Thuiszorginstellingen staan door bezuinigingen in de AWBZ en de invoering van de Wmo onder zware druk om de kosten in de bedrijfsvoering te verlagen. De tarieven die gemeenten bieden voor thuiszorg liggen veel lager dan in de AWBZ.
Indicatiestelling Wmo
De indicatiestelling van gemeenten stelt thuiszorgorganisaties voor een nog groter probleem. Gemeenten laten de thuiszorg voor een veel groter deel dan in de AWBZ uitvoeren door goedkopere alfahulpen, waardoor thuiszorginstellingen voor personeel in vaste dienst geen werk hebben. Ze proberen hun organisaties aan de nieuwe omstandigheden aan te passen door mensen in loondienst te vervangen door alfahulpen.
Onderzoek FNV
Landelijk zou het gaan om 25.000 á 30.000 mensen in loondienst, concludeert William Moorlag van de FNV AbvaKabo. Hij baseert zich op een onderzoek onder zeven grote instellingen in Noord-Nederland, waaronder de Evean Groep. Deze instellingen, met een marktaandeel van ruim tien procent, willen 2500 á 3000 vaste
Constructie
De Evean Groep bevestigt dat het plan om 2500 mensen in loondienst om te zetten naar een alfahulpconstructie, maar benadrukt dat nog wordt onderzocht hoe dat moet gebeuren. “In ieder geval op basis van vrijwilligheid”, zegt woordvoerster Esther van Dalen
Geruisloos
De overgang is al in 2007 ingezet, maar de grote bulk wordt in 2008 verwacht. Het proces verloopt vrij geruisloos, omdat het niet via gedwongen ontslagen gaat, aldus Moorlag. Thuiszorgorganisaties brengen de verschuiving tot stand via het reguliere verloop en door tijdelijke contracten niet te verlengen.
Onder druk
Ook zetten ze individuele werknemers onder druk in ‘een-op-een’-gesprekken, vertelt Moorlag. “Als een vaste cliënt van een werknemer een herindicatie krijgt voor goedkopere zorg, dan krijgen werknemers een onmogelijke keuze voorgeschoteld. Of je wordt alfahulp, of je accepteert een andere klant op 30 kilometer afstand.”
Werken in zorg onaantrekkelijk
Moorlag vindt de ontwikkeling schandalig. “Er ontstaat een grote klasse van werkende armen. Werken in de zorg wordt gemarginaliseerd. De doorstroom van thuishulpen naar verzorgenden van niveau drie neemt af, terwijl daar juist een groot tekort wordt verwacht.”
Bussemaker wil CAO voor alfahulpen
Staatssecretaris Bussemaker van VWS is tegen een gedwongen overgang van werknemers in loondienst naar alfahulpen, maar heeft tot nu toe geen wettelijke maatregelen genomen om deze trend tegen te gaan. Ze laat onderzoeken of alfahulpen onder een CAO kunnen vallen.
Miljoenenclaim CNV
De vakbond CNV laat onderzoeken of alfahulpen niet gewoon een werkgevers-werknemersrelatie hebben. Als dat zo is, dan hadden ze de afgelopen jaren onder de CAO Thuiszorg moeten vallen. Dat kan leiden tot een miljoenenclaim op werkgevers wegens het niet naleven van de CAO. (Zorgvisie – Bart Kiers)
