Ziekenhuiszorg

Passende zorg

Freek Korver: ‘Reken af met volumeprikkels en behandel op de juiste plek’

In de zomer van 2022 verruilde bestuurder Freek Korver het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis voor een bestuursfunctie bij Bernhoven, dat een financiële crisis maar net te boven was. “Ik wist dat hier het vertrouwen hersteld moest worden.”

Arend Jan Poelarends: ‘Schep de juiste voorwaarden, dan gaat duurzaamheid vanzelf’

Was duurzaamheid eerst iets van vastgoed en facilitair, inmiddels vormt het het hart van de strategie van St. Jansdal. Met het motto ‘Dit doen wij, wat doe jij?’ en een duurzaamheidsfonds wil het ziekenhuis de hele werkvloer mobiliseren. “We moeten geroutineerd worden in verandering.”

Poll: Wie moet beslissen over het (voort)bestaan van ziekenhuizen?

Met het nieuwe kabinet ontkomt de ziekenhuiszorg niet aan bezuinigingen. Zowel landelijke als regionale politiek bemoeien zich met eventuele fusies, sluitingen en concentraties. Wie beslist? 
Op de foto bestuursvoorzitter Edwin van der Meer en teamlid Arch Prins van het BovenIJ

Edwin van der Meer over duurzaamheid: ‘Niet trutten, gewoon doen’

In aanloop naar de Jeroen Meijerink Award spreekt Zorgvisie elke week een genomineerde groene leider. In deze aflevering: bestuursvoorzitter Edwin van der Meer en teamlid Arch Prins van het BovenIJ. Het BovenIJ sleepte als één van de eerste ziekenhuizen de gouden Milieuthermometer zorg binnen en reduceerde de directe CO2-voetafdruk met 82 procent. “We moeten niet trutten, maar doen”, vertelt Van der Meer.
Rutger Jan van der Gaag en Evelyn Brakema

De Jeroen Meijerink Award geeft groene leiders een schouderklop

Negen ziekenhuisbestuurders zijn genomineerd voor de Jeroen Meijerink Award. Zij bekennen hun groene kleur en steken hun nek uit. “Het vergt moed om de koers te verleggen, duurzaam te investeren, de vraag te stellen of alles wat we doen zinnige zorg is en tegen perverse zorgprikkels in te gaan”, aldus jurylid Rutger Jan van der Gaag en panellid Evelyn Brakema.
Leiderschap

Maureen Bisognano: ‘Horen, luisteren en erkennen hoort bij nieuw leiderschap’

Weinig topvrouwen hebben wereldwijd zo’n enorme impact op de zorg als Maureen Bisognano: verpleegkundige, ziekenhuis-CEO en boegbeeld van de Amerikaanse kwaliteitsbeweging. Ze staat aan de wieg van de wereldwijde beweging ‘What Matters To You’ en adviseert leiders in de gezondheidszorg over de hele wereld. “Het is eigenlijk wonderlijk dat CEO’s geen training krijgen in compassie en vriendelijkheid.”

Alleskunner Sulayman el Mathari: ‘Hartchirurgie was liefde op het eerste gezicht’

Hij verzegelde de fusie tussen het AMC en VUmc met een gedicht, richtte het eerste allround VR-centrum voor hartchirurgie ter wereld op, organiseert gratis hartoperaties voor de allerarmsten in Marokko en vormt een maatschappelijke brug tussen mensen met een niet-westerse achtergrond en de overheid. Sulayman el Mathari (30) timmert als arts-onderzoeker hard aan de weg. Zijn missie? Persoonsgerichte en toegankelijke zorg waarbij het niet uitmaakt waar je wieg heeft gestaan.
Personeel
Rob Berbers

Onderzoek: Hoge uitstroom personeel door incapabele zorgmanagers

Desinteresse en incapabele middle managers zijn de belangrijkste redenen voor zorgpersoneel om te vertrekken. “Bij mijn jubileum heb ik niemand gezien en niets gehoord”, aldus een zorgprofessional. “Toen was de maat vol en heb ik ontslag genomen.”
Ziekenhuiszorg
Pier Eringa

Gelre Ziekenhuizen ging financieel onderuit: ‘Iedereen stond erbij en keek ernaar’

Hoewel de grote klap voor de Gelre Ziekenhuizen na corona viel, was de financiële situatie al vanaf 2016 penibel. “Iedereen stond erbij en keek ernaar”, reflecteert bestuursvoorzitter Pier Eringa. Tijdens het Zorgvisie-congres Governance in de zorg deelt hij diverse lessen uit de Gelre-casus.
Passende zorg

Geranne Engwirda: ‘Eendimensionaal p x q afspreken, dat werkt niet’

Geranne Engwirda had zelf niet bedacht om weg te gaan bij het Catharina ziekenhuis, maar toen ze op een shortlist kwam voor de positie van voorzitter van de Nederlandse Zorgautoriteit, besloot ze zichzelf een sollicitatieprocedure te gunnen. "Ik realiseerde me dat dit een enorme kans is om een andere manier van betekenis te zijn voor de zorg", zegt Engwirda in een interview in de Zorgvisie special Passende zorg. Het is haar ambitie om de zorgkloof te dichten.

Over ziekenhuiszorg

Wat speelt in de ziekenhuiszorg?

De fusiegolf is tot stilstand te komen. In plaats van fuseren, kiezen de ziekenhuizen vaker voor samenwerken. Bijvoorbeeld op het gebied van oncologiezorg. Aan verschillende kankeroperaties zijn minimumvolumenormen gekoppeld en soms lukt het een ziekenhuis alleen deze te halen door samenwerking. Op regionaal niveau zijn meerdere oncologienetwerken ontstaan waarbij de artsen in een groot expertisecentrum het behandelplan opstellen en de operaties uitvoeren. Ziekenhuizen in het netwerk richten zich op het postoperatieve traject. Hetzelfde is gaande in de hartzorg. De 16 hartcentra voeren de complexe hartoperaties uit, omliggende ziekenhuizen doen de voor- en nazorg.

Lees meer

Ziekenhuiszorg valt onder de Zorgverzekeringswet (Zvw), die in 2006 in werking is getreden. In de Zvw gaat ongeveer 60 procent van het totale zorgbudget om. De geschatte netto zorguitgaven in 2020 bedragen 73,4 miljard euro.

De koepels in ziekenhuisland zijn: de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra en de Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen. Alle ziekenhuizen zijn lid van de NVZ, de acht umc’s zijn ook lid van de NFU en  28 regionale ziekenhuizen zijn tevens lid van de SAZ.

Ziekenhuiszorg kan steeds vaker ook thuis of in de eerste lijn plaatsvinden, niet in de laatste plaats door de opkomst van e-health. Via zijn eigen device kan een patiënt bepaalde vitale functies meten en de metingen doorgeven aan de medisch specialist in het ziekenhuis. De houdt op afstand controle. Het e-consult heeft sinds 2018 een eigen betaaltitel. Sinds 2019 bestaat de “stimuleringsregeling e-health thuis” die het gebruik van e-health verder kan stimuleren.

Ziekenhuizen moeten sinds 2006 jaarlijks onderhandelen met zorgverzekeraars. Het is de bedoeling van het zorgstelsel dat zorgverzekeraars selectief onderhandelen met ziekenhuizen waarbij zij invloed uitoefenen op doelmatigheid en kwaliteit van de zorg. De grootste zorgverzekeraars zijn al jaren Zilveren Kruis, VGZ, CZ en Menzis.

Msb’s

Vrijgevestigde medisch specialisten hebben zich in 2015 en 2016 verenigd in medisch specialistische bedrijven (msb’s). Een ziekenhuis kan een of meer msb’s herbergen. Er zijn ongeveer 70 msb’s. Deze hebben een toelatingsovereenkomst gesloten met het ziekenhuis. De huidige bekostigingssystematiek brengt met zich mee dat msb’s een prikkel ondervinden om productie te draaien omdat het inkomen wordt bepaald door het aantal behandelingen.

Hoofdlijnenakkoorden

In 2011 is het eerste hoofdlijnenakkoord afgesloten tussen de NVZ, Federatie Medisch Specialisten, Zorgverzekeraars Nederland met als doel de oplopende zorgkosten te beteugelen. Afspraak was dat de omzet van ziekenhuizen maximaal 2,5 procent zou stijgen. Het hoofdlijnenakkoord 2019-2022 rept van een maximale omzetgroei van 0,8 procent in 2019, dalend tot nul in 2022. Dit akkoord maakt ook subsidiering mogelijk van zorg die vanuit het ziekenhuis wordt verplaatst naar de eerste lijn of thuis. Deze afspraak hangt samen met het rapport De Juiste Zorg Op De Juiste Plek dat in 2018 is verschenen.

Uitgelicht congres

Vrouw en leiderschap

Congres ggz uit de knel

Van der Valk Hotel Utrecht

Congres Acute zorg

Van der Valk

Congres Dilemma’s in de Wet zorg en dwang

Van der Valk Utrecht