Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Samen beslissen is nog lastig voor artsen

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
[Executive] Shared decision making (SDM) wint langzaam terrein in Engeland. ‘De conservatieve cultuur van de dokters is het taaiste obstakel’, zegt SDM-expert Angela Coulter.
Samen beslissen is nog lastig voor artsen

Shared decision making (SDM) zorgt ervoor dat patiënten de zorg krijgen die ze nodig hebben en die ze willen. Niet meer en niet minder. Daarom is het zo belangrijk. En ofschoon Engeland met Denemarken, Nederland en Duitsland koploper is in Europa, is SDM is nog lang niet de norm in de National Health Service (NHS), vertelt Angela Coulter van de Universiteit van Oxford. ‘Patiënten krijgen heel vaak nog niet de juiste informatie. Dokters zijn goed in het uitleggen, maar ze informeren onvoldoende over de verschillende behandelopties en de voor- en nadelen die daaraan vastzitten. Bovendien zit het in hun systeem verankerd om de medische beslissingen voor de patiënten te nemen. Zij weten immers wat goed is voor patiënten. Daar zijn ze voor opgeleid.’

Conservatieve cultuur

De conservatieve cultuur onder artsen vormt in Coulters ogen het belangrijkste obstakel. De Engelsen kunnen de trage terreinwinst immers niet wijten aan perverse financiële prikkels voor zorgaanbieders. In zorgstelsels waar artsen betaald krijgen per behandeling, zoals in Nederland en Amerika, is SDM voor dokters financieel niet aantrekkelijk. Wel tijd investeren in gesprekken met patiënten, maar als die afziet van een ingreep, staan daar geen inkomsten tegenover. Maar de NHS kent een budgetsysteem. Toch gaat het meer betrekken van patiënten bij behandelingen en beslissingen moeizaam.

‘Het gaat om een cultuurverandering’, zegt Coulter. ‘Medisch specialisten willen hun positie als expert niet afstaan. Ze moeten hun werkprocessen veranderen. Dat gaat niet vanzelf. Het is een majeure verandering om SDM in te bedden in de dagelijkse werkprocessen.’

Daarom moet het artsen gemakkelijk worden gemaakt. Het zou volgens Coulter enorm helpen als er goede informatie over SDM beschikbaar zou zijn in het epd. ‘Elke keer als er een moment in de behandeling is dat SDM gepast is, zou er pup-up in beeld moeten verschijnen. Met de juiste informatie voor artsen en patiënten.’ Die nieuwe software is er wel, maar huisartsen en ziekenhuizen schaffen die maar mondjesmaat aan. Een erg hoge prioriteit heeft het kennelijk niet.

Onderzoek

Opvallend is dat artsen denken dat ze al aan SDM doen, terwijl onderzoek uitwijst dat de helft van de patiënten vindt dat ze minder betrokken worden bij medische beslissingen dan ze zouden willen. Toch is Coulter hoopvol, want het besef dringt door onder artsen dat ze er niet onderuit kunnen. Ten eerste is er steeds meer wetenschappelijk bewijs dat SDM de zorg beter maakt. Of SDM helpt om de kosten te verlagen, is volgens Coulter niet zeker. Daarvoor ontbreekt overtuigend wetenschappelijk bewijs. Een andere ontwikkeling is dat patiënten zich steeds beter informeren via internet. ‘Het is zinloos tegen die trend in te gaan. Dat hou je niet tegen. Het is beter om samen met patiënten op te trekken.’

Congres Samen beslissen in spreekkamer

Er is nog een grote kloof tussen wens en werkelijkheid op het gebied van gepaste zorg. Patiënten worden nog vaak niet betrokken bij de beslissingen over hun zorgtraject. Medisch specialisten die wel gepaste zorg leveren, snijden zichzelf soms financieel in de vingers. Zorgvisie organiseert samen met de Federatie Medisch Specialisten en de patiëntenorganisatie NPCF op 26 maart het congres Samen beslissen in de spreekkamer. Dagvoorzitter Coen Verbraak kijkt op die dag in de ziel van onder meer Ab Klink, Jan Kremer, Carina Hilders en Diana Monissen.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.