Zo zijn in de geestelijke gezondheidszorg, ondanks alle activiteiten vanuit zowel de NZa als alle andere partijen, de wachttijden niet gedaald. Ook in de ambulancezorg en medisch-specialistische zorg is dit het geval, hoewel er volgens de NZa goede hoop is dat de responstijden in de ambulancezorg binnen afzienbare tijd gaan teruglopen. De samenwerking binnen de ambulancezorg is verbeterd. De samenwerking tussen medisch specialisten varieert.
Casemanagement dementie
De NZa ziet ook ‘lichtpuntjes’. In de wijkverpleging loopt de wachttijd voor casemanagement dementie terug. Ook de wachtlijstbemiddeling raakt meer bekend bij burgers door inspanningen van zorgverzekeraars en zorgkantoren en er wordt meer gebruik van gemaakt.
NZa
Om de wachttijden terug te dringen, heeft de NZa in mei 2017 het Actieplan wachttijden in de zorg opgesteld voor vijf projecten waar toegankelijke zorg voor patiënten centraal staat in de medisch-specialistische zorg, ambulancezorg, wijkverpleging, langdurige zorg en geestelijke gezondheidszorg. Het beeld in de vijf sectoren is wisselend, zegt de NZa. De beste resultaten worden geboekt als aanbieders en zorgverzekeraars onderling regionaal of per specialisme afspraken maken over de wachttijden. Voor oogziekten bijvoorbeeld hebben oogartsen, optometristen, verzekeraars, huisartsen, beroeps- en patiëntenorganisaties samen met de NZa afspraken gemaakt om de wachttijden terug te dringen.
Medisch specialistische zorg
De wachttijden in de medisch-specialistische zorg overschrijden nog steeds de Treeknorm. Gezien de huidige personeelstekorten verwacht de NZa dat deze overschrijding in de aankomende jaren zal toenemen als er niet meer gebeurt. Zij wil dat zorgverzekeraars en aanbieders meer investeren in initiatieven die bijdragen aan het terugdringen van de wachttijden en daarbij intensiever samenwerken om deze initiatieven tot een succes te maken.
De Regeling wachttijden en wachtlijstbemiddeling medisch-specialistische zorg is aangepast met als belangrijkste wijziging per 1 januari 2018 dat aanbieders patiënten erop moeten wijzen dat zij bij hun zorgverzekeraar terecht kunnen voor zorgbemiddeling als er geen afspraak gepland kan worden binnen de Treeknorm. Datzelfde geldt voor zorgverzekeraars. Vanaf 1 augustus 2018 moeten aanbieders de gegevens over de wachttijden in een vast format op de website publiceren, de NZa spreekt zorgaanbieders aan die in gebreke blijven. Hierdoor is de wachttijdinformatie in de medisch specialistische zorg maandelijks beter te monitoren.
Ambulancezorg
Ondanks de inspanningen van zorgverzekeraars en aanbieders maakt de NZa zich nog grote zorgen over de responstijden van ambulances. In het merendeel van de regio’s wordt de norm niet gehaald. Zorgverzekeraars en aanbieders spannen zich wel meer in om de responstijden van ambulances terug te dringen. Deze verantwoordelijkheid en noodzaak wordt ook door de zorgverzekeraars ervaren. Er wordt samengewerkt aan effectieve verbeteringen, zoals het optimaliseren van de samenwerking in de meldkamers, nieuwe toepassingen van de software en het werven van nieuw personeel. De NZa signaleert een duidelijke verbetering in de houding van zorgverzekeraars maar dit heeft nog niet geresulteerd in verbeterde prestaties.
Wijkverpleging
In vier van de zes probleemregio’s op het gebied van casemanagement dementie zijn de wachttijden gedaald tot onder de Treeknorm. Doordat het veld de urgentie voelt, wordt er beter samengewerkt om problemen op te lossen, zo stelt de NZa. In de regio’s waar nog geen goede samenwerking is ontstaan, ‘is geen netwerk en opeens geen inzicht meer’. De NZa roept partijen op in die regio’s waar nog geen sprake is van een goed werkend netwerk, dit alsnog te realiseren. Vanaf 1 december 2018 is registratie van de wachttijden in het casemanagement dementie verplicht.
Langdurige zorg
Zorgkantoren zetten zich volop in om meer zichtbaar te worden voor cliënten en leveren een actieve bijdrage aan het terugdringen van de wachtlijsten. Hoewel zorgkantoren meer contact hebben met wachtenden, kan het inzicht in wie waarom op de wachtlijst staat en of deze situatie verantwoord is, beter. Door gerichter contact van het zorgkantoor en de aanbieder met wachtenden zijn spoedopnames wellicht te voorkomen. De NZa gaat hier tijdens controles scherper op toezien.
Ggz
In de ggz zijn de wachttijden niet gedaald ondanks alle activiteiten vanuit zowel de NZa als alle andere partijen. Dat is teleurstellend, zo stelt de NZa. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars moeten de wachttijden samen aanpakken. Daarnaast moet ook iedere partij doen wat hij kan. Volgens de NZa kan dat beter. Hoewel de branchepartijen in mei 2018 een voorstel hebben gedaan voor vervolgacties, blijft de NZa zich zorgen maken over de effectiviteit en de daadwerkelijke resultaten. ‘Het is van belang dat het niet blijft bij goede plannen maar dat er daadwerkelijk verandering wordt ingezet.’
Rapport Wachttijden
Lees hier het rapport Wachttijdprojecten Tussenstand.
De te lange ambulancewachttijden kunnen écht niet. Ik verwacht van de NZa dat men daar veel meer stampij over gaat maken. Het gaat regelmatig om leven en dood of blijvende invaliditeit of niet!
Verder ben ik benieuwd of er een verband is tussen de budgettering middels bijv. de Hoofdlijnakkoorden waarmee het minVWS de laatste jaren de zorguitgaven beteugelt. En waarover ook de Algemene Rekenkamer zijn zorgen heeft uitgesproken; zie https://www.zorgvisie.nl/zorgakkoord-levert-inhoudelijk-nog-niets-op/.