geen grote stelselwijziging, want dan ontstaat er alleen maar weer nieuwe schotten. Om integrale zorg en maatwerk mogelijk te maken moeten zorgaanbieders meer samenwerken in netwerken. Nieuwe vormen van bekostiging kunnen daarvoor een belangrijke rol spelen. De bekostiging sluit nu nog aan bij wetten, niet bij patiënten. De huidige bekostiging is daarnaast te veel gebaseerd op het aantal verrichtingen, terwijl die lang niet altijd zinnig zijn. Zo lang zorgaanbieders via de bekostiging toch betaald krijgen voor onzinnige zorg, blijft een prikkel bestaan om die te leveren. De NZa wil daarom weg van volume en naar waardegedreven zorg toewerken, value based healthcare. De bekostiging van zorg moet worden gebaseerd op voor patiënten relevante uitkomsten. Voor de weg naar waardegedreven bekostiging bestaat geen blauwdruk. Wel ziet de NZa veelbelovende regionale experimenten met bundelinkoop, waar binnen een regio integrale financiering plaatsvindt.

Transparantie over kwaliteit

Meer transparantie over de kwaliteit van zorg is een belangrijke voorwaarde voor waardegedreven bekostiging. Zorgverzekeraars kunnen zorgaanbieders die inzetten op kwaliteit pas belonen als er openheid is over uitkomsten van zorg. Op het gebied van transparantie moet de zorg volgens de NZa nog wel de nodige stappen zetten. Er is op dit moment weliswaar meer transparantie dan ooit, maar de burger heeft nog maar beperkt toegang tot relevante keuze-informatie. De NZa noemt diverse obstakels op weg naar meer transparantie. ‘Een valkuil bij transparantie is te verdwalen in discussies over de exacte indicatoren. Te blijven focussen op de effecten van de patiëntpopulatie op de uitkomsten. Of te blijven hangen in de afweging tussen administratieve lasten en transparantie’, schrijft de NZa. Ook beperken initiatieven zich tot een enkele instelling of een kleine groep van partijen. En er ontbreekt vaak samenhang tussen diverse initiatieven. De NZa roept de bewindslieden op tot een heldere visie op transparantie van kwaliteit (en prijzen), en specifiek op de rol daarbij van de NZa, Zorginstituut Nederland en de IGZ.

Harde afspraken in zorgakkoorden

Opvallend is het advies om harde afspraken te maken in de zorgakkoorden over e-health, innovatie, taakherschikking en preventie. Dat is bij de oude zorgakkoorden (tot en met 2017) nagelaten en de Algemene Rekenkamer oordeelde daar eind 2016 bikkelhard over. Er is behoefte aan afspraken die gemonitord kunnen worden en waaraan partijen gehouden kunnen worden. Essentieel is deze afspraken over de sectoren heen te maken om afwenteling te voorkomen. Als goed voorbeeld noemt de NZa de afspraken over substitutie van zorg van ziekenhuizen naar eerstelijnszorg ter grootte van 75 miljoen euro in het zorgakkoord 2018. De NZa gaat bekijken of partijen zich houden aan die afspraken.

Ongecontracteerde zorg

De NZa stipt in de brief van elf pagina’s nog veel meer thema’s aan. Een ongewenste trend is de toename van de ongecontracteerde zorg. Steeds meer zorgaanbieders weigeren een contract te sluiten met zorgverzekeraars en onttrekken zich aan de afspraken die bij hoofdlijnenakkoorden zijn gemaakt. Zorgverzekeraars zouden meer bevoegdheden moeten krijgen om fraude bij ongecontracteerde zorgaanbieders aan te pakken.

NZa wil benchmark voor Wlz-aanbieders

In de Wlz zou een benchmark moeten komen die inzicht biedt in kwaliteit en kosten. De NZa stelt vast dat er steeds meer geld naar de Wlz gaat, terwijl er steeds minder patiënten in de Wlz zijn. Tegelijkertijd zijn in de prestaties van zorgaanbieders grote verschillen, ongeacht het budget. Er zit volgens de NZa financieel nog veel lucht in het systeem als zorgaanbieders meer van elkaar leren en als zorgkantoren kwaliteit meer belonen. De NZa denkt aan het opzetten van een benchmark om een bijdrage te leveren aan transparantie en vergelijkbaarheid.

1 REACTIE

  1. Wat betreft de ongecontracteerde zorg. Ik ken diverse ongecontracteerde zorginstellingen die wel een contract met zorgverzekeraars willen sluiten, maar dat niet kregen omdat er al voldoende keuzevrijheid voor clienten in de regio zou zijn. Met dit soort drogredenen sluit je zorginstellingen onterecht uit. Ongecontracteerde zorg zou omgezet moeten kunnen worden in gecontracteerde zorg op basis van redelijke geschiktheidseisen. De client bepaalt dan voor welke aanbieder men kiest.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.