Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Kankermedicijnen worden breder ingezet

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Antikankermiddelen zouden sneller beschikbaar moeten komen voor andere kankersoorten dan waarvoor ze zijn geregistreerd. Nauwe samenwerking tussen de farmacie en Nederlandse ziekenhuizen moet dat mogelijk maken.
chemotherapie.vierkant.fotolia.gif
Fotolia

Dit meldt het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam.

Niet geregistreerd
Dertien ziekenhuizen en twee farmaceuten doen aan het onderzoek mee dat het Antoni van Leeuwenhoek coördineert namens het zogeheten Center for Personalized Cancer Therapy. In het onderzoek worden geneesmiddelen ter beschikking gesteld voor kankersoorten waarvoor ze nog niet getest en daardoor normaal gesproken ook niet beschikbaar zijn. Aan het onderzoek doen momenteel dertien ziekenhuizen en twee farmaceuten mee. Deze farmaceuten, Roche en AstraZeneca, leveren de eerste vijf geneesmiddelen aan. AstraZeneca stelt olaparib beschikbaar. Roche levert pertuzumab en trastuzumab (in combinatie), vemurafenib en cobimetinib (in combinatie), erlotinib en vismodegib.

Antikankermedicijnen
De Nederlandse oncologen en farmaceuten hopen in samenwerking de toepassing van antikankermiddelen te verbreden en te versnellen. De studie omvat geneesmiddelen die zich richten op een specifiek kenmerk van de tumorcel,  vaak een bepaalde genmutatie. Dit heet ‘targeted therapy’.  Hoogleraar Emile Voest, bestuurslid in het Antoni van Leeuwenhoek: ‘Zulke geneesmiddelen worden ontwikkeld en geregistreerd voor een bepaald type kanker. Daarvoor worden ze ook vergoed. Er zijn echter andere kankersoorten waarbij een tumor hetzelfde specifieke kenmerk kan hebben. Een patiënt met zo’n andere kankersoort kan baat hebben bij het middel, maar krijgt het middel niet als het niet geregistreerd is voor zijn kankersoort.’

Farmaceuten
Farmaceuten moeten voor een geneesmiddel voor iedere kankersoort een nieuwe registratieprocedure volgen; vaak gebeurt dat maar voor een of twee veel voorkomende kankersoorten. Voor kankersoorten waarbij een specifiek kenmerk op de tumor maar zelden voorkomt, wordt registratie nu vaak niet aangevraagd vanwege de hoge kosten van een effectiviteitstudie. Als zo’n middel in uitzonderlijke gevallen aan een uitbehandelde patiënt wordt gegeven omdat uit DNA-onderzoek is gebleken dat een bepaalde genmutatie op de tumor aanwezig is dan moet het ziekenhuis dat uit eigen zak betalen. 

DRUP
Deze Drug Rediscovery Protocol-studie biedt uitbehandelde patiënten, van wie de tumor een specifiek kenmerk heeft waarvoor bij andere tumorsoorten een geregistreerd goed werkend middel bestaat, toegang tot dat bewuste middel. Tot nu toe zijn vijf behandelingen in de studie opgenomen. Ieder middel wordt toegediend aan enkele tientallen patiënten met verschillende kankersoorten. Uit de studie moet blijken welk middel bij welke tumorsoort werkt en bij welke tumorsoort niet. De studie levert mogelijk winst op voor patiënten voor wie nu geen behandeloptie meer bestaat. Zij krijgen van de farmaceut het anti-kankermiddel verstrekt. Voor de farmaceut levert de studie waardevolle informatie op: voor het eerst wordt gestructureerd door artsen vastgelegd hoe de middelen werken bij de verschillende kankersoorten waarvoor zij niet geregistreerd zijn.

Borstkanker
Een bekend voorbeeld is het middel trastuzumab dat zich richt op een veelvoorkomende genmutatie bij borstkanker. Die mutatie komt in veel mindere mate ook voor bij patiënten met maagkanker. Bij deze groep patiënten bleek het middel ook effectief.  Een negatief voorbeeld is vemurafenib, een middel dat effectief is bij een bepaalde genmutatie die vaak voorkomt bij patiënten met melanoom. Omdat diezelfde mutatie ook vaak wordt gezien bij darmkanker was het vermoeden dat het middel ook die groep mensen met darmkanker zou helpen. Dit bleek uiteindelijk niet het geval.

Ziekenhuizen
De ziekenhuizen die meedoen met de trials zijn: Antoni van Leeuwenhoek, Erasmus MC, UMC Utrecht, Meander medisch centrum, VUmc, UMC Groningen, Radboud UMC Nijmegen, Maastricht UMC, LUMC, Elisabeth Twee Steden Ziekenhuis, Amphia Ziekenhuis, Franciscus Gasthuis & Vlietland, Máxima  Medisch Centrum en Zuyderland Ziekenhuis Sittard-Heerlen. 

Dossier Kwaliteitsnormen
Om kwaliteit te garanderen stellen wetenschappelijke verenigingen kwaliteitsnormen op. Zorginstellingen proberen hier zo goed mogelijk aan te voldoen, terwijl verzekeraars over hun schouders meekijken….
Lees meer >>

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.