De acute zorg was in 2017 volgens de NZa nog steeds goed toegankelijk. De stijging van het aantal patiënten in de spoedzorg leek wat af te nemen. Toch bleef de druk toenemen. ‘Uit deze monitor blijkt opnieuw dat de acute zorg voldoende toegankelijk is, maar dat de druk ook de komende jaren blijft toenemen’, aldus de NZa.

Opstopping in de keten

Momenten van onverwachte drukte zijn een bedreiging voor de bereikbaarheid van acute zorg. Opstoppingen in de keten kunnen door plotselinge toegenomen instroom, trage doorstroom of vertraging bij de uitstroom worden veroorzaakt. ‘Effectieve samenwerking in de keten is noodzakelijk om het hoofd te kunnen bieden aan momenten van piekdrukte.’ Daarom moeten zorgaanbieders in de acute zorg en zorgverzekeraars met elkaar in gesprek blijven gaan om toekomstige knelpunten te voorkomen.

Capaciteit aanpassen aan piekdrukte

Daarnaast moeten zorgorganisaties hun capaciteit beter aanpassen aan verwachte piekmomenten, vindt de NZa. Opvallend is dat de seh’s het drukst bezocht worden tussen 10.00 en 20.00 uur op de maandagen. De huisartsenposten ervaren in het weekend piekdrukte. ‘Er valt nog veel te winnen door op die momenten te zorgen dat er voldoende personeel en apparatuur beschikbaar is om de drukte op te vangen.’ De NZa benadrukt daarnaast het belang van inenting van zorgverleners tegen de griep, om griepgolven zo beter het hoofd te kunnen bieden.

Complexere zorg en toenemende druk

Uit een toekomstverkenning van de NZa in samenwerking met het RIVM blijkt dat het zorggebruik van 65-plussers met een factor twee tot vier toeneemt. ‘Gezien de complexiteit van deze zorg, betekent dit dat de druk op de keten de komende jaren zal toenemen.’ Daarnaast vergrijst de ene regio sneller dan de andere. ‘Dat betekent dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders in die regio’s nu al weten dat ze moeten gaan inspelen op structureel meer drukte.’

Integrale samenwerking

De toenemende vraag naar acute zorg vereist effectievere oplossingen om in tijden van arbeidskrapte en schaarse hulpmiddelen meer zorg te kunnen bieden. De aandacht voor de acute zorg in de hoofdlijnenakkoorden en het actieplan voor de ambulancezorg zijn volgens de NZa een goede stap, maar onvoldoende.

‘Samenwerking is het sleutelwoord.’ Zij stelt dat samenwerking tussen alle ketenpartners in de acute zorg cruciaal is om de zorg ook in de toekomst toegankelijk te houden. ‘Dat betekent dat er een gezamenlijk en gedeeld inzicht moet zijn, een onderling gecoördineerde aanpak en onderlinge kennisdeling van oplossingen die werken.’

Goede voorbeelden

De NZa ziet al goede voorbeelden, waaronder een pilot van het HMC op de seh. Die verbeterde zijn werkwijze door naast de seh-artsen altijd een radioloog, internist, cardioloog, chirurg en neuroloog tijdens de drukstbezochte uren paraat te hebben staan. In anderhalf jaar is de wachttijd met 1800 uur afgenomen en zijn meer dan 700 extra patiënten behandeld. ‘Dat soort voorbeelden verdienen navolging.’