De ziekenhuisapotheek monitort net als in andere Nederlandse ziekenhuizen onder andere de wisselwerkingen tussen verschillende medicijnen. Het unieke van de methode in St Jansdal is dat deze controle meerdere keren per dag plaatsvindt, gedurende het gehele verblijf in het ziekenhuis. Bovendien betrekt het systeem ook bloedwaardes en andere gegevens van de patiënt bij deze controle, waardoor minder en veel relevantere adviezen worden gegenereerd. Dit systeem controleert bovendien het geneesmiddelgebruik bij patiënten met een nierfunctiestoornis. Verder wordt het systeem toegepast om doelmatig antibioticumgebruik in het ziekenhuis en om juist geneesmiddelgebruik bij sondevoeding en slikproblemen te monitoren.

‘Overleg van de ziekenhuisapothekers met de voorschrijver naar aanleiding van de meldingen in dit systeem leidt maandelijks bij minimaal vijftig patiënten tot een wijziging in hun medicatie’, aldus Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker in het St Jansdal, die in april 2014 promoveerde op dit onderwerp.

Elektronisch voorschrijfsyteem

Sinds 1 januari 2014 is het voorschrijven van geneesmiddelen via een elektronisch voorschrijfsysteem verplicht in Nederland. Bovendien is het verplicht dat deze systemen de arts op het moment van voorschrijven attenderen op mogelijke problemen. Deze richtlijn vermeldt niets over de uitvoering van de controle. Helmons: ‘Onze oude werkwijze resulteerde in een grote hoeveelheid meldingen op het moment van voorschrijven omdat patiënt specifieke gegevens niet werden gekoppeld aan het medicijngebruik.’ Het bewaken van medicatiegebruik in het ziekenhuis is gebaseerd op de landelijke databank van geneesmiddelen (G-standaard). Er is gekeken welke medicatie-, laboratorium- en patiëntgegevens het beste aan deze standaard medicatiebewaking moesten toegevoegd, om op een efficiëntere manier de medicatie te bewaken. Bovendien maakt dit systeem monitoring van de patiënt gedurende het hele verblijf in het ziekenhuis mogelijk, terwijl voorheen alleen bij de start van het medicijngebruik werd gecontroleerd.

Wetenschappelijke publicatie

In het Journal of the American Medical Informatics Association (JAMIA) toont Helmons aan dat dit systeem een 55 procent reductie geeft in het aantal meldingen en 45 procent meer tijd oplevert. Hierdoor kan de ziekenhuisapotheek met de bestaande formatie patiënten efficiënter en uitgebreider behoeden voor geneesmiddel gerelateerde problemen.