De term BCM is vooral bekend uit de ICT-wereld. Het omvat echter veel meer dan ‘slechts’ scenario’s voor het geval computersystemen uitvallen of onderbroken worden. Volgens adviseur Koos van der Spek van Verdonck, Klooster & Associates betreft BCM alle primaire bedrijfsprocessen binnen het ziekenhuis. ‘Het woord ‘business’ in de term BCM geeft aan dat het gaat om plannen en afspraken die gericht zijn op het in stand houden van cruciale bedrijfsprocessen, wat er ook gebeurd. Vaak zie je dat de hele keten kan blokkeren als er op een afdeling iets verkeerd gaat.’

Brand

Als voorbeeld neemt Van der Spek de fictieve casus van een topklinisch ziekenhuis.‘Op maandagochtend wordt de raad van bestuur gewaarschuwd dat er brand is uitgebroken op de eerste verdieping waarbij het klinisch chemisch laboratorium volledig is uitgebrand. Nadat de brand geblust is en de eerste brandweerwagens het ziekenhuisterrein weer verlaten beginnen de eerste problemen voor de andere afdelingen op te spelen. Zo is er per direct een oplossing nodig voor het aantal wachtende spoedanalyses dat op begint te lopen. Daarom besluit de raad van bestuur om alle analyses te laten uitvoeren in een ziekenhuis in de buurt. Door verschil in werkwijze tussen de twee ziekenhuizen loopt het proces dermate veel vertraging op dat de eerste analyses al te laat zijn, waarna besloten wordt om alle behandelingen waarvoor een spoedanalyse is vereist te staken en de betreffende patiënten door te sturen naar andere ziekenhuizen. De media beginnen ondertussen vragen te stellen of de patiëntveiligheid wel gewaarborgd is en waarom er niet vooraf is nagedacht over een dergelijk scenario.’

Onderzoek

Als er in dit voorbeeld inderdaad betere afspraken waren gemaakt tussen de twee ziekenhuizen,had het zorgproces niet een dergelijk grote vertragingopgelopen. Student Business Information Systems (BIS), Jesse Struick, heeft vanuit Verdonck, Klooster & Associates onderzoek gedaan naar de volwassenheid van BCM bij 15 Nederlandse ziekenhuizen. Dit onderzoek vond plaats in het kader van het afstuderen voor de masteropleiding BIS aan de Universiteit van Amsterdam. Struick: ‘Op basis van een bestaand BCM volwassenheidsmodel uit 2005 hebben wij een eenvoudig hanteerbare benchmarkmethode ontwikkeld die is toegepast bij de ziekenhuizen. De scoring is gedaan aan de hand van een self-assessment van de BCM verantwoordelijke van het ziekenhuis.’

Volwassen

Maar 33 procentvan de onderzochte ziekenhuizen is voldoende BCM-volwassen op de integrale aanpak. En slechts 60 procent van de onderzochte ziekenhuizen zegt continuïteit mee te nemen bij inkooptrajecten. ‘Uit de resultaten is er een beeld ontstaan dat de helft van de onderzochte ziekenhuizen voldoende BCM volwassen is en daardoor voldoende veerkracht heeft om een crisis te doorstaan’, zegt Struick. ‘Bij de andere helft van de ziekenhuizen is BCM onvolwassen en dient deze verbeterd te worden.’

Integraal plan

Volgens Van der Spek en Struick begint het verbeteren van BCM met het formuleren van een BCM beleid met voldoende mandaat. ‘Het is ook belangrijk dat de aanpak integraal wordt opgezet. Een goed voorbeeld is een groot academisch ziekenhuis dat voor de gehele zorgorganisatie één integraal BCM plan heeft opgesteld. Per afdeling is dit aangevuld met specifieke BCM aspecten voor die afdeling. ‘Uitgangspunt hierbij zijn de belangrijkste processen van de organisatie.’