De HHT heeft het doel om een deel van de medewerkers in de huishoudelijke hulp aan het werk te houden. En om cliënten alsnog hun vaste hulp te laten houden. ActiZ vreest dat het beoogde behoud van werkgelegenheid – door minister Asscher van SZW in december nog becijferd op 19.000 banen – niet wordt behaald en dringt erop aan dat gemeenten nu echt doorpakken.
Te laat
Uit een enquête van ActiZ onder haar leden blijkt dat bijna alle plannen voor de huishoudelijke hulp toelage die de geënquêteerde zorgorganisaties met gemeenten hebben ingediend, door VWS zijn goedgekeurd. Dit betekent echter in de meeste gevallen niet dat men dit instrument ook per 1 januari 2015 al kon inzetten. De meeste zorgorganisaties verwachten dat pas in maart of april de eerste dienstencheques door burgers kunnen worden gekocht en verzilverd. In sommige gevallen kan dit zelfs pas in de tweede helft van dit jaar. Dat is veel te laat om al deze medewerkers maandenlang in dienst te kunnen houden, zonder deze inkomsten en zonder dat bekend is hoeveel burgers er aan mee zullen doen. Hier de oorzaken van de stagnatie op een rij:
Technische en administratieve zaken zijn nog niet geregeld. Een veelgehoorde klacht hierbij is dat zorgorganisaties de eigen bijdrage van cliënten moeten innen. De manier waarop dat gebeurt, verschilt per gemeente en dat zorgt voor extra administratieve lasten en daardoor voor extra kosten voor zorgorganisaties.
De verwachtingen dat de HHT ook daadwerkelijk werkgelegenheid behoudt, zijn inmiddels bij veel zorgorganisaties laag gespannen. In sommige gevallen wordt het budget wel ingezet, maar worden er niet meer uren hulp bij het huishouden geleverd. Op deze manier is de HHT niet meer dan een extra potje voor de gemeente. Ook blijkt in sommige gevallen de toelage gebruikt te worden voor mantelzorgers, waardoor werkgelegenheid van huishoudelijke hulpen niet wordt behouden.
In hoeverre de hoogte van de eigen bijdrage van cliënten een drempel vormt, is nog niet duidelijk omdat de HHT nog nauwelijks in gebruik is genomen. Zorgorganisaties vrezen dat deze eigen bijdrage te hoog zal blijken. Niet alleen omdat cliënten het zich moeilijk kunnen veroorloven, maar ook omdat die eigen bijdrage van gemiddeld tien euro tot 12,50 euro even hoog of soms hoger is dan het bedrag dat voor andere, veelal zwarte, schoonmaakdiensten wordt gevraagd. Die concurrentiestrijd verliezen veel zorgorganisaties.
Arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt is volop in beweging. Door overheidsbezuinigingen zijn zorgorganisaties geneigd te hun HR-beleid anders vorm te geven. In dit dossier verzamelt Zorgvisie nieuws, achtergronden en opinie over arbeidsmarktgerelateerde zaken in de zorg.
De HHT kent een structurele fout. De gemeentelijke bijdrage is gemaximeerd. De eigen bijdrage voor cliënten is daardoor al gauw een tientje of meer per uur. De huidige cliënten hebben een minimum inkomen of net daarboven en kunnen dat dus niet betalen. Mensen met hogere inkomens regelen de huishoudelijke hulp al lang zelf en zijn niet geïnteresseerd. Gemeenten moeten de vrijheid krijgen zelf te bepalen welk deel ze voor hun rekening nemen.