Wat zou er op die innovatieagenda moeten komen te staan? Naar mijn mening niet zoveel. Innovatie is beperkt maakbaar en stuurbaar. Innovatie ‘gebeurt’ vooral. Subsidieprogramma’s blijken bijvoorbeeld weinig impact te hebben. Subsidies leiden tot pilots en rapporten, maar niet tot innovaties die beklijven en opschalen. Er wordt een pilot doorlopen, maar het leidt niet tot veelvoudig gebruik. De rol van de overheid moet en mag daarom beperkt zijn tot het wegnemen van nodeloze belemmeringen in regelgeving en financiering en het investeren in de nationale infrastructuur.

Vaart maken

Dat laatste is wat mij betreft urgent. Er moet meer vaart gemaakt worden met de ontwikkeling van onze nationale e-health-infrastructuur en bijbehorende standaardisatie. Als in Nederland de aanleg van het elektriciteitsnet op dezelfde manier zou hebben plaatsgevonden, zouden grote delen van Nederland zich vandaag de dag nog steeds moeten behelpen met kaarslicht. Investeringen in de nationale e-health-infrastructuur moeten net zo vanzelfsprekend zijn als investeringen in onderwijs, wegen en veiligheid.

Moeizame start LSP

Het landelijke schakelpunt (LSP) heeft enkele jaren geleden een moeizame doorstart gemaakt en komt nu tergend langzaam op gang. Het gebruik beperkt zich nog steeds tot maar twee toepassingen: inzage in het huisartsdossier bij waarneming en uitwisseling van medicatiegegevens tussen huisarts en apotheek. Iedere uitbreiding levert hevige discussies op. Het jaarlijkse budget is beperkt. Tegelijk zijn er tientallen andere toepassingen die dringend vragen om standaardisatie en landelijke of regionale faciliteiten voor gegevensuitwisseling. Tal van e-health-initiatieven in Nederland worden momenteel belemmerd doordat dit niet geregeld is. Denk aan ketenzorg, persoonlijke gezondheidsdossiers, zelfzorg, eMentalHealth, verwijzingen, teleconsultatie.

Succesvolle voorbeelden

Ik hoop dat de innovatieagenda vooral kort zal zijn. Het is opvallend dat de meest succesvolle voorbeelden van innovatie in de zorg het gevolg zijn van betrokken en bevlogen ondernemerschap. Neem Buurtzorg voor wijkzorg. Of Zorgdomein voor digitaal verwijzen. Of Pal4 voor zorg op afstand. Of VitalHealth voor ketenzorg. Met taaie vasthoudendheid en grote maatschappelijke betrokkenheid wisten deze Nederlandse ondernemingen een innovatieve dienst of product op de markt te brengen. Elk van hen is zeer succesvol. Geen van hen bestaat bij de gratie van subsidie. De talloze belemmeringen in de zorg wisten zij te overwinnen. Met elkaar hebben zij een positieve impact op de zorg voor de gezondheid van miljoenen Nederlanders. Misschien moet dat eens op de agenda.

Laurens van der Tang

CEO VitalHealth Software