Wat is de stand van zaken omtrent het Kwaliteitsinstituut?
‘We bestaan nu officieel. Omdat de politieke besluitvorming niet was afgerond, zijn we twee jaar in oprichting geweest.’
U zou veel gaan praten met partijen, hebt u dat kunnen doen?
‘Ja, maar we hadden veel meer naar buiten willen treden. Wij moesten op de achtergrond blijven en stiller zitten dan we hadden gewild omdat de Eerste Kamer nog over de wet moest besluiten. Het is een heftig bediscussieerde wet geworden. Ik begrijp wel dat de politiek zegt: “Wij hebben het primaat”.’
Hoe is het met het register?
‘Je kunt er al in kijken en er staan standaarden in, bijvoorbeeld de dementiestandaard.’
Merkt u verschil nu het Kwaliteitsinstituut officieel doorzettingsmacht heeft?
‘Ja, de zorgverzekeraars hebben ons een toezegging gedaan. Als wij komen met valide meetinstrumenten en normen, dan kappen de zorgverzekeraars acuut met al hun uitvragen. Dat betekent dat iedere zorgverzekeraar afzonderlijk zich zal houden aan die set standaarden. De meetinstrumenten voor kwaliteit van zorg zijn zo voor iedereen dezelfde. Verzekeraars kunnen concurreren op andere onderwerpen.’
Wanneer kan dat realiteit zijn?
‘Er is een convocatie om met elkaar om tafel te gaan zitten en te bespreken hoe wij aan de oproep van de minister, om het aantal kwaliteitsindicatoren te verminderen, gehoor kunnen geven. Minimaal gaat het om terugbrengen met 10 procent, maar ik denk zelf dat er minstens 30 procent van af kan. Ik zou heel blij zijn als bijvoorbeeld volgend jaar al voor borstkanker het aantal indicatoren is teruggebracht. Daartegenover zullen er ook valide indicatoren bijkomen. Het wordt wieden, bijstellen en toevoegen om tot een solide set te komen.’
Wat vindt u van uitkomstindicatoren?
‘Laten we ons niet blindstaren op PROMS. Voorlopig hebben we procesindicatoren, die moeten we niet uitvlakken. Marc Lammers heeft zijn hockeydames niet naar goud op de Olympische Spelen geloodst door op uitkomsten fixeren, maar hij heeft heel erg op het proces gefocust. Dan komt het resultaat vanzelf. PROMS en procesindicatoren vullen elkaar aan. Voor PROMS is de insteek van de patiënt van groot belang. Neem borstkanker: Als de tumor volgens de norm helemaal weg moet zijn na de eerste operatie, scoor je goed op deze indicator. Maar er zijn vrouwen die meer risico willen nemen, in ruil voor een minder uitgebreide operatie. Dan zou je het in dit voorbeeld niet goed hebben gedaan, terwijl je juist naar de patiënt hebt geluisterd. Naarmate je meer in “eind-van-het-levendiscussies” terechtkomt, wordt dat steeds lastiger.’
Zou het Kwaliteitsinstituut niet betrokken moeten zijn bij de spoedzorgdiscussie?
‘Spoedzorg: dat ligt al zo onder de regie van zorgverzekeraars dat het bijna niet meer is terug te ploegen. Jammer, want dat was zeker een onderwerp geweest voor ons. Op onderdelen kunnen we ons daar nog mee bemoeien. Denk aan de concentratie van CVA-zorg, is dat nog redelijk? Er worden allerhande aannames gedaan waarvan het maar de vraag is of ze hout snijden. Als bestuursvoorzitter van het UMC Utrecht ben ik goed op de hoogte van de situatie in het centrum voor CVA-zorg in Londen, dat als goed voorbeeld wordt gesteld. Maar de CVA-zorg is daar volgens onze experts slechter dan hier. Binnen twee uur moet een deel van de CVA-patiënten antistolling krijgen. Daarna is het vooral revalidatie. Het lijkt nu of de eerste opvang het belangrijkst is, maar dat is niet zo. Na twee uur is het allemaal langdurige zorg.’
Hoe ziet u de toekomst van het Kwaliteitsinstituut?
‘Allereerst moeten we zorgen voor goede en gedragen meetinstrumenten. Als we een autoriteit zijn geworden, kunnen we ons ook inhoudelijk bemoeien met kwaliteit van zorg. Bijvoorbeeld de inzet van operatierobots of de kwaliteit van wijkverpleging. Dat wordt zeker een taak die wij ons gaan toe-eigenen.’
