Grote thuiszorginstellingen vrezen tot wel veertig procent van hun huidige omzet aan huishoudelijke verzorging kwijt te raken als die per 1 januari overgaat naar de WMO. Ze hebben in hun werkgebied traditioneel een groot marktaandeel, vaak rond de negentig procent. Omdat veel gemeenten in hun bestek eisen dat er minimaal drie aanbieders van thuiszorg zijn, weten ze op voorhand dat ze omzet gaan kwijtraken.
Marktaandeel
“We weten dat we mogelijk marktaandeel gaan verliezen”, zegt bestuurder Marlene Jansberg van GroenekruisDomicura in Maastricht. “Daarom dingen we ook buiten ons werkgebied mee in de aanbesteding. Dat doet iedereen.”
Omzetverlies
Ook thuiszorgorganisatie Valent RDB in Katwijk gaat in andere regio’s meedoen. De organisatie kan wel twintig tot veertig procent van de omzet kwijtraken, vertelt bestuurder Jules de Vries. “Gemeenten eisen dat er drie tot vijf aanbieders komen die ieder minimaal twintig procent van de markt kunnen bedienen. We hebben in sommige gebieden wel 95 procent marktaandeel. We weten dus zeker dat we moeten inleveren.”
Onderaannemer
Volgens De Vries is mee bieden in andere regio’s een belangrijke manier om het risico op omzetdaling op te vangen. Daarnaast verwacht hij dat er veel allianties worden gesloten met andere partijen om als onderaannemer de huishoudelijke verzorging uit te voeren.
Pgb ontsnappingsroute
Ook ziet De Vries het persoonsgebonden budget (pgb) als “ontsnappingsroute”. Hij legt uit dat er klanten zullen zijn die worden gedwongen om te wisselen van zorgaanbieder. Als zij toch bij hun vertrouwde aanbieder willen blijven, dan kunnen ze dat via het pgb regelen. Alleen krijgen ze dan wel minder uur thuiszorg, want de pgb-tarieven liggen onder de tarieven van het College Tarieven Gezondheidszorg.
Rondpompen mensen en geld
Diverse directeuren wijzen erop dat er na de WMO-aanbesteding zorgaanbieders zijn die geen klanten en werknemers hebben, maar wel het geld krijgen van gemeenten omdat ze de aanbesteding hebben gewonnen. De verliezers hebben juist wel klanten en werknemers, maar geen geld meer om de zorg uit te voeren. “De WMO zal leiden tot het rondpompen van geld en werknemers”, voorspelt bestuurder Croes van Zorgcirkel Waterland in Purmerend. Brancheorganisatie ActiZ herkent de geluiden, maar vindt het te vroeg om van een landelijke trend te spreken. “We zijn nog bezig met een inventarisatie”, laat een woordvoerder weten.
(ZorgVisie – Bart Kiers)