Bussemaker vindt het te vroeg voor een wetswijziging, zei ze donderdag in een overleg met de Tweede Kamer. Een Kamermeerderheid steunt haar.
Sociaal aanbesteden
De staatssecretaris vertrouwt erop dat thuiszorgaanbieders, gemeenten en vakbonden tot goede regionale oplossingen. Ze wees onder meer op het rapport over ‘sociaal aanbesteden’ dat het onderzoeksbureau Significant in opdracht van VWS schreef. Daarin staan aanbevelingen over hoe gemeenten in de WMO-aanbesteding beter rekening kunnen houden met de rechtspositie van werknemers en de kwaliteit van zorg.
Bussemaker wees erop dat sommige varianten van sociaal aanbesteden ook al tijdens lopende contracten kunnen worden toegepast, zoals het afzonderlijk aanbesteden van de bemiddelingsfunctie van alfahulpen en de schakelfunctie bij de overname van personeel.
Wettelijk verankeren
Maar de oppositie onder leiding van GroenLinks vindt die aanpak te vrijblijvend. Cees Vendrik pleit voor het wettelijk verankeren van sociaal aanbesteden in de WMO. Hij wil gemeenten hiertoe verplichten, omdat uit het onderzoek van Significant blijkt dat een meerderheid van gemeenten geen rekening houdt met de rechtspositie van werknemers. Vendrik vindt de ontslagen in de thuiszorg “schandalig” en concludeert dat wettelijke dwang om gemeenten bij te sturen noodzakelijk is.
Maar Bussemaker denkt dat een wetaanpassing verkeerd kan uitpakken. Die zal de speelruimte van gemeenten verkleinen om tot goede regionale oplossingen te komen. Juist van de drie WMO-wethouders in grote gemeenten van GroenLinks krijgt ze te horen dat die geen strakker wettelijk keurslijf willen, hield ze Vendrik voor.
Operatie Herindicatie
Toch sluit Bussemaker wettelijk ingrijpen in een later stadium niet uit. Veel hangt af van hoe de ‘Operatie Herindicatie’ zal uitpakken voor cliënten en werknemers. Per 1 januari zullen 300.000 burgers een nieuwe WMO-indicatie krijgen waar ze nu, volgens een overgangsregeling, nog hun oude indicatie van het AWBZ-regime hebben. In veruit de meeste gevallen zal die nieuwe indicatie lager uitvallen. Bovendien zal die veel meer dan nu bestaan uit eenvoudig schoonmaakwerk (HH1) en niet complexere duurdere hulp (HH2). De ontslagen in de thuiszorg ontstaan vooral door deze verschuiving van HH2 naar HH1. Vakbonden en werkgeversorganisatie ActiZ verwachten dat er dan pas echt grote klappen gaan vallen in de thuiszorg.
Gezien het grote aantal herindicaties vreest Vendrik een “vermenigvuldiging” van de huidige problemen. Als dat inderdaad gebeurt, dan gaat Bussemaker de WMO misschien toch aanpassen. (ZorgVisie – Bart Kiers)
Links:
